صنعت بیمه- فعالان صنعت بیمه در سطح جهانی هر ساله به نوآوری های مختلفی دست زده و صورت ها و ترکیب های نوظهوری را در شاخه های مختلف بیمه، جهت پاسخگویی مناسب تر به نیازهای مشتری به بازار عرضه می کنند. در این خصوص در سال های اخیر نمونه های بسیاری را به ویژه در زمینه بیمه عمر شاهد بوده ایم.
حقوق تجارت و بیمه دریایی یکی از روش هایی است که می تواند منابع صاحبان صنایع و حمل و نقل دریایی را تا حدود زیادی تضمین کند و به همین دلیل است که برای مثال بیمه دریایی به عنوان یک صنعت در کنار سایر صنایع دریایی مورد توجه واقع می شود.
خدمات بیمه ای علاوه بر حفظ پوشش سرمایه صاحبان تجارت که مستقیما در معرض خطرات قرار دارند، در مواقعی نیز پوشش تامین را برای مسئولیت صاحبان کشتی ها و متصدیان حمل و نقل در برابر اشخاص گوناگون فراهم می کند.
آلوده کردن آب ها و محیط زیست، تصادف با کشتی های دیگر و یا برخورد با تاسیسات بندری و فراساحلی از جمله مواردی است که موجب ایجاد مسئولیت برای صاحب کشتی می شود. میزان این خسارات گاه آنچنان سنگین است که جبران آن از حدود امکانات مالی صاحبان کشتی ها خارج است.
اساس بیمه دریایی مانند بیمه های صنوف دیگر بر آمار و اطلاعات استوار است تا همان گونه که خطرات، بیمه گزاران را تهدید می کند، بیمه گران را نیز در معرض تهدید قرار ندهد. بنابراین محاسبات به گونه ای صورت می گیرد که بیمه گران همواره در پایان سال، سود هم داشته باشند. ضمن آنکه معمولا بیمه گران یا از ابتدای قبول تعهد و یا بعد از آن و از طریق سیستم های مختلف بیمه اتکایی، خطرات را بین خود تقسیم می کنند و هرگز به تنهایی تعهدات سنگین را برعهده نمی گیرند.
بیمه مرکب حمل دریایی
معمولا پوشش بیمه "تمام خطر" از زمانی که حمل و نقل دریایی انجام شود و
تعهد پوشش بیمه "حمل دریایی" به پایان برسد، آغاز می شود. به عنوان مثال،
در کشور هند صدور بیمه نامه ای مرکب برای پوشش یکجای حمل و نقل دریایی و
ریسک نصب به صورت متداول انجام می شود.
پوشش بیمه نامه تمام خطر با تحویل گرفتن نخستین محموله تجهیزات و ماشین
آلات در محل پروژه نصب آغاز می شود. این بدان معنی است که تهیه بیمه نامه
جداگانه دیگری با عنوان بیمه نامه حمل دریایی (برای اقلام وارداتی) و بیمه
نامه "حمل و نقل داخلی" (برای کالاهای بومی) جهت پوشش تجهیزات تا زمانی که
به محل پروژه نرسیده اند، ضرورت می یابد.
برخی از این بیمه ها پوشش بیمه ای را از لحظه ای ارائه می کنند که تجهیزات مورد نظر انبار کارخانه سازنده (داخل و یا خارج از مرزهای کشور) را ترک می کنند. این نوع از پوشش در طول سفر دریایی تا بندر مقصد، در زمان تخلیه تجهیزات در بندر، طی حمل و نقل داخلی تا مجرای اجرای پروژه نصب، در طول اجرای عملیات نصب و دوره آزمایش ادامه می یابد. پوشش این بیمه نامه به طور پیوسته و منسجم تمامی مراحل ذکر شده را در بر می گیرد.
در بیمه نامه حمل دریایی عادی، پوشش ارائه شده 60 روز بعد از رسیدن کشتی به بندر مقصد و یا با تحویل در محل اجرای پروژه خاتمه می یابد. در این مدت ممکن است تجهیزات بدون پوشش باقی بمانند. همچنین اگر کالاها در مدت مقرر از گمرک ترخیص نشوند، پوشش حمل دریایی منقضی می شود و تجهیزات فاقد پوشش بیمه ای می شوند.
از سوی ممکن است به علت های گوناگونی مانند در دسترس نبودن وسایل حمل و نقل در بندر مقصد نیاز باشد تا تجهیزات در انبار نگهداری شوند. در چنین شرایطی برای پوشش خطراتی مانند آتش سوزی، سرقت و سایر خطرات احتمالی، خرید بیمه نامه تجهیزان و کالا در انبار ضروری می شود.
در برخی از موارد، پوشش حمل و نقل دریایی تنها تا زمان رسیدن تجهیزان به بندر مقصد ادامه دارد و جبران خسارت ها و آسیب های وارده به تجهیزات در طی حمل و نقل داخلی نیازمند به استفاده از بیمه نامه ای جداگانه ای است.
اگر بیمه نامه حمل دریایی جدا از بیمه تمام خطر نصب خریداری شود، برای رفع هرگونه اختلاف باید قبل از انقضای پوشش، بیمه نامه حمل دریایی مورد بازرسی قرار می گیرند.
بیمه نامه تمام خطر نصب با فراهم آوردن پوششی جامع برای تمامی مراحل یاد شده، راه حل این مشکلات خواهد بود. این نوع بیمه نامه حتی در زمینه حمل دریایی نیز پوشش وسیع تری را نسبت به بیمه حمل دریایی عادی فراهم می کند و شرایط پوشش آن با پرداخت حق بیمه اضافی قابل افزایش است.
از دیگر مزایایی این بیمه نامه آن است که اگر تجهیزات و موارد مورد استفاده در پروژه جهت انجام عملیات مجدد برای تولید کننده آن فرستاده شود، دارای دو نوع پوشش خواهد بود؛ پوشش ریسک های حمل و نقل و پوشش ریسک انبارداری تولید کننده.