مازیار دانیالی - فعالیتهای تولیدی در سراسر جهان طی ماه گذشته روندی کاهشی داشتهاند که بیش از پیش بر شکنندگی اقتصاد جهانی تاکید دارند. این شرایط انتظار برای اقدامهای بیشتر از سوی بانکهای مرکزی مطرح جهان را افزایش داده است. شاخصهای مدیریت خرید ناامیدکننده - معیار فعالیت کارخانهها که ارتباط تنگاتنگی با فعالیت اقتصادی دارد - بر دیگر دادههای اقتصادی چند وقت اخیر افزوده شده است که تا پیش از این امیدواری نسبت به شکوفایی اقتصاد جهانی را کاهش داده بودند.
طی چند روز گذشته، شاخصهای تولیدی برای آمریکا، منطقه یورو از جمله آلمان و چین همگی کاهش یافته و به رغم بهبود شرایط انگلیس، این کشور همچنان با انقباض اقتصادی مواجه است. در حقیقت، خبرهای مثبت زیادی در سراسر جهان به گوش نمی رسد و کارشناسان برای سه ماهه دوم 2013 نیز شرایط ضعیفی را پیش بینی کردهاند.
نتایج چند نظرسنجی حاکی از مواجه آمریکا با رکود در آینده بوده که خیلی زود با اظهار نظر مقامهای بانک مرکزی این کشور در راستای اجرای برنامه خرید دارایی در صورت نیاز همراه شد. آمار ارائه شده از سوی موسسه مدیریت عرضه آمریکا نشان می دهد که شاخص مدیریت خرید بزرگترین نظام اقتصادی جهان از 51.3 واحد در ماه مارس به 50.7 واحد در ماه آوریل رسیده است.
فعالیتهای تولیدی در منطقه یورو به واسطه کاهش فعالیت کارخانههای آلمان، بزرگترین نظام اقتصادی اروپا و دومین صادرکننده بزرگ جهان پس از چین، برای دومین ماه متوالی و با آهنگی سریعتر نسبت به ماه مارس در ماه آوریل نیز کاهش یافته است. گزارشهای منتشر شده از سوی تولید کنندگان در فرانسه، ایتالیا و اسپانیا دیگر نظامهای اقتصادی بزرگ منطقه یورو پس از آلمان نیز نشان از انقباض در کسب و کار داشتهاند.
در مجموع، شاخص مدیریت خرید مارکیت که بر اساس بررسی شرایط هزاران شرکت در 17 کشور عضو منطقه یورو ارائه می شود از 46.8 واحد در ماه مارس به 46.7 واحد در ماه آوریل - کمترین میزان طی چهار ماه گذشته - رسیده است. ارقام زیر 50 در شاخص مدیریت خرید نشان دهنده انقباض هستند.
از سوی دیگر، چین به عنوان موتور رشد اقتصادی جهان نیز در ماه آوریل روند کاهش فعالیتهای تولیدی خود را شاهد بوده است. شاخص مدیریت خرید رسمی این کشور از 50.9 واحد در ماه مارس به 50.6 واحد در ماه آوریل رسیده، در شرایطی که شاخص غیر رسمی HSBC از 51.6 واحد به 50.4 واحد رسیده است. کاهش صادرات چین یکی از موثرترین عوامل در این زمینه بوده است. بنابر نظر سنجی رویترز، رشد اقتصادی چین پس از رسیدن به 7.7 درصد در سه ماهه نخست 2013، در فصل دوم امسال می تواند به 8 درصد افزایش یابد، اما تحلیلگران نسبت به این روند خوش بین نیستند.
در این میان، شاخص مدیریت خرید ژاپن در بالاترین میزان خود طی تقریبا یک سال گذشته و برابر با 51.1 واحد بوده که نشان می دهد سیاستهای اقتصادی "شینزو آبه"، نخست وزیر ژاپن، به سود اقتصاد این کشور بودهاند. همچنین، شاخص مدیریت خرید کره جنوبی نیز در ماه آوریل افزایش یافته که رشد تقاضای داخلی نقش موثری در کاهش اثر افت تقاضای خارجی داشته است.
در مقابل، فعالیتهای تولیدی هند، یکی دیگر از قدرتهای اقتصادی نوظهور جهان، در ماه آوریل کندترین آهنگ رشد طی 17 ماه گذشته را به واسطه کاهش سفارشات داخلی و مشکلات تامین نیرو که بر میزان تولید کارخانهها تاثیرگذار بود را تجربه کرده است. شاخص مدیریت خرید HSBC هند که تصویری از سلامت تولید از بازده تا مشاغل را ترسیم می کند از 52 واحد در ماه مارس به 51 واحد در ماه آوریل رسیده است.