انقلاب کوبا قوی‌تر از پیش ادامه خواهد داشت

عصرایران، مهدی کبورانی - کیلب موپین (Caleb Maupin)؛ تحلیلگر، فعال سیاسی و روزنامه‌نگار آمریکایی و کارشناس حوزه اقتصاد جهانی و سیاست‌های وال استریت است. موپین فارغ التحصیل علوم سیاسی از دانشگاه بالدوین - والاس و از اعضای اصلی حزب جهانی کارگران (Workers World Party) نیز هست.

وی در کنار تحلیل سیاسی و کار روزنامه نگاری از برنامه ریزان فعالیت های سیاسی نیز به شمار می رود که از مهم ترین آنها می توان به حضور در برنامه ریزی و شرکت در جنبش تسخیر وال استریت و در این اواخر به نقش فعال وی در اعتراضات مردمی علیه نژادپرستی و تبعیض نژادی در پلیس آمریکا اشاره کرد. تحقیق و تحلیل ساختار انحصاری قدرت و سرمایه در نظام سرمایه داری جهان، مهم ترین تخصص وی به شمار می رود.

از این رو عصر ایران در گفت‌وگویی اختصاصی با موپین از وی در مورد چرایی، چگونگی و جوانب مختلف روابط جدید میان ایالات متحده و کوبا پرسید.

-    به عنوان سوال نخست آیا می توان به روابط ایجاد شده میان کوبا و ایالات متحده خوشبین بود؟

باید این موضوع را به فال نیک گرفت؛ حصر اقتصادی تحمیل شده از سوی ایالات متحده بر کوبا، به میزان چشمگیری کاهش یافته و مردم کوبا پس از سال ها رنج بردن از تحریم های اقتصادی غیرقانونی از سوی آمریکا، اکنون در آستانه بهبود شرایط قرار دارند. 

تحریم اقتصادی کوبا از سوی ایالات متحده با هدف براندازی انقلاب سال 1959 صورت گرفت که البته نتیجه معکوس در برداشت و منجر به ایجاد پیشرفت در نتیجه الگوی اقتصادی سوسیالیستی شد. پیش از انقلاب بانک ها، کارخانجات، کشاورزی و منابع طبیعی کوبا به طور گسترده ای تحت مالکیت بنگاه های اقتصادی آمریکایی قرار داشت، اما انقلاب کوبا آنها را پس گرفته و در خدمت مردم کوبا درآورد.

پاسخ ایالات متحده به این موضوع، نه تنها به عنوان تحریم ها و حصرهای اقتصادی، بلکه در قالب تلاش برای تجاوز به حقوق مسلم کوبا، ایجاد خشونت و مصادیق تروریستی در این کشور، جنگ بیولوژیکی و سایر جنایات واشنگتن بروز پیدا کرد تا از این طریق این جزیره مجددا تحت استعمار وال استریت قرار گیرد. با این وجود مردم کوبا تمامی جنایات آمریکا را تحمل کردند و جامعه آنها با قدرت به مسیر خود ادامه داد.

با وجود تهدیدات و تحریم ها، کوبا همچنان روند اصلاح و ارتقای استاندارد زندگی را ادامه داد، بیکاری و معضل بی خانمانی را از بین برد، معیار امید به زندگی در کوبا به میزان چشمگیری افزایش یافت و میزان مرگ و میر کودکان نیز به میزان چشمگیری کاهش پیدا کرد. کوبایی ها رکورد خیره کننده ای در مقولات بشردوستانه دارند و تابحال کمک های پزشکی بسیاری را در کشورهای سرتاسر جهان ارائه کرده اند.

از سوی دیگر علاوه بر کاهش تحریم های اقتصادی، آزادی فعالان کوبایی مبارزه با تروریست (معروف به "پنج کوبایی" که در زندان های آمریکا در اسارت بودند) نیز دیگر پیروزی مهم برای مردم کوبا به شمار می رود.

نکته مهم آن است که انقلاب کوبا از این پس نیز ادامه خواهد داشت، اما قوی تر از آنچه تابحال بوده است.


-    آیا از سر گیری روابط میان کوبا و ایالات متحده، قابل پیش بینی بود؟

تغییر سیاست ایالات متحده در قبال کوبا از سوی بسیاری از تحلیلگران قابل پیش بینی بود، به این دلیل واضح که تحریم ها و حصرهای اقتصادی کاری از پیش نمی برد. مردم کوبا بواسطه این تحریم ها در طول زمان تضعیف نشدند، در نتیجه آن، پیش بینی می شد که کسانی که به دنبال براندازی دولت کوبا هستند، به تاکتیک های دیگر متوسل شوند.

در بطن ساختار قدرت در ایالات متحده دو استراتژی برای براندازی دولت و انقلاب کوبا وجود دارد. استراتژی اول، روی آوردن به استراتژی های نظامی برای اعمال انزوای بین المللی و تهدید نظامی کوبا است. واشنگتن امیدوار بود که از این طریق کوبا را تحت فشار قرار داده و این کشور را ناگزیر به تسلیم کند که البته این استراتژی آمریکا با شکست مواجه شد. 

