اگر چه با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و تصمیم بانک مرکزی مبنی بر بازنگری بخشنامه های ارزی، تغییری در روند ارائه ارز دانشجویی ایجاد نشد تا دانشجویان مانند سابق ارز خود را دریافت‌کنند، اما مدت زمانی که معادل ریالی ارز مورد نیاز باید در بانک عامل بماند به یکی از مشکلات عمده دانشجویان تبدیل شده است.

به گزارش ایسنا، در حالی که به دلیل نوسانات ارزی و همچنین کمبود منابع ارزی کشور در سال گذشته صحبت هایی مبنی بر حذف ارز دانشجویی به میان آمد و حتی این موضوع در مجلس نیز مطرح شد، اما پیگیری دانشجویان مانع از این اقدام شد، اما در نهایت ساز و کار ارائه ارز دانشجویی تا حدودی تغییر کرد.

بر اساس شرایط کنونی، معادل ریالی ارز مورد نیاز دانشجویان باید مدتی طولانی در بانک باقی بماند که این موضوع مشکلاتی را برای دانشجویان که عمدتا در شرایط مالی خیلی مناسبی قرار ندارند ایجاد می‌کند، به گونه‌ای که به طور مثال برای دریافت شش هزار دلار ارز دانشجویی از بانک، متقاضی باید مبلغی معادل 150 میلیون ریال را به مدت 10 روز تا یک ماه نزد بانک مسدود کند که این مساله نگرانی‌هایی را برای دانشجویان ایجاد کرده است.

دانشجویان خارج از کشور از این موضوع گله‌مند هستند که در شرایط دشوار اقتصادی کنونی که بسیاری از خانواده‌ها منابع مالی مازاد برای سرمایه‌گذاری یا بدون استفاده ماندن در اختیار ندارند و با توجه به هزینه‌های سرسام آور زندگی و تحصیل در خارج از کشور، چرا برای انجام کار ساده‌ای مانند دریافت ارز دانشجویی، باید چنین پروسه طولانی و زمان‌بری را پشت سر بگذارند.

این دانشجویان این موضوع را مطرح می‌کنند که اگر برای دریافت مجوزها یا انجام امور بانکی یا هر دلیل دیگری نیاز به طی مراحل اداری و صرف زمان زیادی است، این اقدامات می‌تواند پس از مطرح شدن درخواست دانشجو برای دریافت ارز انجام شود و پس از طی مراحل اداری، دانشجو با در دست داشتن معادل ریالی ارز مورد نیاز خود، مبلغ درخواستی را دریافت کند و اساسا باقی ماندن پول دانشجویان در بانک بدون استفاده و به مدت طولانی هیچ توجیه منطقی به همراه ندارد.

ارز دانشجویی چگونه پرداخت می‌شود؟

بر اساس مقررات بانک مرکزی، میزان ارز قابل پرداخت به دانشجویان شاغل به تحصیل در خارج از کشور جهت شهریه، سالانه حداکثر 15 هزار دلار آمریکا و بابت هزینه اقامت ماهانه معادل هزار دلار آمریکا است.

بر این اساس از سال گذشته فقط دو بانک سامان و تجارت وظیفه تامین ارز دانشجویان را به عهده دارند و دانشجو برای دریافت ارز ابتدا باید در سامانه http://nesha.msrt.gov.ir/nesha/ ثبت نام و سپس درﺧﻮاﺳﺖ ﺧﻮد را در ﺳﺎﻳﺖ از ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ درﺧﻮاست‌ها ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان درﺧﻮاﺳﺖ ﮔﻮاهی اﺷﺘﻐﺎل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺛﺒﺖ و پی‌گیری کند.

دانشجو برای ثبت نام در این سامانه باید ﮔﻮاهی اﺷﺘﻐﺎل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺮم ﺟﺎری از دانشگاه مربوطه ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪگی ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼمی اﻳﺮان در ﻛﺸﻮر ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ رﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﺪ (وﻳﮋه داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺷﺎﻏﻞ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ) و ﻳﺎ ﭘﺬﻳﺮش ﺑﺎ ﺷﺮوع دوره ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻛﻪ ﻣﻨﻘضی ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ ، ﻛﺎرت ﻣﻌﺎﻓﻴﺖ از ﺧﺪﻣﺖ ﻳﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺧﺪﻣﺖ ( وﻳﮋه آﻗﺎﻳﺎن) و ﻳﺎ ﺑﺮﮔﻪ ﻣﻌﺎﻓﻴﺖ ﺗﺤﺼﻴلی، ﺻﻔﺤﻪ اول ﮔﺬرﻧﺎﻣﻪ و وﻳﺰای داﻧﺸﺠﻮیی ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻌﺘﺒﺮ از ﻛﺸﻮر ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ را در اختیار داشته باشد.

بر این اساس در صورتی که درخواست دانشجو مورد تایید قرار گرفته باشد باید به موسسه انتخابی خود مراجعه کرده و نامه را دریافت کند. در این نامه باید قید شود که دانشجو برای بازه چند ماهه می تواند ارز دولتی دریافت کند. دانشجو پس از دریافت تاییدیه وزارت علوم با در دست داشتن نامه معرفی به بانک ، باید به بانک مراجعه و ارز را دریافت کند.

اما یکی از مشکلات عمده دانشجویان برای دریافت ارز این است که معادل ریالی ارز مورد نیاز باید 10 روز تا یک ماه نزد بانک باقی بماند. شعبه های مختلف دو بانک سامان و تجارت بازه های زمانی متفاوتی را برای نگهداری این مبلغ اعلام و دلیل آن را تعداد متقاضیان دریافت ارز از آن شعبه و زمان تامین ارز از سوی بانک مرکزی عنوان می کنند.

در این زمینه غلامرضا قاسمی، مدیر اداره نظارت ارز بانک مرکزی در واکنش به انتقادات مطرح شده از سوی دانشجویان تصریح کرد: با توجه به اینکه شعب بانکهای عامل جهت خرید ارز باید درخواست‌های خود را به ادارت مرکزی خود ارسال کنند و سپس فروش ارز صورت می گیرد، لذا پرداخت وجه قبل از خرید ارز اجتناب ناپذیر خواهد بود.

با توجه به این‌که از زمان روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و ایجاد تغییر در بدنه بانک مرکزی، بخشنامه های ارزی این بانک مورد بازنگری قرار گرفته است، به نظر می رسد در این روند معاونت ارزی این بانک باید ساز و کار ارائه ارز به دانشجویان را نیز مورد بازنگری قرار دهد.

انتظار می‌رود مسئولان بانک مرکزی یا با صدور دستورهای جدیدی فرایند اداری دریافت ارز از دانشجویان را کوتاه‌تر کرده تا سرمایه آن ها مدت طولانی در بانک بدون استفاده نماند و یا درصورتی که صدور بخشنامه‌های جدید برای تسریع در روند ارائه ارز دانشجویی انقدر دشوار باشد، دریافت معادل ریالی ارز مورد نیاز دانشجویان را به مرحله پایانی روند طولانی اداری موکول کنند که دانشجویان نیز برای دریافت حق قانونی خود تا این حد با مشکل مواجه نشوند.