پشت پرده سفر رییس جمهور ونزوئلا به تهران

رضا زندی/ روزنامه مردم امروز

رییس جمهور ونزوئلا بعد از دیدارهایش در تهران به ریاض رفت و با ولیعهد عربستان دیدار کرد. «نیکلاس مادورا» در تلاش است تا اجماعی برای کاهش تولید نفت کشورهای اوپک و غیر اوپک بوجود آورد. قیمت نفت دیروز باز هم پایین آمد و با کاهشی در حدود دو دلاری به سطح 48 دلار رسید. هر بشکه نفت برنت در کمترین قیمت اش 48 دلار و 58 سنت معامله شد. بلافاصله پس از دیدار رییس جمهور ونزوئلا و «سلمان بن عبدالعزیز»‌ رویترز با انتشار خبری اعلام کرد: «نشانه‌ای درباره تلاش عربستان برای جلوگیری از روند کاهش قیمت نفت است وجود ندارد.»‌

 خبرگزاری رسمی عربستان اما، جزییاتی از دیدار رییس جمهور ونزوئلا و ولیعهد سعودی منتشر نکرد. به نوشته رویترز، علی النعیمی وزیر نفت عربستان، شاهزاده مقرن جانشین ولیعهد، شاهزاد خالد بن بندر، رییس سازمان اطلاعات عربستان و سه تن از پسران  ملک عبدالله در این دیدار حضور  داشتند. روایت ونزوئلا از دیدارهای مادرو در ریاض اما، متفاوت است.

روایت متفاوت کاراکاس از دیدارهای ریاض

«نیکلاس مادورا» دیدارهایش را با علی النعیمی، وزیر نفت با سابقه عربستان سعودی شروع کرد. پس از این دیدار بود که وزیر دارایی ونزوئلا در توییتر خود نوشت: « دیداری عالی با نتایج مهمی داشتیم و توافق کردیم که برای احیای قیمت نفت همکاری کنیم.» این خبر را ایرنا از خبرگزاری اسپوتنیک روسیه ترجمه کرده است. بعد از دیدار «مادورا» با «سلمان بن عبدالعزیز»‌، ونزوئلا با انتشار بیانیه ایی از قول رییس جمهور این کشور نوشت که این کشور «به توافقات لازم برای افزایش قیمت نفت و برقراری ثبات در بازار نفت جهانی با دولت عربستان دست یافته است.»

 این خبر را دفتر منطقه ایی فارس به نقل از «تله‌سور» منتشر کرده است. بر اساس خبری که در بیانیه دولت ونزوئلا منتشر شده است کاراکاس و ر یاض قصد دارند از طریق اجرای سیاست‌های مناسب از سوی دو قطب انرژی دنیا، بازار جهانی نفت و قیمت آن را احیا کنند. رییس جمهور «مادورا» بعد از دیدارش با ولیعهد عربستان گفته است: «همانطور که در ایران اعلام کردم و همچنین در سفرهای بعدیم به الجزایر و قطر خواهم گفت؛ همه ما باید با مشارکت جلوی کاهش قیمت نفت و ایجاد بی‌ثباتی در بازار جهانی را بگیریم.» رییس جمهور ونزوئلا از ریاض به دوحه و بعد از آن به الجزایر خواهد رفت. ذخایر ارزی ونزوئلا با کاهش قیمت نفت به زیر50 دلار به شدت کاهش یافته است و بدلیل سررسید بدهی ها کارشناسان شرایط بسیار دشواری را حتی تا مرز ورشکستگی اقتصادی برای این کشور پیش بینی می کنند.

واکنش منفی بازار نفت به دیدارهای مادورا - سلمان

بازار نفت به پالس های مثبت رییس جمهور ونزوئلا از سفرش به ریاض توجهی نکرده است. کاهش قیمت نفت به رغم تلاش ونزوئلا در روز گذشته نشانی از این مدعاست.  آیا «مادورا»‌ با پیشنهاد مشخصی سفر دوره ایی اش را به تهران،‌ ریاض، دوحه و الجزیره آغاز کرده است؟  منابع نزدیک به مذاکرات روسای جمهور ونزوئلا و ایران‌ از مذاکرات رییس جمهور ونزوئلا در تهران به «مردم امروز» خبر می دهند. به گفته منابع آگاه،  ونزوئلا در مذاکرات تهران، بحث کاهش تولید نفت اعضای اوپک و غیر اوپک را مطرح کرده است.

