در بسیاری از نقاط دارای سابقه طولانی در کار روزنامهنگاری در جهان، خبرنگاری و ژورنالیستبودن یکی از 10 شغل سخت و طاقتفرسا محسوب میشود؛ همچنین مطالعات بسیاری بر این باور ، که در بسیاری از ممالک دنیا به صورت قانون درآمده، مهر تایید میزنند و این حرفه را پس از کار در معدن و بازیگری به عنوان سومین شغل سخت دنیا معرفی میکنند.
به گزارش ایسنا ، همچنین در بسیاری از کشورها اتحادیهها و سندیکاهای صنفی ضمن تایید کلیت سختبودن این شغل برای تمام اعضای تحریریه ، که بیشتر نیز بر فشارهای روحی تاکید دارد تا شرایط جسمی، بین خود اعضای تحریریه نیز رتبهبندیهایی انجام میدهند و ساز وکار مشخصی دارند. اما در ایران هنوز این موضوع درگیر بحثهای بدیهی و اولیه است.
در ایران در سال 1380 هیات وزیران آئیننامه اجرایی قانون بازنشستگی پیش از موعد صاحبان مشاغل سخت و زیانآور را به تصویب رساند که بر اساس آن افراد دارای شغل سخت بعد از 20 سال متوالی یا 25 سال متناوب کار بدون شرط سنی، بازنشسته میشوند. حرفه خبرنگاری نیز یکی از مشاغلی بود که مشمول این قانون میشد اما از آن زمان تا کنون خبرنگاران رسانههای مختلف با مشکلاتی برای بازنشستگی خود روبرو بودهاند و اعتراضات خود را نسبت به اجرای این قانون اعلام کردهاند.
به عنوان مثال حدود دو ماه پیش مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی به ایسنا اعلام کرد که "فقط حرفه خبرنگاری جزو مشاغل سخت و زیانآور است و این قانون شامل حال افراد دیگری که در دفتر رسانهها ( به عنوان دبیر و سردبیر ) و بخش پشتیبانی انجام وظیفه میکنند نمیشود."
در واکنش به این اظهارات یکی از مخاطبان این خبر گفته بود: "علاوه بر خبرنگارهای حاضر در میدان، عده زیادی دبیر و سردبیر و مدیر خبری هستند که با استرس و مسئولیت وحشتناک کار میکنند و گاهی در صحنه هم حاضرند. حالا اگر در صحنه اصلی خبر نیستند دلیلی بر سخت نبودن کارشان نیست و این قانون باید اصلاح شود."
در همین راستا و با توجه به فرارسیدن روز خبرنگار، «معاون فنی و درآمد سازمان تامین اجتماعی» در گفتوگویی با ایسنا به این ابهامات پاسخ داد.
محمدحسن زدا در گفتوگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه مرجع تشخیص سخت و زیان آور بودن مشاغل، سازمان تامین اجتماعی نیست، اظهار کرد: بنابراین تامین اجتماعی مشخص نمیکند که به عنوان مثال سردبیران، دبیران یا سایر اعضای یک تحریریه خبری شغل سخت دارند یا خیر.
وی افزود: کمیته قانون مشاغل سخت و زیانآور در اداره کار، مرجع قانونی رسیدگی به این امر است و در این باره تصمیمگیری میکند. اگر آنها تعیین کنند که به جز خبرنگاران، سایر اعضای یک تحریریه نیز شغل سخت دارند، ما مکلف به اجرا و بازنشستگی پیش از موعد هستیم.
هر خبرنگاری احساس میکند کارش جزء مشاغل سخت است درخواستش را ارائه کند
معاون فنی و درآمد سازمان تامین اجتماعی همچنین درباره چرایی تفاوت قائل شدن میان خبرنگاران با سایر اعضای یک تحریریه خبری و حتی خود خبرنگاران از دیدگاه خود گفت: ما خبرنگار جنگی داریم که زیر بمب و راکت کار میکند، خبرنگاری هم داریم که در سرویس فرهنگی کار میکند و به نمایشگاههای هنری میرود. بنده خودم اگر جای این کمیته بودم بین این دو تفاوت قائل میشدم، اما حالا این گونه نیست و تامین اجتماعی یک عضو کمیته است که تنها یک رای دارد و معمولا رای اکثریت تصمیم نهایی را مشخص میکند.
زدا با بیان اینکه سازمان تامین اجتماعی یکی از پنج عضو این کمیته است، گفت: ما چون مرجع نیستیم حق اظهار نظر هم نداریم. تامین اجتماعی یک حق رای دارد و نمیتواند اثرگذاری بالایی داشته باشیم، اما اگر هر شخصی به کمیته مراجعه کند و رای آن را بگیرد ما مشکلی برای بیمهاش نداریم.
وی با تاکید بر اینکه این یک قانون دائمی است و بنا نیست هر روز تغییر کند اظهار کرد: هرکس فکر میکند کارش سخت و زیان آور است میتواند درخواست خود را ارائه کند.