آفتاب - دکتر فرزانه شریفی اقدس در اولین سمپوزیوم طب بازساختی در بیماریهای کلیه و مجاری ادراری که در تالار همایشهای بیمارستان سینا برگزار شد، تصریح کرد: بی اختیاری ادراری مشکل شایع در همه جنسیتهاست که شدیدا بر فعالیت فیزیکی و اجتماعی افراد تاثیر گذاشته و کیفیت عملکرد آنها را پایین میآورد.
وی گفت: به طور متوسط بین 25 تا 49 درصد زنان و 11 تا 34 درصد مردها گرفتار این بیماری میشوند و از جمله عوارض آن مشکلات روحی و روانی در بیماران است.
وی ادامه داد: فعالیت سیستم ادراری تحتانی در 90 درصد زمان 24 ساعته روز به نحوی است که در حال ذخیره ادرار است و آنچه که مهم است فشار وارد شده بر مثانه باید تا حدی پایین باشد که فرد بتواند به فعالیت و حیات خود ادامه دهد. لازم به ذکر است مثانه از سه لایه عضلانی تشکیل شده که تمامی این بخشها در کنترل ادرار نقش دارند؛ به طوری که در حالت ذخیره ادرار بخش گردن مثانه و عضلات جمعی فعال است ولی بدنه مثانه هیچ فعالیتی ندارد و به عکس همین اتفاق در هنگام تخلیه ادرار صورت میگیرد.
دکتر شریفی اقدس با بیان اینکه برای یک فاز ذخیره موثر و سالم باید دائم فشار داخل مثانه پایین باشد، گفت: برای رسیدن به این هدف لازم است حجم معینی مایع وارد آن شود و مجرای خروجی همواره بتواند خود را در شرایط مختلفی همچون ورزش کردن، خنده و سرفه فشار مضاعف وارده را تحمل کند. فاز تخلیه نیز در کنترل ادرار افراد اهمیت زیادی دارد. در صورتی که تخلیه به درستی انجام نشود باقی مانده ادرار در مثانه به جا مانده و مثانه حجم کمتری از ادرار را میتواند در مرحله بعد در خود جمع آوری کند و به این ترتیب دچار سرریز و بی اختیاری ادرار شود.
وی اضافه کرد: رشتههای عصبی متصل به مثانه، مجرای ادراری و کف لگن همگی باید از سلامت کافی برخوردار باشند. به طوری که افراد باید قادر باشند به صورت ارادی در برخی مواقع اقدام به تخلیه ادرار کرده و در برخی شرایط نیز به طور آگاهانه آن را کنترل نمایند.
دکتر شریفی اقدس با اشاره به اینکه مخاط مثانه و مجرای آن حالت چین خورده داشته که داخل هم فرو رفتهاند و نرم هستند، یادآور شد: همین موضوع یکی از دلایلی است که اجازه عبور ادرار را نمیدهد. اگر به هر دلیلی ساختار مجرا از بین برود مشکل بی اختیاری برای اشخاص به وجود خواهد آمد. همچنین شبکه وریدی موجود در زیر مجرای ادراری سبب فشرده شدن آن و کنترل ادرار میشود.
گفتنی است بی اختیاری استرسی در میان سایر بی اختیاری ادراری شیوع بیشتری دارد که این بیماری هنگام سرفه، عطسه و حرکت رخ میدهد. از علل آن میتوان به حاملگی و زایمان واژینال، یائسگی، استفاده از استروژن خوراکی در زنان و همچنین چاقی، ورزش زیاد، دیابت و مسایل ژنتیکی که میان زنان و مردان علل مشترک محسوب میشود اشاره کرد. باید به خاطر داشت سن، مشکلات پروستات و درمانهای مربوطه، همچنین مشکلات شناختی از قبیل آلزایمر از جمله ریسک فاکتورهای بروز بی اختیاریهای ادراری در مردان به شمار میرود.
وی خاطر نشان کرد: اغلب این بیماران هم در ذخیره و هم هنگام تخلیه ادرار دچار مشکل هستند. عجله در درمان بی اختیاری ادراری یک اشتباه است و باید بررسی کامل شرح حال با یک معاینه همه جانبه از بیمار پیش از انجام هر نوع اقدام درمانی صورت گیرد و در صورت یافت شدن مشکل اصلی درمان صحیح انجام شود.