اقتصاد آبی بر اساس این ایده شکل گرفته که شرکت ها باید از تمامی منابع در دسترس و افزایش بهره وری برای توسعه مجموعه ای از کسب و کارهای مرتبط که به سود آنها و جامعه است، استفاده کنند.

زیست نیوز، مازیار دانیالی - طی سال های اخیر، فعالان محیط زیست، بازیگران جامعه مدنی و موسسات بین المللی به طور فزاینده خواستار جایگزینی توسعه اقتصادی "قهوه ای" متعارف که بر سوخت های فسیلی متکی است با مدل رشد "سبز" کم کربن شده اند. اما گزینه سوم و رقابتی تر "اقتصاد آبی" که به نوآوری در سطح کسب و کار به جای سیاست های از بالا به پایین وابسته است نیز در کانون توجهات قرار دارد.

فناوری های دوستدار محیط زیست نیازمند سرمایه گذاری های قابل توجه هستند و از این رو "سبز شدن" همچنان به چند کشور که از توانایی هایی مالی لازم برخوردار بوده، محدود می شود. افزون بر این، ظرفیت دولت ها برای تامین یارانه ها محدود است و کشورهای ثروتمند نمی توانند بار هزینه های فناوری های دوستدار محیط زیست در سراسر جهان را به دوش بکشند.

در نتیجه، سازمان ملل اخیرا تایید کرده است که بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان همچنان با فقدان دسترسی به انرژی قابل اعتماد، پاک و مقرون به صرفه مواجه هستند.

اقتصاد آبی - مفهومی که توسط "گونتر پاولی"، اقتصاددان بلژیکی، معرفی شده است - از سطوح سرمایه گذاری کمتر و نوآوری بیشتر با تمرکز بر اشتغالزایی، ساخت سرمایه اجتماعی و تولید جریان های پول نقد چندگانه با تحریک کارآفرینی و توسعه مدل های کسب و کار جدید شکل می گیرد. اقتصاد آبی بر اساس این ایده شکل گرفته که شرکت ها باید از تمامی منابع در دسترس و افزایش بهره وری برای توسعه مجموعه ای از کسب و کارهای مرتبط که به سود آنها و جامعه است، استفاده کنند.

اقتصاد آبی می تواند به برطرف کردن مشکل متناوب ذاتی در سیستم های نیروی خورشیدی و بادی کمک کند. در این حوزه ها حتی پس از به کارگیری فناوری های مورد نیاز در سطحی گسترده، سرمایه گذاری اضافی برای ذخیره نیرو و یا انرژی پشتیبان نیاز خواهد بود. استفاده از نیروی پشتیبان برق آبی در هر نقطه از جهان امکان پذیر نبوده و کسب و کارها باید راه های دیگری را برای به کارگیری انرژی و منابع در دسترس محلی بیابند.

تشخیص منافع بالقوه تطابق مجموعه ای از مشکلات به ظاهر متفاوت با استفاده کارآمد از منابع محلی در دسترس دشوار است. در همین راستا، شرکت ها باید مایل به توسعه مدل های کسب و کار جسورانه و خلاقانه باشند که قواعد بازی را تغییر می دهند. به عنوان مثال، تولید قهوه - تنها جریان درآمد یک شرکت قهوه - به طور معمول نیازمند تنها 0.2 درصد از گیاه قهوه است. به جای دور ریختن 99.8 درصد باقیمانده، شرکت می تواند به پرورش قارچ پرداخته و با استفاده از ضایعات بر جای مانده از این فرآیند به تولید خوراک دام غنی از پروتئین که می تواند به منبع انرژی طبیعی تبدیل شود، اقدام کند.

شرکت نورو انرژی با استفاده از این نوع نوآوری توسعه چرخه ای انسانی که نیروی پاک در سراسر آفریقا را با استفاده از پلاستیک بازیافتی و مواد در دسترس محلی فراهم می کند، انجام داده است. همچنین در انگلیس، شرکت سیندی روادز به تولید محصولات مد روز از مواد بازیافتی غیر معمول مانند چرم دست دوم صندلی های خودرو، چتر نجات و پتوهای زندان اقدام می کند.

ایده استفاده مجدد از مواد در داخل حلقه ای پیوسته بسته به منظور استخراج بیشینه ارزش شیوه جدیدی محسوب نمی شود. اما به تازگی با ظهور مفهوم "اقتصاد مدور" که بازبهره برداری مداوم منابع از طریق استفاده مجدد و نوسازی محصولات، اجزا و مواد را مد نظر قرار داده، احیا شده است.

بنابر ارزیابی بنیاد الن مک آرتور، مفهوم اقتصاد مدور می تواند تنها در اتحادیه اروپا صرفه جویی 380 میلیارد دلاری سالانه مواد مورد استفاده در محصولات مصرفی با طور عمر متوسط مانند خودرو، مبلمان و لوازم خانگی برقی را به همراه داشته باشد. همچنین، جهان می تواند صرفه جویی 700 میلیارد دلاری سالانه در محصولات مصرفی یک بار مصرف مانند غذاهای بسته بندی شده و نوشیدنی ها را تجربه کند. ترکیب این حلقه ها با چارچوب گسترده تر اقتصاد آبی مزایای بیشتری را به ارمغان خواهد آورد.

همان گونه که جهان در مسیر تخلیه فاجعه بار منابع و تخریب محیط زیست حرکت می کند، تقاضا و نیاز برای یک مدل اقتصادی جدید - چه سبز، چه آبی، چه مدور و یا هر چیز دیگر - بیش از پیش تقویت خواهد شد. با توجه به غیر عملی بودن اتکا به راه حل های از بالا به پایین، ایجاد اقتصادی پاک تر باید با اتکا به کارآفرینان آینده نگر که می توانند چالش ها را به فرصت تبدیل کنند، صورت بگیرد. در حقیقت، پایداری از ریشه ها آغاز می شود.

مطالب و تصاویر زیست محیطی را روزانه دریافت کنید. اینجا را کلیک کنید

تکذیب خروج یزد از فهرست میراث جهانی یونسکو

تماشاخانه