انواع بیمه ها در ایران

همشهری جوان نوشت: قرار است چنان تضمینی برای آینده به تان بدهند که هی زیر لب با خودتان زمزمه کنید «همه چی آرومه، من چقدر خوشبختم» به خاطر همین هم به تمام زوایای پیدا و پنهان زندگی تان فکر کرده اند و برای آن نقشه کشیده اند. ظاهر قضیه هم خیلی ساده است.

شما هر ماه مبلغ نسبتا کمی را به شرکت های بیمه می پردازید و در عوض آنها قول می دهند در روزهای سخت آینده کنارتان باشند و دستتان را بگیرند. اما اینکه دقیقا در کدام یکی از روزهای سخت کنارتان می مانند و چه جوری دستتان را می گیرند، بستگی به انتخاب خودتان، انصاف شرکت بیمه و تعداد صفرهای حساب بانکی تان دارد.


بیمه مسافرتی

حادثه ایران و غیرایران سرش نمی شود. خدای نکرده، چند روز برای هواخوری ترک وطن می کنید اما آنجا مریض می شوید یا مثلا یک دندان درد شدید خواب را برایتان حرام می کند. اصلا شاید کیف شما چشم یک دزد خارجی را گرفت و او هم در کمال نامردی زد دار و ندارتان را برد. ممکن است تصادف کنید و کارتان به دادگاه بیفتد. شاید هم موقع برگشت، هواپیما چند ساعتی تاخیر داشته باشد و شما مجبور شوید یک وعده غذایی دیگر را آنجا بخورید یا یک شب اضافه تر در هتل بمانید. اینها همه اتفاقاتی است که خیلی دور از ذهن نیست و می تواند سفری که با هزار خون دل پولش را جمع کرده اید زهرمارتان کند.

به خاطر جلوگیری از پدیده زهرمار شدن خوشی و زایل شدن شادی در سفر، بیمه های مسافرتی به وجود آمدند. خوبی این بیمه ها این است که علاوه بر بقیه پوشش ها، در بخش درمان هم بسیار فعال هستند و حتی فکر انتقال به کشور یا فوت او در دیار غربت را هم کرده اند. موقع خرید این بیمه نامه می توانید مشخصات اعضای خانواده تان را هم بدهید تا زمان وقوع حادثه، بیمه بیشتر به کمکتان بیاید. مثلا در صورتی که بیشتر از چند روز در بیمارستان بستری شوید، بیمه هزینه رفت و برگشت و اقامت یکی از اعضای خانواده تان را برای رسیدگی به شما تقبل می کند.

نکته: فهرست موارد تحت پوشش بیمه مسافرتی زیادتر از این حرف هاست اما نکته مهم این است که در هر کدام از این موارد سقف مبلغ پرداختی بیمه بسته به اینکه شما به کدام کشور سفر می کنید متفاوت است. مثلا اگر 25 ساله باشید برای یک سفر 15 روزه به ترکیه با مبلغی حدود 50 هزار تومان می توانید خودتان را بیمه کنید.

بعد در طول سفر اگر بیمار و بستری شوید، بیمه تا سقف 10 هزار یورو به شما خسارت می پردازد. این اعداد با کمی بالا و پایین برای اکثر بیمه ها صادق است اما برای اینکه مظنه دستتان بیاید، به سایت های بیمه سر بزنید و به شکل آنلاین حق بیمه شرکت ها را با هم مقایسه کنید.

بیمه تکمیلی

بیمه های پایه درمانی مثل تامین اجتماعی و خدمات درمانی بیشتر به درد سرماخوردگی می خورند و پوشش هایشان با این وضعیت و هزینه های درمانی جامعه شوخی به نظر می رسد. بنابراین وجود یک بیمه تکمیل درمان در کنار بیمه های پایه کاملا ضروری است. بیمه تکمیلی پوشش هایی برای بستری، جراحی، شیمی درمانی، رایمان، سونو و ماموگرافی، دندانپزشکی، عینک، سمعک و... را دارند. این بیمه ها معمولا به صورت گروهی و از طرف محل کار انتخاب می شوند. بنابراین شرکت بیمه ای که با آن طرف قرارداد هستید و پوشش هایی که برایتان انتخاب می شود، بستگی به کارفرمایتان دارد.

