شهر سوخته، موتور گردشگری سیستان و بلوچستان؟

عصر ایران - یکی از بهترین اتفاقات چند سال اخیر برای استان سیستان و بلوچستان، ثبت «شهر سوخته» به عنوان میراث جهانی یونسکو بوده است. اکنون این مجموعه باستانی، یکی از 17 اثر ثبت شده ایران در یونسکو است و از این به بعد تمامی کشورهای عضو یونسکو در حفاظت از آن تلاش خواهند کرد.

«شهر سوخته» نام بقایای دولت شهری باستانی در ۵۶ کیلومتری زابل و در حاشیه جاده ارتباطی این شهر به زاهدان است. دوره بنای این شهر بزرگ با دوره برنز تمدن جیرفت مقارن است و ایرانیان در حدود ۶ هزار سال پیش در این شهر زندگی می‌کرده‌اند.
گفته می‌شود، شهر سوخته پیشرفته‌ترین شهر جهان قدیم بوده‌ است. حتی در صورت صحیح نبودن این ادعا، این شهر نماد یکی از قدیمی ترین تمدن های بشری است و آثار و اشیای مختلفی در حفاری های آن کشف شده است.



در این شهر، آثاری همچون نخستین چشم مصنوعی با قدمت 4800 سال، کهن ترین جراحی مغز، خط کش پنج هزار ساله، قدیمی ترین تخته نرد جهان و شهرک های مسکونی و ساختمان های همگانی همچون آپارتمان کشف شده است که ظرفیت بالای این محوطه را برای جهانی شدن به نمایش می گذارد.

 اخیرا نیز آثار دیگری همچون کیسه چرمی بسیار نفیس و نقاشی شده، جام مرمری منحصربه فرد، 39 گور با 620 شیء به دست آمده از آن و یک فضای معماری متناسب با سیستم اداری آن دوران کشف شده است که مهر تائیدی بر منحصربفرد بودن این منطقه در جهان است و می تواند آن را به یکی از بزرگ ترین قطب های گردشگری دنیا تبدیل کند.
 یکی از مهم ترین مزایای شهر سوخته نسبت به سایر آثار باستانی آن است که به رغم خشت و گلی بودن بناها، به دلیل خشکی منطقه و سطح نمکی در بیشتر محوطه، آثار و اشیا به طور تقریبی سالم مانده اند و امکان به معرض نمایش گذاشتن آن ها وجود دارد.


ظرفیت سیستان و بلوچستان

سیستان و بلوچستان بخشی از شرایط لازم برای توسعه گردشگری را دارد. علاوه بر وجود جاذبه، دسترسی به نیروی انسانی از دیگر مواردی است که ظرفیت مناسب برای ترویج گردشگری را نشان می دهد. نرخ بیکاری این استان براساس گزارش های رسمی نزدیک به 30 درصد است و در کوتاه مدت تنها با ترویج گردشگری می تواند کاهش یابد.

 اما وجود آثار تاریخی و نیروی انسانی برای توسعه گردشگری کافی نیست. از اولین اقداماتی که باید انجام شود، توسعه زیرساخت ها است که نیاز به همت جدی دولت دارد. کیفیت و تعداد جاده ها باید افزایش یابد. تعداد هتل ها در کل استان ناکافی است. به دلیل دوری از پایتخت نیز افزایش خطوط هوایی بین المللی و خطوط ریلی ضروری است. در همین حین، باید برای تامین مناسب خدمات شهری (از جمله آب و برق) تمهیدات مناسبی اندیشیده شود. آموزش نیروی انسانی، ارائه رشته جهانگردی در دانشگاه های استان ، افزایش آگاهی شهروندان و نیز ارتقای ضریب امنیتی منطقه، از دیگر اقداماتی است که می تواند انجام شود.

در صورتی که چنین اتفاقی بیفتد، می توان انتظار پیامدهای مثبتی در اقتصاد منطقه و استان داشت. اشتغال زایی، تزریق پول و ارز به جامعه محلی و گردش مالی از جمله مزایای اقتصادی توسعه گردشگری استان به محوریت "شهر سوخته" است.