در دنیای دیجیتال و فضای مجازی اطلاعات را نمی توان کنترل کرد. بر همین اساس، هر محتوایی را می توان کپی کرد، تغییر داد و در کوتاه‌ترین زمان بار دیگر به اشتراک گذاشت.

عصرایران؛ محمد مهدی حیدرپور - کودکان افرادی خلاق و علاقمند به خلق چیزهای جدید هستند. این مساله درباره مشارکت، برقراری ارتباط، تولید موسیقی، تصاویر، ویدئوها و ارسال محتوای متنی در دنیای دیجیتال نیز صادق است. نکته ای که کودکان باید نسبت به آن آگاهی داشته باشند معتبر و مناسب بودن محتوای موجود برای آنها است.

زندگی دیجیتال؛ فرهنگ حضور در فضای مجازی

به گزارش "گروه علم و فناوری" عصرایران، در فضای مجازی هر چیزی ممکن است در برابر انبوهی از مخاطبان نامرئی و اغلب ناشناس رخ دهد. اطلاعاتی که وارد فضای مجازی می شود ممکن است برای همیشه در آن باقی بمانند زیرا هر فعالیتی یک ردپای دیجیتال از خود بر جای می گذارد.

در دنیای دیجیتال و فضای مجازی اطلاعات را نمی توان کنترل کرد. بر همین اساس، هر محتوایی را می توان کپی کرد، تغییر داد و در کوتاه‌ترین زمان بار دیگر به اشتراک گذاشت. در این میان، بعد مسافت و گمنامی موجب جدا شدن و تمایز اقدام ها و پیامدها می شوند. کودکان ممکن است تصور کنند می توانند رفتارهایی غیر اخلاقی و غیر قابل قبول را در فضای مجازی انجام دهند زیرا بلافاصله شاهد پیامدهای آن نیستند.

کودکان در مقایسه با بزرگسالان از رسانه به صورتی متفاوت استفاده می کنند

ممکن است تصور کنید فعالیت های آنلاین، استفاده از تلفن همراه و فناوری توسط کودکان ما به عنوان "زندگی دیجیتال" شناخته می شود، اما برای آنها این تنها زندگی است. دنیای آنها همان اندازه که به ایجاد رسانه می پردازد، به مصرف و استفاده از آن نیز توجه می کند. رسانه ها دارای نقاط مشترک بوده و به ابزارهای قدرتمندی مبدل شده اند.

تلفن های همراه دیگر تنها برای برقراری تماس و یا ارسال پیامک استفاده نمی شوند، بلکه به ابزارهایی چند منظوره مبدل شده اند که از طریق آنها می توانید به موسیقی گوش دهید، فیلم تماشا کنید، عکسبرداری کنید و عکس ها را به اشتراک گذاشته و یا جستجویی در اینترنت داشته باشید.

از سوی دیگر، کودکان ما از رایانه برای انجام تکالیف مدرسه استفاده کرده و البته در کنار آن به ارسال ویدئو، توسعه روابط اجتماعی و یا تولید موسیقی اقدام می کنند. بر همین اساس، آنها در 24 ساعت شبانه روز و هفت روز هفته می توانند با هر نقطه از جهان ارتباط برقرار کنند.

چه چیزی در معرض خطر قرار دارد؟

ما قصد داریم تا کودکان خود را طوری تربیت کنیم که تصمیم های بزرگی را اتخاذ کنند. از این رو، آنها می توانند از فناوری هایی قدرتمند که زندگی آنها را فرا گرفته اند، استفاده کنند. اما به منظور اتخاذ تصمیم های خوب و درست کودکان باید از چگونگی کارکرد دنیای دیجیتال آگاه باشند. ماهیت فرهنگ اتصال مداوم به معنای آن است که کودکان باید مفهوم حریم خصوصی را درک کرده تا آن چه را در فضای مجازی ارسال می کنند موجب آسیب و شرمندگی خود آنها و یا دیگران نشود.

این حقیقت که بسیاری از ارتباطات دیجیتال می توانند به صورت ناشناس صورت بگیرند به معنای آن است که پیامدهای هر اقدامی می تواند به بروز رفتارهای غیر مسئولانه و نامناسب منجر شوند. بخش عمده وظیفه دوران کودکی شناخت این که شما چه کسی هستید را شامل می شود. اما در زندگی دیجیتال هر چیزی را که بیان کرده و یا ارسال می کنید می تواند تا ابد باقی مانده و شکل گیری اعتبار و شهرت منفی را رقم بزند.