 میزان کاهش تولید نفت مد نظر حدود 2 میلیون بشکه بوده است. «مردم امروز» کسب اطلاع کرد که در مذاکرات، آنچه مورد نظر هیات ونزوئلایی بوده کاهش حدود 500 هزار بشکه ایی کشورهای مهم غیر اوپک نظیر روسیه و نروژ و کاهش 5/1 میلیون بشکه ایی اوپک بوده است. نکته دیگر مدنظر «نیکلاس مادورا» درخواست از ایران برای مذاکره با روسهاست. منبع مطلع دیگری در گفت و گو با «مردم امروز»‌ می گوید: «ظاهرا رییس جمهور ونزوئلا از رییس جمهور ایران خواسته است تا با روس ها برای کاهش تولید نفت شان مذاکره کنند.» آنچه می توان طرح کرد اینست که «مادورا» با پیشنهاد روسی به تهران آمده است. ایجاد ثبات در بازار نفت دو کلید دارد. یکی در ریاض است و دیگری در مسکو. رییس جمهور ونزوئلا از تهران خواسته است تا به روشن شدن کلید مسکو کمک کند. اگر مسکو آماده باشد ممکن است چراغ ریاض هم روشن شود. 

قولی که روس ها عملی نکردند

پیش از اجلاس 166 اوپک، علی النعیمی، وزیر نفت عربستان، به وضوح به رافائل رامیرز، وزیر خارجه ونزوئلا،‌ گفته بود هر چقدر روس ها از تولید نفت شان کم کنند اوپک حاضر خواهد بود سه برابر آن مقدار از تولید نفتش بکاهد. رامیرز با این شرط با روس ها مذاکره کردند. به گفته منابع مطلع، وزیر انرژی روسیه در مذاکرات خصوصی برای کاهش 500 هزار بشکه ایی تولید نفت این کشور به شرط همکاری اوپک، ابراز همکاری کرده است. «مردم امروز» کسب اطلاع کرد که روس ها چنین اظهاراتی هم در ملاقات با مقامات ایرانی مطرح کرده بودند. «اکساندر نوواک» سه روز قبل از اجلاس اوپک به وین آمد و با وزرای نفت روسیه و نروژ دیدار کرد. روس ها بعد از آن دیدار به صراحت گفتند که حاضر به کاهش تولید نفت نیستند. روسیه به تازگی رکورد تولید نفت خود را شکسته است.

وزیر خارجه ونزوئلا بعد از اجلاس اوپک چه گفت؟

جلسه اوپک 166 تمام می شود. صورت سفید وزیرخارجه ونزوئلا سرخ شده است. تلاش های او برای مجاب کردن عربستان و هم پیمانانش شکست خورده است. نه اوپک و نه روسیه، تولید نفت شان را کاهش نداده اند. «رافائل رامیرز»‌در یک جمع خصوصی می گوید: «ما جنگجو نداشتیم.» ونزوئلا پیش از برگزاری  اجلاس اوپک، پیشنهاد کرده بود تا اوپک جلسه اضطراری برگزار کند. عربستان و شرکایش با این پیشنهاد به سردی برخورد کردند.

تحلیلگران بر این عقیده اند که اگر منظور ونزوئلا از «توافق لازم برای افزایش قیمت نفت»‌ با عربستان، شرط این کشور برای کاهش تولید روسیه و اعضای غیر اوپک برای همراهی با آنان باشد، نتیجه ملموسی از سفر «مادورا» به ریاض حاصل نشده است. چرا که قبل از این هم چنین شرطی گذاشته بود و روسیه تمکین نکرده بود. تنها یک احتمال می تواند پیشنهاد «مادورا» برای کاهش همزمان تولید اوپک و غیر اوپک را به میزان بیش از 2 میلیون بشکه در روز را عملی کند. سقوط دور از انتظار ارزش روبل روسیه و فشار اقتصادی شدید بر این کشور ممکن است مقامات کرمیلن را به تمکین وادار کرده باشد.

یک مقام اوپکی که نخواست نامش فاش شود بعد از اجلاس 166 ماه نوامبر 2014 گفته بود: «حتی اگر روس ها حاضر می شدند تولید نفت شان را کاهش دهند عربستان با کاهش تولید اوپک موافقت نمی کرد.»  وزیر نفت عربستان چند هفته پیش با قاطعیت اعلام کرد: «حتی اگر قیمت نفت  به 20 دلار هم برسد عربستان تولید نفتش را کم نمی کند.» برخی نمایندگان اوپک کشورهای حاشیه خلیج فارس هفته که به تصمیم خود مبنی بر کاهش ندادن تولید در ازای دفاع از سهم بازار این سازمان متعهد هستند. سفرهای «مادورا» با این وضعیت معلوم نیست، چه نتیجه ایی داشته باشد.