خیلی از ما بیخ بر از همه جا برای خودمان خوشحالیم که بیمه تکمیلی داریم، اما بعد از اینکه درچاه ویل هزینه های بیمارستانی افتادیم، تازه می فهمیم کارفرمای محترم حداقل پوشش را انتخاب کرده. برای اینکه این شرایط برای شما پیش نیاید در اولین فرصت به اداره بیمه مراجع کنید و با پرداخت حق بیمه بیشتر در حد توانتان حداکثر پوشش ها را انتخاب کنید. اگر هم دنبال بیمه انفرادی هستید، باید هزینه بیشتری نسبت به حالت گروهی بپردازید. ضمن اینکه تعداد محدودی از شرکت ها این خدمات را ارائه می دهند.

نکته: جدیدا بعضی شرکت ها بیمه ای راه انداخته اند که مخصوص جبران هزینه های سرطان است. شرایطش هم به این صورت است که تمام افراد زیر 60 سال که سرطان نداشته باشند، می توانند خودشان را تحت پوشش این بیمه قرار بدهند و با توجه به سنشان یک بار برای همیشه حق بیمه بپردازند. این حق بیمه برای یک جوان 23 ساله 643 هزار تومان است و حداکثر باید طی 5 سال توسیه شود.

خدماتی هم که ارائه می دهند بعد از یک سال از شروع بیمه قابل استفاده است و حداکثر مبلغش 150 میلیون تومان است. شبیه همین بیمه نامه برای درمان نازایی و ناباروری هم هست که تمام افراد مجرد و زوجینی که کمتر از چهار ماه از تاریخ رسمی ازدواج اولشان گذشته باشد، می توانند از آن استفاده کنند.

بیمه آتش سوزی

از اسمش معلوم است که چه کاری انجام می دهد. با داشتن این بیمه نامه می توانید واحد مسکونی، صنعتی یا تجاری خودتان را در برابر حوادثی مثل حریق انفجار و صاعقه بیمه کنید. بیمه نامه عمومی آتش سوزی معمولا همه چیز به جز انسان را در بر می گیرد؛ تا حدی که حتی گوسفند و دام هم تحت پوشش این بیمه هستند اما آدمیزاد نه. البته طرح هایی هم وجوددارد که حواسش به انسان بوده. به جز حوادثی که گفته شد و در دسته خطرات تبعی می گویند و شامل مواردی مثل سرقت اموال، زلزله، سیل، ترکیدگی لوله آب، سقوط هواپیما، ضایعات ناشی از برف و باران و... می شوند.

اگر شرایط ساختمانتان به گونه ای است که خطرات تبعی را احساس می کنید، مثال خانه تان نزدیک فرودگاه است، روی گسل بنا شده یا به خاطر ویلای بودن خوراک دزدهاست بهتر است پوشش مورد نظر را هم ضمیمه کنید.

نکته: بیمه ای ها کلاه سرشان نمی رود پس به خاطر پرداختن حق بیمه کمتر ارزش مالتان را پایین نیاورید. چون بعدا اگر حادثه اتفاق بیفتد، شرکت بیمه فقط به تناسب مبلغی که بیمه کرده نسبت به ارزش واقعی مال خسارت می پردازد. برای مثال ارزش واقعی مال شما یک میلیون تومان است اما شما آن را 400 هزار تومان بیمه می کنید. حالا در صورتی که خسارت ببینید، شرکت بیمه بین این دو عدد تناسب می بندد. هرچقدر که شما ضرر کنید، شرکت فقط 40 درصد آن را پرداخت می کند.

بیمه حوادث

این بیمه هایی که مدرسه برایمان زحمتش را می کشید و ما هیچ وقت نمی فهمیدیم دقیقا به چه کاری می آید، همین بیمه حوادث بود که وظیفه داشت  دانش آموز را در برابر خطراتی که او را تهدید می کند، بیمه کند. علاوه بر این بیمه که اسمش حوادث تحصیلی است، بیمه های دیگری هم مثل حوادث ورزشی، توریستی و مسافرتی، کار و حره ای و 24 ساعته هم وجوددارد. درواقع با داشتن این بیمه نامه می توانید خودتان را در برابر هرچیزی که بتواند به شما صدمه بزند، هزینه درمانی بتراشد و یا نهایتا بکشد، بیمه کنید.