خطراتی که در دنیای دیجیتال و فضای مجازی وجود دارند، بسیار زیاد هستند زیرا توانایی های تکنولوژیکی کودکان ما می تواند بلوغ و قضاوت آنها را تحت الشعاع قرار دهد. دسترسی بدون محدودیت به اطلاعات و افراد دیگر می تواند به معنای دسترسی به محتوای نامناسب و یا دسترسی به منبعی غنی از اطلاعات و تجارب مفید باشد. مرز بین اطلاعات مناسب و نامناسب به تصمیم هایی که کودکان اتخاذ می کنند، بستگی دارد.

همان گونه که فردی شنا کردن، تغذیه مناسب و یا رانندگی محتاطانه را فرا می گیرد، نیاز دارد تا از چگونگی زندگی مسئولانه و محترمانه در دنیای دیجیتال آگاه شود. موفقیت نهایی کودکان به توانایی های آنها در استفاده از رسانه دیجیتال برای خلق، همکاری و ارتباط مناسب با دیگران وابسته است. آنهایی که می دانند چگونه از ابزارهای دیجیتال استفاده کنند، قادر به مهار و کنترل قدرت فوق العاده خود خواهند بود.

توصیه هایی برای والدین در دنیای دیجیتال

مهارت های مورد نیاز برای استفاده از فناوری را عاقلانه و به خوبی به کودکان آموزش دهید. در دنیایی بدون حفاظ، بسته نگه داشتن دروازه ها دشوار است. امروزه، بسیاری از والدین در کنترل جریان اطلاعاتی که کودکان به آنها دسترسی دارند، ناتوان بوده و آنها خیلی زود با موضوعاتی که مناسب سن آنها نیست، آشنا می شوند.

البته والدین نمی توانند تمام مکالمات و یا محتوایی که توسط کودکان ایجاد شده و با دیگران به اشتراک گذاشته می شوند را کنترل کنند. از آن جایی که نمی توانیم سدی دفاعی در برابر کودکان ایجاد کرده و یا چشم های آنها را بپوشانیم باید چگونگی مشاهده و رفتار مسئولانه را به آنها آموزش دهیم.

در شکل گیری دور اندیشی و تفکر به جای ارسال فوری محتوا و اطلاعات به کودکان کمک کنید. این مساله به صورت ذاتی در کودکان ایجاد نمی شود و مسلما در دنیایی که هر فردی می تواند به یک ستاره راک در وب سایت یوتیوب مبدل شود نیز شکل نمی گیرد.

حقایق ضروری درباره چگونگی کارکرد دنیای دیجیتال را برای کودکان تشریح کنید.

ذهن خود را باز نگه دارید. ما جهان را همان گونه که کودکان مشاهده می کنند، مشاهده نمی کنیم. درک این مساله از سوی والدین ضروری است که کودکان زندگی خود را در دنیایی متصل، جایی که همه در ایجاد ارتباط و نوآوری مشارکت می کنند، شکل می دهند.

هراس به خود راه ندهید. کودکان نسبت به والدین خود سریع تر با فناوری های مختلف سازگار می شوند. این به معنای آن است که آنها اغلب یک گام از والدین جلو هستند. این حقیقت نباید موجب کاهش رابطه والدین/فرزند شود. والدین نباید از مواجهه با فناوری های جدید در هراس باشند.

دانش و تجربه خود را به اشتراک بگذارید. کودکان اغلب پیامدهای اعمال و رفتارهای خود را درک نمی کنند. بر همین اساس، والدین باید دانش و تجربه خود را به دنیای دیجیتال گسترش دهند. ما چگونگی حرف زدن، بازی با کودکان دیگر و احترام به معلم را به کودکان خود آموزش می دهیم و اکنون زمان آن فرا رسیده تا دانسته های خود را درباره دنیای نامرئی و فضای مجازی نیز به کار بگیریم.

در پی تعادل باشید. تعیین میزان آزادی که در اختیار کودکان قرار می گیرد، وظیفه دشواری است. ما قصد داریم تا آنها به کاوش، لذت بردن، برقراری ارتباط و خلق چیزهای جدید بپردازند. همچنین، حفظ ایمنی آنها و چگونگی انجام آن را مد نظر قرار می دهیم. اگر قرار است کودکان در کنار رسانه دیجیتال به موفقیت دست یابند، باید بین عوامل منفی و مثبت، حریم خصوصی و محافظت تعادل برقرار کنیم.

همان گونه که کودکان بزرگ می شوند، استقلال و حریم خصوصی بیشتری باید در اختیار آنها قرار بگیرد. اما پیش از اعطای آزادی های بیشتر باید اطمینان حاصل شود که کودکان از چگونگی حفظ امنیت و مسئولیت پذیری آگاه هستند. کودکان نیازمند مشاهده احتمالات و خطرات بوده تا عملکردی مسئولانه داشته باشند.

برای خواندن مطالب بیشتر در زمینه علم و فناوری به اینجا مراجعه کنید.

تماشاخانه