استراتژی دوم که از سوی عده ای از تحلیلگران سیاسی در بطن واشنگتن حمایت و تغذیه می شود، تضعیف کوبا از نظر ایدئولوژیک است که ابزار پیاده سازی این استراتژی نیز همراستا کردن این کشور تا حد ممکن با بازارهای جهانی است. این گروه دوم که در ساختار قدرت ایالات متحده قرار دارند، امیدوارند که با هرچه بیشتر قرار دادن کوبا در معرض نئولیبرالیسم فاسد و رو به زوال آمریکا، میزان حمایت مردم کوبا از دولت این کشور را تا حد ممکن کاهش دهند، که البته این استراتژی نیز مثل استراتژی قبل به شکست خواهد انجامید.

چرا که مردم کوبا اتقلاب خود را دوست دارند و اینک در نتیجه آن از شرایط زندگی بسیار مساعدتری برخوردارند. در نتیجه مطمئنا برای دفاع از آن خواهند جنگید و هر بهایی را خواهند پرداخت، آنها دهه ها در مقابل حملات و تجاوزات آمریکا ایستاده اند و به این روند نیز ادامه خواهند داد.

-    چه عواملی موجب تغییر سیاست ها در روابط میان کوبا و ایالات متحده شد؟

یکی از این عوامل عمده برخاستن دوباره تفکرات سیمون بولیوارانه در آمریکای لاتین است. ونزوئلا، بولیوی، اکوادور، نیکاراگوئه و السالوادور اینک دارای دولت های ضد سرمایه داری و ضد وال استریت هستند.

یکی دیگر از عوامل، خیز روسیه و چین در بازارهای جهانی است. اگر ایالات متحده به دنبال منزوی ساختن کوبا و یا سایر کشورها باشد، آنها خیلی راحت می توانند معاملات تجاری خود را به سوی روسیه و چین سوق دهند.

اینک ایالات متحده سلطه اقتصادی کامل خود بر بازارهای جهانی را از دست داده و منزوی کردن کشورها به لحاظ اقتصادی و محروم کردن آنها از بازارهای جهانی به هیچ وجه تاثیرگذاری سابق را نخواهد داشت. قابل ذکر است که اگر چه ایالات متحده از میزان فشار اقتصادی خود بر کوبا کاسته، اما از سوی دیگر فشارهای خود بر ونزوئلا و ایران را افزایش داده است. 

وال استریت همچنان به دنبال فرمانروایی بر جهان است اما استراتژی های آن در آستانه شکست قرار دارد. تاکتیک های جدید نیز همراستا با شرایط جدید در حال طراحی است و تمامی این ها در حالی است که سهامداران و سرمایه داران انحصارطلب وال استریت نیز هر یک به طور مجزا در تلاش برای حفظ سلطه خود بر حوزه های مختلف قدرت اقتصادی هستند.

-    کدام یک از طرفین از این روابط بیشتر سود خواهند کرد؟

کوبایی ها بیشترین نفع را خواهند برد. در وهله نخست آنها قادر خواهند بود به راحتی در بازارهای جهانی به تجارت بپردازند. از این پس آنها این قدرت را دارند که راحت تر از قبل سرمایه گذاران خارجی را برای تقویت اقتصاد ملی خود، جذب کنند. آنها می توانند به آن دسته از شهروندان خود که همچنان نسبت به موفقیت انقلاب تردید دارند، ثابت کنند که سال های توام با فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم های آمریکا، ارزش این موفقیت را داشت. حزب کمونیست کوبا اینک در آستانه تقویت و بهبود شرایط و سطح زندگی مردم این کشور قرار دارد.

از سوی دیگر اکنون مردم بیشتری از آمریکا می توانند از کشور کوبا بازدید کنند. بدین ترتیب افسانه های واهی که رسانه های آمریکایی از کوبا به عنوان یک "جامعه توتالیتر" یا "دیکتاتوری محض" ایجاد کرده اند، به راحتی رنگ خواهد باخت.

کوبا پیروز این شرایط است، من فکر نمی کنم که رهبران ایالات متحده از ذره ای حسن نیت برای رفتار خود برخوردار باشند، و البته به دنبال برنامه ای برای براندازی در کوبا خواهند بود، چنانچه تابحال در این مسیر گام برداشته اند. با وجود این، در شرایط حاضر کوبا پیروز این میدان است.  

-    آیا برقراری روابط میان دو کشور، می تواند سیاستی از سوی ایالات متحده برای بی اثر کردن سیاست های دولت کوبا باشد؟

مقاصد و نیات ایالات متحده همواره عاری از خلوص و یکرنگی است. نباید فراموش کرد که در حالی که روابط آمریکا با کوبا در حال بهبودی است، از سوی دیگر روابط ایالات متحده با یکی از مهم ترین متحدان کوبا در آمریکای لاتین یعنی ونزوئلا، در حال تیره تر شدن است.

