2014 سالی پر از تراتژدی برای جهان عرب

سال 2014 میلادی با تمام فراز و نشیب‌هایش به پایان خود نزدیک می‌شود، سالی که می‌توان آن را یکی از مصیبت‌بارترین سال‌ها برای کشورهای عربی در ده‌های اخیر به حساب آورد. سالی پر از تراژدی‌های دردناک، از غرق هزاران آواره سوری در مدیترانه گرفته تا بردگی انسانیت در سوریه و عراق و به خاک و خون کشیده شدن غزه به دست اسرائیل.

به گزارش ایسنا، روزنامه مصری بوابة الشروق، در گزارشی به بررسی رخدادهای جهان عرب در سالی که گذشت پرداخته است و می‌نویسد:

جهان در سال 2014 همزمان با بالا گرفتن آتش خشونت‌ها در سوریه و کشیده شدن تاثیرات آن به لبنان، شاهد جنایات رژیم صهیونیستی در حق فلسطینی‌هایی در غزه نیز بود و تلاش‌ها برای پایان اشغالگری اسرائیل و برپایی کشور مستقل ظاهرا به 2015 کشیده شد.

در این میان سهم توطئه‌های غرب نیز کم نبود و تلاش غربی‌ها از طریق ادامه خشونت‌ها در کشورهای عربی به ویژه عراق، سوریه، لیبی و یمن و ایجاد "بحران‌ روابط" در کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و نیز بحران‌های مالی ناشی از کاهش قیمت نفت باعث شد تا سال 2014 میلادی بدترین سالی باشد که جهان عرب به خود دیده است.

مصر و بازگشت نظامیان

سال 2014 با حوادث مختلفی برای مصر همراه بود. حوادثی که باعث شد مصری‌ها پس از تجربه ناکام اخوان المسلمین در تونس و جنایات داعش، بار دیگر به نظامیان پناه ببرند و روند تکامل نیافته آرزوهای خود برای تبدیل مصر انقلابی به مصر دموکرات را در گروه حاکمیت چکمه پوشان ببینند.

با بررسی تحولات مصر در سال 2014 میلادی می‌توان این سال را آغاز جرقه عملیات تروریستی در این کشور ارزیابی کرد. حدود یک ماه پس از تروریستی خواندن اخوان المسلمین مصر، حملات تروریستی انفجار این کشور را فرا گرفت. اوضاع اسفناک امنیتی کشور باعث شد تا بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی مصر را ترک کردند.

در این سال انتخابات ریاست جمهوری مصر برگزار شد و اعلام شد که عبدالفتاح سیسی، فرمانده کل نیروهای مسلح با 96 درصد آرا پیروز انتخابات بوده است.

جهان عرب و مداخله آمریکا

جهان عرب به دلیل قدرت گرفتن داعش و حوادث تروریستی سال 2014 میلادی مجبور شدند تا پررنگ شدن نقش آمریکا در منطقه و حضور نظامی مجدد این کشور در خاورمیانه را بپذیرد.

ادامه جنگ دامنه دار در عراق، سوریه، لیبی، یمن و نوار غزه‌ باعث شد تا عرب‌ها فکر کنند که حضور نظامی آمریکا امری اجتناب ناپذیر است. اما در واقع توطئه‌ها و شیطنت همین آمریکا باعث شد که غزه همچنان زیر آتش حمله اسرائیل قرار داشته باشد. کشورهای عرب حوزه خلیج فارس نیز د حال پایان دادن به اختلافات میان خود هستند و امیدوارند که سال 2015 میلادی سالی همراه با پایان اختلافات باشد.

داعش و اشغال موصل

اما بزرگترین حادثه‌ تروریستی که جهان عرب در سال جاری میلادی با آن رو به رو بود و همچنان پیامدهای آن ادامه دارد، مساله جنایات گروه تروریستی داعش در عراق و کنترل بر یکی از بزرگترین شهرهای این کشور یعنی موصل و پیشروی به سمت بغداد بود. مساله‌ای که به بزرگترین چالش جهان عرب تبدیل شده است. داعش با سوء استفاده از دو دستگی‌ها و سیاست‌ طائفه‌گرایی در عراق و بروز جنگ‌های داخلی در سوریه نه تنها به تهدیدی برای منطقه بلکه برای اروپا و آمریکا هم به خطری بزرگ و جدی تبدیل شد.

گروه‌های تندرو با تفکر سلفی خود، شیعیان، سنی‌های مخالف و اقلیت‌های مسیحی و ایزدی را هدف قرار دادند تا جایی که ادامه خشونت‌ها و عبور از خط قرمزها غرب را نیز مجبور کرد که سیاست خود را تغییر داده و عملا به رویارویی با این گروه ولو در ظاهر بپردازد.

داعش با توسیع خطوط جنگ و ادامه جنایات خود در سال 2014 میلادی و با تکیه بر استراتژی‌های نظامی جدید و البته به دلیل عدم جدیت ائتلاف، این گروه تروریستی توانست در طول سال 2014 در صدر اخبار باقی بماند. داعش در سوریه نیز به چیستانی پیچیده تبدیل شده و ظاهرا به این زودی‌ها نمی‌توان پایانی برای آن متصور شد.

بحران آوارگان در جهان عرب

بحران دیگری که در سال 2014 شاهد رشد آن بودیم و تاثیر زیادی بر ملت‌های عرب اعم از میزبان و میهمان گذاشت آواره شدن میلیون‌ها شهروند سوری و عراقی بود و موج آوارگانی که در نتیجه جنگ و خشونت بی‌خانمان شده‌اند هنوز هم ادامه دارد و متوقف نشده است.

بی مسئولیتی جامعه بین الملل و شدت بحران آوارگان اکنون به جایی رسیده است که کشورهای مانند اردن، لبنان و ترکیه دیگر توانایی پذیرش پناهجو ندارند. سازمان‌های حقوق بشری نیز به تازگی در گزارشی تکان دهنده فاش کردند که در سال 2014 نزدیک به 300 هزار پناه‌جو که برای یافتن زندگی بهتر در اروپا سفر پر خطر دریا را در پیش گرفته بودند در دریای مدیترانه غرق شدند که تعداد قابل توجهی از این افراد را آوارگان عرب تشکیل می‌داد.

فلسطین و ادامه تجاوزگری‌های اسرائیل

اما در خصوص کهن‌ترین بحران خاورمیانه و اعراب یعنی مساله فلسطین، اتفاق که در سال 2014 رخ داد و احتمالا در سال میلادی جدید یعنی 2015 تشدید خواهد شد، تلاش‌ها برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین در مجامع بین المللی و پایان اشغال‌گری اسرائیل بود که در این راستا پیش نویس قطعنامه فلسطینی‌ها برای پایان اشغال‌گری‌ و تشکیل کشور مستقل فلسطین برای رای گیری به شورای امنیت ارائه شده است.

پیش نویس قطعنامه فلسطینی‌ها به دنبال دستیابی به صلح همیشگی میان طرفین اسرائیلی و فلسطینی است؛ امری که نیازمند برقراری راه حلی مسالمت آمیز، عادلانه فراگیر و همیشگی است. به هر حال این احتمال وجود دارد که در سال 2015 میلادی تلاش‌ فلسطینی‌ها برای پایان اشغالگری‌های رژیم صهیونیستی و آرزوی دیرین تشکیل کشور مستقل به ثمر بنشیند.