20 روز پیش، گزارش تحقیق و تفحص از سازمان تأمین اجتماعی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری این سازمان و شرکت‌های تابع در دوران مدیریت سعید مرتضوی، در صحن علنی مجلس شورای اسلامی خوانده شد. اعداد و ارقامی در این گزارش دیده می‌شد که بدون هیچ حساب و کتابی یا حداقل وجود سندی مشخص، به افراد، گروه‌ها و سازمان‌های مختلف پرداخت شده بود. در میان آن نام‌ها، چند رسانه نیز به چشم می‌خوردند که مبلغی را تحت عنوان «بن خرید» و «کارت هدیه» گرفته بودند.

به گزارش ایسنا، در گزارش تحقیق و تفحص از سازمان تأمین اجتماعی آورده شده است: یکصد میلیون ریال بن فروشگاه رفاه به آقای دکتر امینی مدیرعامل خبرگزاری موج، یکصد میلیون ریال کارت هدیه به مدیرعامل ایرنا آقای امیدی شهرکی و یکصد میلیون ریال کارت هدیه به آقای سفیدی مدیرمسوول روزنامه‌ی آرمان پرداخت شده است.

البته مدیرمسوول روزنامه‌ی آرمان پس از اعلام رسمی این گزارش، چنین اتهامی را رد کرد، اما تا کنون سندی مبنی بر رد این اتهام از روزنامه‌ی آرمان ارائه نشده است.

گرچه مبالغ دریافتی توسط این رسانه‌ها در برابر سایر ارقامی که در این گزارش آمده، ناچیز به‌شمار می‌رود، اما این اقدام، پرسش مهمی را ایجاد می‌کند؛ آیا گرفتن هدیه در هر قالبی از حوزه‌های خبری و دستگاه‌های دولتی، در شأن یک رسانه است؟

دریافت هدیه از منابع خبری این روزها در کشور ما به‌صورت عرف درآمده است. اصولا منابع خبری، بویژه در حوزه‌های ثروتمند به هر بهانه‌ای به خبرنگاران هدیه می‌دهند و عده‌ی زیادی از خبرنگاران هم بدون هیچ مانعی، هدیه‌ها را می‌گیرند. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که در مرام‌نامه‌های اخلاقی رسانه‌های بزرگ، این عمل به‌شدت تقبیح و توصیه به دوری از آن شده است. در کشور ما نیز با وجود نبودن یک مرام‌نامه اخلاقی مشخص در میان رسانه‌ها و نبودن یک صنف فعال، این موضوع بارها مورد تأکید بزرگان رشته‌ی روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگاران پیشکسوت قرار گرفته است.

با توجه به شرایط پیش‌آمده برای این رسانه‌ها، ممکن است دریافت هدیه به‌صورت یک عرف در‌آمده باشد، اما با یادآوری مسوولیت‌های حرفه‌ای یک روزنامه‌نگار می‌توان گفت که چنین اقدامی خلاف اخلاق حرفه‌ای است.

رسانه‌های مطرح خارجی نیز در مرام‌نامه‌ی اخلاقی خود به‌صورت مشخص به این موضوع اشاره کرده‌اند، مثلا خبرگزاری رویترز در مرام‌نامه‌ی اخلاقی‌اش در قسمت استقلال - هدایا به‌صورت مشخص تأکید کرده است: خبرنگاران رویترز نباید هیچ‌گونه هدیه، پرداخت و سود (نقدی یا غیرنقدی) را از سوی منابع خبر خود قبول کنند.

متأسفانه در کشور ما نه‌تنها چنین آیین‌نامه‌ای وجود ندارد، بلکه این‌گونه هدایا حتی از سوی بالاترین سطح مدیریتی یک رسانه گرفته می‌شود.

همچنین در بخش دیگری از این گزارش به 9 روزنامه برای پوشش مناسب جشن شصتمین سالگرد تأسیس سازمان تأمین اجتماعی مبلغ 80میلیون تومان «کارت هدیه» داده شده که در این بخش، نامی از این روزنامه‌ها به میان آورده نشده است.

نام روزنامه‌ی «خورشید» که روزنامه‌ی خود سازمان تأمین اجتماعی است نیز در گزارش یادشده دیده می‌شود؛ این روزنامه متهم است که طبق اظهارات شفاهی آقای تقوی‌فرد - مدیرمسوول سابق خورشید - حدود 160 نفر از این روزنامه حق‌الزحمه می‌گرفتند، اما هیچ فهرستی حاوی مشخصات این پرسنل و میزان دریافتی آن‌ها ارائه نشده است.

رسانه‌ها به‌عنوان ارگان‌های اطلاع‌رسانی، مورد اعتماد مخاطبان هستند و اصلی‌ترین وظایف آن‌ها اطلاع‌رسانی درست و صادقانه است؛ اما در شرایط سخت اقتصادی کنونی و با وجود هدیه‌ها، تقدیرهای با ارزش مادی و موارد دیگر، چه تعداد از رسانه‌ها به وظایف خود به‌درستی عمل می‌کنند؟

برای اصلاح چنین شرایطی، وجود مرام‌نامه‌ی اخلاقی لازم به‌نظر می‌رسد تا شاید بتوان با استفاده از آن، گامی در راستای اصلاح روابطی که بین رسانه و دستگاه‌های دولتی و غیردولتی وجود دارد و به روند سالم اطلاع‌رسانی آسیب می‌زند، برداشته شود.

تماشاخانه