کارشناس مسئول برنامه کودکان مرکز بهداشت چهارمحال و بختیار گفت: مکیدن انگشت توسط کودک به طور معمول تا سن ۳ سالگی طبیعی است.
مهری یوسفی در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: مکیدن انگشت در کودکان بسیار شایع است، بیشتر خانوادهها نگران مکیدن انگشت نوزاد و شیرخوارشان هستند ولی این پدیده غریزی است و تقریبا همه بچههای کوچک شست خود را میمکند.
وی با بیان اینکه مکیدن انگشت باعث آرامش کودکان میشود، ادامه داد: این عادت که میتواند از دوران جنینی شروع شود به هنگام احساس خواب آلودگی، گرسنگی، خستگی، خجالت، دندان درآوردن، تنهایی و بی حوصلگی تکرار میشود.
به گفته وی، پژوهشها نشان میدهند حدود ۷۵ درصد شیرخواران(تا یک سالگی) مُشت یا انگشتان خود را در دهان میگذارند و میمکد و انجام این کار برای این گروه سنی از کودکان آرامش بخش، سرگرم کننده و لذت بخش است.
یوسفی خاطرنشان کرد: مکیدن انگشت توسط کودک به طور معمول تا سن ۳ سالگی طبیعی در نظر گرفته می شود و از ۳ سالگی به بعد معمولاً این عادت توسط خود کودک ترک میشود و ادامه این عادت بعد از ۳ سالگی، ممکن است باعث ایجاد ناهنجاریهای دهانی- دندانی در سنین بالاتر شود و مکیدن انگشت به ویژه بعد از ۵-۶ سالگی میتواند مشکلات جدی در دندانها، لثه و آرواره به وجود آورد.
وی، بازماندن دهان و فاصله افتادن میان فک بالا و پایین، بیرون زدن فک بالا و بروز مشکلات بلع در کودک را از ناهنجاریهای دندانی که با مکیدن انگشت ایجاد میشود، عنوان کرد.
این کارشناس کودکان، اختلالات گفتاری مثل لکنت زبان را از دیگر عوارض این عادت برشمرد و گفت: این اختلال گفتاری به گونهای است که فرد در بزرگسالی نمیتواند بعضی از حروف را به درستی تلفظ کند.
یوسفی خاطرنشان کرد: معمولا کودکانی که تمام انگشتان خود را میمکند دارای اختلالات خلقی بیشتری هستند و در صورت تمیز نبودن انگشتان، ممکن است دچار عفونتهای ناخن و بافتهای چرکی در انگشتان شوند. پینه بستن و منحرف شدن انگشتان نیز میتواند از دیگر عوارض این عادت باشد.
وی بیان کرد: اگر مکیدن انگشت در سنین بالا و در سالهای قبل از مدرسه رفتن مشاهده شود، اختلال است و باید این مسئله را جدی گرفت و نسبت به درمان آن اقدام کرد.
این کارشناس، وجود بعضی عوامل استرسزا در محیط اطراف کودک مانند اختلافات خانوادگی و کمبود محبت را از علل مهم مکیدن انگشتان کودک دانست و تصریح کرد: در کودکانی که کمتر مورد توجه والدین قرار دارند این عادت بیشتر به چشم میخورد.
وی به خانوادهها توصیه کرد، اگر شیرخوار شما چیزی در دهان میکند و یا انگشت خود را میمکد، وادارش نکنید که از این کار خودداری کند زیرا اگر این کودکان در محیط های طبیعی و شرایط عادی رشد کنند و محبتها و توجه لازم والدین وجود داشته باشد موجب میشود که کودک به محیط اطراف توجه داشته و به تدریج کمتر به مکیدن انگشت روی آورده و کم کم آن را به طور طبیعی تا قبل از ۳-۴ سالگی کنار میگذارد.
به گفته وی، اگرغریزه مکیدن پس از یک سالگی به تدریج کمرنگتر نشد میتواند نشانهای از وجود عوامل استرسزا در محیط و حاکی از اضطراب کودک باشد، البته در برخی موارد ممکن است کودک بدون علت صرفآ طبق عادتی که در او تقویت شده این کار را انجام دهد.
وی اظهار کرد: اگر مکیدن انگشت در سنین بالا به خصوص در سالهای قبل از مدرسه رفتن مشاهده شود، اختلال است و باید این مسئله را جدی گرفت و نسبت به درمان آن اقدام کرد. ایجاد محیطی طبیعی، امن و آرام برای کودک و توجه والدین به تمامی نیازهای تکاملی جسمی، روانی و عاطفی کودک و داشتن برنامه غذایی صحیح مهمترین عاملی است که موجب ترک این عادت میشود.
به گفته یوسفی، برخی از والدین بدون آگاهی و شناخت عوامل موثر بر تداوم عادت کودک سعی میکنند آن را متوقف سازند که این اقدام میتواند به ادامه دار شدن مکیدن انگشت توسط کودک منجر شود.
وی تاکید کرد: کودکانی که از سوی والدین خود و بدون توجه به عوامل زمینه ساز بروز و تداوم عادت خود مرتب تحت فشار هستند تا از مکیدن انگشت خودداری کنند به تدریج ممکن است خشمگین و یا پرخاشگر شوند، همچنین واکنشهای منفی اطرافیان کودک، با تولید استرس و احساس حقارت نه تنها مکیدن انگشت را کم نمیکند که بر میزان آن میافزاید.
وی، شناسایی علت اضطراب و راهکارهای از بین بردن علت آن، تحسین کردن کودک زمانی که این عمل را انجام نمیدهند، سرگرم کردن کودک با کارهایی چون نقاشی و رنگ آمیزی را از نکاتی برشمرد که رعایت آن توسط والدین میتواند در موفقیت ترک عادت مکیدن انگشت کودکان موثر باشد.
یوسفی اظهارکرد: والدین درصورت مشاهده این رفتار در کودک ضمن توجه به عوامل اثرگذار و به منظور حفظ و ارتقاء سلامت کودک، عادت مکیدن انگشت را قبل از رفتن او به مدرسه برطرف کنید.