خوبی این بیمه نامه ها این است که لازم نیست حتما قرارداد یک ساله ببندید بلکه بسته به کاری که انجام می دهید می توانید چند روزی را تحت پوشش این بیمه باشید. بیمه حوادث را می توانید انفرادی یا گروهی (بالای 10 نفر) تهیه کنید و خسارت خطراتی مثل غرق شدن، مسمومیت، گزیدگی، کزاز، تاثیر گاز بخار یا مواد خورنده مثل اسید، برق گرفتگی ... را به گردن شرکت بیمه بیندازید. همچنین با پرداخت حق بیمه اضافی می توانید خسارت ناشی از جنگ، زلزله، ورزش های رزمی و... را هم به موارد بالا اضافه کنید.

نکته: اگر قصد تهیه بیمه حوادث را دارید، خانواده تان را از قلم نیندازید و به جای طرح انفرادی که هزینه بیشتری هم دارد، از بیمه حوادث خانواده استفاده کنید. با استفاده از این طرح می توانید خودتان، همسر و فرزندان، پدر و مادر خود و همسرتان را در تمام ساعات شبانه روز بیمه کنید.

بیمه اتومبیل

اگر خدا خواست و ماشین دار شدید، باید قبل از هرکاری دو نوع بیمه نامه برای ماشینتان تهیه کنید. اولی بیمه بدنه اتومبیل است که به وسیله آن ماشینتان را در برابر حوادثی که اتفاق می فاتد بیمه می کنید. این حوادث می تواند آتش سوزی، سرقت کلی اتومبیل و انواع تصادفات مثل برخورد با اجسام ثابت و متحرک و واژگونی و سقوط اتومبیل باشد. بیمه بدنه معمولا یک پوشش تکمیلی هم دارد که ماشین را در برابر بقیه اتفاقات بیمه می کند. مثل سرقت لوازم صوتی و رینگ و آینه بغل، خط افتادن یا اسید ریختن روی بدنه ماشین، خسارت ناشی از آتشفشان و سیل و...

نوع دوم بیمه که اجباری هم هست بیمه شخص ثالث نام دارد. با داشتن این بیمه نامه اگر تصادف کنید و مقصر شناخته شوید، می توانید طرف مقابلتان را به اداره بیمه حواله دهید تا با استفاده از بیمه شخص ثالث شما خسارتش را بگیرد. منظور از شخص ثالث هم همه کسانی هستند که به نوعی در این تصادف زیان مالی یا جانی دیده اند، به جز خود شما. البته این روزها خیلی از شرکت ها، بیمه حوادث راننده را هم ضمیمه بیمه شخص ثالث می کنند. با این کار راننده خاطی هم می تواند از شرکت بیمه خسارت بگیرد.

نکته: سعی کنید برای خسارت های خیلی جزئی سراغ بیمه بدنه نروید، چون در خیلی از موارد پولی دستتان را نمی گیرد، اگر هم بگیرد به سوزاندن کوپن بیمه نمی ارزد. فقط با این کار تخفیف هایی را در سال های آینده از دست می دهید که ارزشش بیشتر از اینهاست. معمولا شرکت های بیمه برای تمدید بیمه نامه هایی که خسارتی نداشته اند، تخفیف های خوبی می دهند. این تخفیف ها با تعداد سال هایی که خرج روی دستشان نگذاشته اید، نسبت مستقیم دارد؛ مثلا یک شرکت بیمه برای تمدید بیمه بدنه در صورت یکسال عدم خسارت 25 درصد تخفیف می دهد. با همین شرایط بعد از سال چهارم به 60 درصد می رسد.

