عصر ایران - مهم ترین بخش از سخنان مقام معظم رهبری در دیدار سنتی سالانه 19 بهمن با فرماندهان و پرسنل نیروی هوایی ارتش، درباره مذاکرات جاری هسته ای این بود که «توافق باید یک مرحله ای باشد».

اما چرا یک مرحله ای؟ به نظر می رسد مخالفت با دو يا چند مرحله ای بودن مذاکرات به سه دلیل باشد:

نخست این که اگر قرار باشد در مرحله اول توافق سیاسی صورت پذیرد و در مرحله يا مراحل بعد توافق فنی (تا قبل از 9 تیر 94) این،بدان معناست که در فاصله این دو، اگر بر سر كليات توافق شود و به جزييات نپردازيم هزینه سیاسی را پرداخته ایم ولی ثمرات آن را نچیده ایم.

نام مرحله اول توافق سیاسی است و چون مهم ترین طرف مذاکره آمریکاست «توافق سیاسی با آمریکا و غرب» بی آن که معطوف به مقولات فنی باشد مطلوب نظام نیست و این نگرانی وجود دارد که به اعتبار بین المللی جمهوری اسلامی آسیب رساند.

تاکید بر یک مرحله ای بودن توافق هسته اي را می توان با هدف مقابله با امکان تفسیر توافق سیاسی و به تاخیر انداختن توافق فنی و برچیدن کامل تحریم ها دانست.

دوم این که ممکن است مرحله اول و کلیات به نتیجه برسد اما فاز دوم به طول انجامد. حال آن كه مادام که توافق کلی انجام نشده میدان عمل برای دو طرف باز است اما چنانچه در مرحله اول توافق کلی صورت پذیرد و توافق فنی بعدی به درازا بکشد میدان عمل بعدی محدود خواهد شد. تعهدی داده ایم بی آن که به نتیجه مورد نظر رسیده باشیم.

سومین دلیل احتمالی -و صرفا از نگاه تحلیلگری که حدس می زند- این است که رهبری نظام خواسته باشند اتهام رایج در برخی رسانه ها را که برای ایران نفس مذاکره «موضوعیت» دارد اما «طریقیت» ندارد نفی و رد کنند.

به این معنی که بخشي از طرف غربي مدعی است ایران مذاکره می کند تا تنها مذاکره کرده باشد نه این که بخواهد به هدف خاصی برسد و نفس مذاکره براي ايران مهم است به این خاطر که زمان را سپری کند. رهبری عالی جمهوری اسلامی اما صريح و روشن می گویند: "یک مرحله". یعنی آماده توافق هستیم و مذاکره نمی کنیم تا تنها مذاکره کرده باشیم و بدین ترتیب یکی از مهم ترین اتهامات را کنار می زنند.

در تاریخ جمهوری اسلامی هیچ گاه ایران این گونه دست بالا را در منطقه نداشته است. تحولات یمن و به قدرت رسیدن شیعیان زيدیه، مرگ پادشاه کاریزماتیک عربستان، نیاز عراق و سوريه به نقش تعیين کننده تهران و تاثیر گذاری در لبنان، از ایران یک کشور بازیگر و نه تماشاگر ساخته و ابزارهای هژمونی منطقه ای حالا متنوع است و منحصر در میزان درصد غنی سازی نیست. حتی کشوری چون اردن در آتش داعش می سوزد و زنده زنده سوزاندن خلبان اسیر آن آتش به جان مردم شان زده است و اطفای این حریق خان و مان برانداز در منطقه بی یاری ایران میسر نیست.

از این رو با توافق محتمل هسته ای - که امیدواریم صریح و سریع اتفاق بیفتد- تلقی عقب نشینی درنمی گیرد.

بهترین سناریو این است که در زمانی مناسب، رییس جمهور روحانی خبر توافق هسته ای را به عنوان مژده خود اعلام کند و چون رهبری از موافقت خود با «توافق خوب» سخن گفته اند طبعا احتمال تحرک و تحریک برخی در ابراز مخالفت نیز منتفی خواهد بود.