عصرایران - در پی انتشار دیدگاه های دکتر پرویز کردوانی درباره دریاچه ارومیه ، یکی از کاربران عصرایران به نام "حاجی پور" ، با ارسال یادداشتی ،سخنان وی را نقد کرده است.
کردوانی معتقد است که دریاچه ارومیه به پایان رسیده و راه نجاتی ندارد و باید ما بقی آن را خشکاند و بعد از برداشت نمک دریاچه ، آن را به یک پارک جنگلی تبدیل کرد.
فارغ از این که از منظر علمی و اجرایی حق با کیست ، یادداشت زیر در انتقاد از سخنان دکتر کردوانی عینا منتشر می شود.
عصرایران از همه صاحب نظران دعوت می کند در این بحث همراهی کنند.دکتر جناب دکتر کردوانی سال قبل نیز همین مطالب را عنوان کرده بودند ولی سخت در اشتباه اند و متاسفانه در اشتباه شان پافشاری نیز می نمایند.
نگاهی کارشناسی به آمار بارندگی در سالهای گذشته و جریان آبی که از رودخانه های منتهی به دریاچه اورمیه می ریزند، نشان می دهد که بارندگی 40 در صد کاهش یافته است؛ یعنی ما با یک دوره خشکسالی مواجه هستیم.
همچنین عوامل مختلفی باعث شده که پراکنش بارندگی به نوعی باشد که روانابی به سوی دریاچه جاری نشود.
سوالی که از آقای دکتر دارم این است که چند درصد چاههایی که اشاره فرمودید شور هستند؟طبق آمار(کمتر از 5 درصد).
عامل اصلی خشک شدن دریاچه تغییر الگوی کشت از نوع محصولات کم آب طلب به سوی گیاهان با مصرف آب زیاد است که جهاد کشاورزی در این خصوص کم کاری کرده است.
بسیاری از مزارع در سالهای گذشته یا به صورت "دیم" کشت می شد و یا گندم و جو و نخود و ... کشت می کردند که گاه نزولات جوی کفاف نیاز آبی آنها را می کرد.
با این وجود، افزایش جمعیت و گرم شدن بازار میوه ها با عث شد که تمامی مزارع دیم در سرشاخه های رودخانه ها و اراضی داخل دشت ها به باغ های سیب، انگور، هلو، شلیل و سایر میوه ها تبدیل شود که گاه تا پایان سال آبی بیش 10 بار آبیاری می شوند.
افزایش صنایع وابسته به محصولات آبدوست نظیر چغندرقند -که آذربایجان غربی جزو پیشروان تولید این محصول است- و توسعه بیشتر این صنایع که ادامه نیز دارد باعث گردید ده ها هزار هکتار از اراضی به زیر کشت این محصول برود به طوری که در اکثر شهرهای اذربایجان غربی کارخانه قند احداث کرده اند.
در حالی که اگر کشت گیاهان روغنی و صنایع وابسته آن ترویج می شد اوضاع مصرف آب به این شکل نبود.
نکته دیگر این که در سالهای 75 و 76 ارتفاع در یاچه اورمیه 7 متر بالاتر از وضعیت کنونی بود و در سال آبی 75 بیش از 8 میلیارد مترمکعب آب وارد دریاچه اورمیه شده بود.
حال سوال این است اگر سالهای پرآبی و ترسالی گذشته تکرار شود پارک ملی که آقای دکتر پیشنهاد می کنند چه خواهد شد؟
الگوی کشت یک و نیم میلیون هکتاری منطقه که با رطوبت و حرارت منطقه اداپته شده و شکل گرفته چه خواهد شد؟
مشکل حرکت نمک و شوری از لایه های پایین تر لایه شن و رسی که دکتر فرمودند به لایه های بالاتر چگونه خواهد شد؟
بیایید دست در دست هم دهیم و با بحثهای جنجالی دل رنجیده مردم اطراف دریاچه را نرنجیم و با علم و تدبیر به احیاء دریاچه ارومیه که سرمایه ملی همه ما ایراناین است ، کمک کنیم، هرچند کمک فکری.
من نمیدانم اظهار نظرهایی که میشه پایه مطالعاتی و علمی دارد یا بر اساس تخلیات هست. اولین کاری که در این زمینه باید انجام بشه این هست که کار را بدهند به متخصصین و از برانامه های آنها حمایت بشه تا به مرحله اجرا برسد. اگر به جای بحث و جدل در این چند سال چند ماه مطالعه درست و حسابی می شد و شروع به احیای دریاچه می کردند مطئنا خیلی بهتر از الان بود
به نظر بنده هم اظهار نظرهای دکتر کردوانی اگر چه از سر دلسوزی است ولی استناد علمی و تحقیقاتی ندارند.
منم باهات موافقم
1- برداشت آب از سفرههاي زيرزميني به صورت حفر چاه هاي عميق يكي از مهمترين دلايل كم شدن آب درياچه است.
2- روان كردن آب به سمت درياچه به تنهايي موجب نفوذ بيشتر نمك به سفره هاي زيرزميني مي شود.
3- عوض كردن كاربري درياچه مشكلات زيست محيطي زيادي در بر خواهد داشت كه شايد بزرگتر از طوفان نمك و يا از بين رفتن آرتيما باشد.
4- عوض كردن الگوي كشت، تغيير الگوي مشاغل از كشاورزي به صنعت و گردشگري، حذف بخشي از باغات مثمر با عمر كوتاه و ... بخشي از راهكارهاي موثر مي تواند باشد ولي همهي راهكار نيست.
ولي من باز هم بيان مي كنم اگر بخواهيم با ايدههاي سطحي و سرعت كم به مبارزه با خشكي درياچه برويم، شايد هم هزينه كنيم و هم درياچه خشك شود.
متشكرم
در خبرها آمده که گروههای علمی از ژاپن و دیگر کشورهای صاحب نام در حال بررسی وضعیت دریاچه هستند . لطفا نظرات آنها را هم منتشر کنید .