کارگزاری رسمی بیمه چه کاری انجام می دهد؟

بر سر دوراهی

طبق آمار سایت مرکزی بیشترا زا 20 تا شرکت بیمه ای در کشور فعالیت می کنند. حالا حساب کنید با این وضع قصد داشته باشید از میان انبوه اسم ها، یکی را که بیشتر به دردتان می خورد پیدا کنید. اگر بخواهید خودتان شخصا وارد میدان شوید، باید رسما چندروزی از کار و زندگیتان بزنید. این را هم باید اضافه کنید که هرکدام از شرکت ها مدعی ارائه بهترین خدمات هستند و با استفاده از ناآگاهی شما سعی می کنند به تان تلفن کنند که دیگر مورد به این اکازیونی گیرتان نمی آید. در این صورت احتمال سرسام گرفتن و گیج شدن بین این همه حق انتخابی که دارید خیلی زیاد است. این وسط جاهای هستند به اسم کارگزاری رسمی بیمه که شما را از این چندراهی که در آن گیر کرده اید نجات می دهند.

این کارگزاری ها رابطی بین شرکت های بیمه و مشتریان هستند و کارشان به نوعی مشاوره دادن به مردم است؛ یعنی شما می روید به سراغ یکی از این کارگزاری ها و مشخصات بیمه ای را که می خواهید می گویید. کارگزار هم با توجه به توقعتان و هزینه ای که می توانید به عنوان حق بیمه بپردازید، می گردد و مناسب ترین بیمه را برای شما پیدا می کند. نکته مثبت قضیه این است که این مشاوره رایگان است و لازم نیست برای آن هزینه ای بپردازید. نگران ضرر کردن کارگزار هم نباشید؛ چرا که بعدا کارمزدش را از شرکت های بیمه می گیرد.

به جز اینها چه نوع بیمه های دیگری وجود دارد؟

دیگه چی داری؟

- بیمه مسئولیت: اگر مسئولیت کاری را بر عهده دارید و به خاطر آن با افراد دیگر در تعامل هستید، میتوانید سراغ این بیمه بروید و با استفاده از آن اشخاص ثالث را نسبت به اتفاقاتی که به واسطه کار شما ممکن است برایشان بیفتد بیمه می کنید. این بیمه موارد زیادی را در بر می گیرد که یک نمونه اش می شود همین بیمه نامه ایی که برای انجام عملیات ساختمانی وجوددارد و با استفاده از آنها می توان خسارت ناشی از عملیات گودبرداری و پی کنی که به ساختمان های مجاور آسیب رسانده را پرداخت کرد.

- بیمه طرح مخصوص: بیشتر برای بیمه کردن مواردی است که تقاضای زیادی در جامعه برای آن وجود ندارد. در کشور ما معمولا هواپیما، کشتی، پول و انرژی را از این طریق بیمه می کنند. بعضی وقت ها هم بیمه گذار خواسته هایی دارد که به خاطر خاص بودنش، بیمه از قبل برایش فرقی نکرده و با تقاضای شخص به شکل اختصاصی بیمه نامه طراحی می شود.

- بیمه مهندسی: خیلی از پروژه های کوچک بزرگ عمرانی یا مهندسی که در اطرافتان می بینید، با این بیمه کار می کنند. با استفاده از این بیمه نامه می توان به نوعی به سرانجام رسیدن پروژه را تضمین کرد.معمولا این بیمه نامه ها تمام خطراتی که پروژه را تهدید می کند پوشش می دهند و با این کارشان خیال صاحبکار را از این بابت راحت می کنند. چون در صورت وقوع هر نوع حادثه ای شرکت بیمه مثل شیر ژیان پشت سر پروژه ایستاده و خسارت ها را پرداخت می کند.

- بیمه باربری:  این بیمه زمانی به کار می رود که قرار باشد کالایی از جایی به جای دیگری حمل شود. با داشتن این بیمه نامه شرکت بیمه متعهد می شود در صورت وقوع حادثه و آسیب رسیدن به محموله، طبق قرارداد خسارت صاحب کالا ر جبران کند. با توجه به مبدا و مقصد کالا، داخل یا خارج از ایران بودن آن، وسیله حمل و نقل و... انواع مختلفی برای آن تعریف کرده اند.