ونزوئلا از سویی هدف تحریم های اقتصادی قرار گرفته و از سوی دیگر تحرکات "اقلیت" مورد حمایت آمریکا در ونزوئلا تشدید شده؛ گروهی که که دست به ترور رابرت سرا؛ یکی از رهبران سیاسی این کشور زد و همچنین ساختمان های بسیاری را نیز منفجر کرد. گفتنی است ایالات متحده تابحال مبلغ بیش از 100 میلیون دلار برای حمایت از "اقلیت ونزوئلا" سرمایه گذاری کرده است.

-    آیا ایالات متحده به سیاست های خود مانند اقدامات USAID برای براندازی در کوبا ادامه خواهد داد؟

شکی در این موضوع نیست. امپریالیسم آمریکا هیچ گونه نظر مخالف و یا رقیبی را برنخواهد تابید. به عنوان مثال زمانی که چین دست به اصلاحات در بازار خود در سال 1980 زد، این موضوع موجب توقف سرمایه گذاری آمریکا روی تحرکات جریان مخالف در چین نشد. چین در سال 1989 همراستا با ایالات متحده در مقابل اتحاد جماهیر شوروی ایستاد، اما با این وجود آمریکا همچنان دست به سرمایه گذاری میلیون ها دلار روی تحرکات "اقلیت" در این کشور زد و به حمایت از جنبش سیاسی پرداخت که برای اتفاقات میدان تیانان من طراحی شده بود.

مثال دیگر در مورد رومانی صادق است که با وجود برخورداری از دولت ضد اتحاد جماهیر شوروی و برخورداری از روابط تجاری با بانک های آمریکایی، از سیاست های آمریکا مبنی بر حمایت واشنگتن از جریانات خشونت طلب ضدانقلابی در امان نماند.

اشتراکات میان دولت ها، اصلاحات بازار و یا مانورهای دیپلماتیک، هیچ یک در هیچ سطحی وال استریت را از تلاش برای کسب سلطه در بازارهای جهانی بازنخواهد داشت. هر دولتی که در تقابل و جایگاه مخالفت با آنها قرار گیرد و از ساختار اقتصاد جهانی طراحی شده از سوی آنان مستقل باشد، از سوی آنها مورد هدف قرار خواهد گرفت. نباید فراموش کرد که لیبی در سال 2004 از روابط مساعدی با آمریکا برخوردار بود، اما با این وجود واشنگتن و ناتو این کشور را هدف قرار دادند.

در هر صورت تلاش آمریکا برای براندازی انقلاب کوبا متوقف نخواهد شد، نکته ای که در مورد سیاست های واشنگتن در مورد انقلاب اسلامی ایران، انقلاب 1949 چین، و هر رخداد دیگری که موجب کاهش نفوذ آمریکا شده باشد، نیز صادق است. تا زمانی که سهامداران و سرمایه داران وال استریت، لندن و تل آویو وجود دارند، تلاش خواهند کرد که کنترل بر بازارها و منابع جهانی را در انحصار خود بگیرند. واقعیت آن است که آنها با وجود جریانات اپوزیسیون، مستقل و مخالف خود، آرام نخواهند گرفت.  

-    در طول پنجاه و چهار سال تحریم کوبا، ایالات متحده همواره در تلاش برای براندازی دولت این کشور بوده است. آیا اینک کاهش این تحریم ها می تواند نشانه ای از شکست این استراتژی واشنگتن باشد؟

مردم کوبا دهه ها در مقابل تحریم های اقتصادی اعمال شده از سوی ایالات متحده ایستادگی کرده اند، چنانچه در مقابل حملات مستقیم نظامی و سیاست های واشنگتن مبنی بر براندازی از درون نیز ایستاده اند. مطمئنا حمایت مردم کوبا پشت انقلاب و حزب کمونیست این کشور قرار دارد. کوبا در این مدت ثابت کرد که توانایی تغییر و وفق دادن خود با شرایط جدید و دوره های تاریخی مختلف را دارد.

این حقیقت که سیاست اعمال فشار ایالات متحده بر کوبا یک سیاست سوخته به شمار می رود، و البته گام هایی که برای تغییر در روابط آمریکا و کوبا برداشته شده، همگی نشان دهنده اقتدار و قدرت مردم کوبا است. در نتیجه این مقاومت کوبا، نباید فراموش کرد که سایر کشورهایی که با امپریالیسم در نبرد هستند و انسانیت، جامعه انسانی و اتحاد را در اولویت خود پیش از منافع قرار داده اند، نیز می توانند در این راه به پیروزی دست یابند.

در نهایت آنکه نظام انحصاری امپریالیسم جهانی با بحران روبه‌رو شده و خیز روسیه و چین در حال تغییر مناسبات جهان است. طلوع خورشید، خبر از روزگاری نو می دهد؛ روزگاری که امپراطوری ها و فرمانروایی ها به پایان دوران خود نزدیک شده اند.