به گزارش ایسنا، دکتر حقیقی افزود: افسردگی اساسی منجر به از کارافتادگی قابل توجه فرد در قلمروهای زندگی فردی و اجتماعی و اشتغال میشود و عملکردهای روزمره فرد همانند خوردن و خوابیدن و سلامتی فرد را تحت تأثیر قرار میدهد.
وی افسردگی را نوعی بیماری دانست و اظهارکرد: افسردگی به علت نقص فعالیت بخشی از مغز ایجاد میشود و این طور نیست که فرد با عواملی مانند از دست دادن پدر و مادر و از دست دادن شغل افسرده شود، بلکه عوامل ذکر شده به عنوان استرس در بروز افسردگی مؤثر هستند.
به گفته دکتر حقیقی بروز افسردگی در افراد منوط به دارا بودن ژن این بیماری است و اگر فرد زمینه ژنتیکی ابتلا به افسردگی را نداشته باشد با این مساله مواجه نمیشود.
وی تصریح کرد: افسردگی مجموعه علائمی است که اگر فرد این مجموعه علائم را به مدت لازم داشته باشد برای او تشخیص افسردگی اساسی داده میشود.
دکترحقیقی تغییر در خواب از جمله پرخوابی و کم خوابی، تغییرات اشتها شامل کاهش یا افزایش اشتها، کاهش علایق، خلق افسرده، ناامیدی نسبت به آینده اطرافیان و فعالیتها، کاهش انرژی، کاهش توجه و تمرکز، از دست دادن امید فرد نسبت به همه چیز و طلب مرگ و در نهایت افکار خودکشی، کاهش انرژی بدنی را از جمله علائم افسردگی دانست و گفت: اگر پنج مورد از علائم به مدت حداقل 2 هفته دیده شود میتوان گفت فرد مبتلا به اختلال افسردگی انسانی است و مشروط به اینکه فرد یکی از علایم افسرده یا کاهش علایق را حتماً داشته باشد.
این روانپزشک تصریح کرد: اگر فرد مورد نظر دارای همه علائم افسردگی بوده و یا یک یا دو مورد از علائم را به مدت کافی نداشته باشد، در این حالت تشخیصهای دیگری از جمله اختلال افسردگی مینور(کوتاه) مطرح میشود.
وی در ادامه عنوان کرد: اغلب افراد، بیماری اختلال انطباقی را که ممکن است بر اثر استرس ناشی از فوت نزدیکان و یا از دست دادن شغل یا سایر استرسهای روزمره، به فرد وارد شود با افسردگی اشتباه میگیرند.
دکتر حقیقی با اشاره به اینکه ممکن است برای فرد افسرده تشخیص دیگری مطرح شود، گفت: افرادی که به بیماری افسردگی دچار هستند فقط نیمه خالی لیوان را میبیند و نگاه تیرهای به خود و جامعه دارند.
این روانپزشک به بیان علائم این بیماری پرداخت و افزود: کم توجهی به نظافت شخصی، گوشه گیری، کاهش روابط اجتماعی و علایق، کاهش روابط جنسی، کاهش انرژی، تمایل نداشتن به کار، بی حوصلگی، پرخاشگری، عصبانیت و کاهش عزت نفس در افراد افسرده قابل مشاهده است.
وی اظهار کرد: اگر پدر و مادر به بیماری افسردگی مبتلا باشند احتمال ظهور و بروز افسردگی در فرزندشان بالاست و بیشتر از جمعیت عادی است.
دکتر حقیقی ورزش کردن را از عوامل مهم در پیشگیری از افسردگی خواند و افزود: امروزه اثبات شده ورزش کردن میتواند در پیشگیری از بروز افسردگی کمک کننده باشد، در بسیاری از مواقع راهکاری برای درمان افسردگی وجود دارد بنابراین با کاهش استرس احتمال بروز افسردگی در افراد کاهش مییابد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان اذعان کرد: اگر کسی تغییری در خود احساس میکند باید برای درمان زودتر اقدام کند چراکه با درمان سریع شدت افسردگی و مدت زمان درمان کمتر میشود.
وی روان درمانی و مصرف دارو را از روشهای درمان افسردگی قلمداد کرد و افزود: نوع درمان بنا به شدت افسردگی متفاوت است به طوری که در افسردگی شدید روان درمانی به تنهایی موثر نیست و درمان دارویی لازم است همچنین در مواردی که احتمال رساندن آسیب به خود فرد توسط شخص او وجود دارد باید فرد در بیمارستان بستری شود.
دکتر حقیقی ادامه داد: دستیابی به روان درمانی به علت هزینه زیاد و تحت پوشش بیمه نبودن سختتر است اما اگر این دو درمان با هم انجام شود در درمان بیماری تأثیر بیشتری دارد.
وی اضافه کرد: امکاناتی برای روان درمانی در مرکز آموزشی درمانی فرشچیان و در مراکز خصوصی وجود دارد اما به خاطر زمانبر بودن، هزینه زیاد و تحت پوشش بیمه نبودن کمتر مورد اقبال قرار میگیرد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان در ادامه به برخی از مشکلات بیمهای بیماریهای روانی پرداخت و گفت: تحت پوشش بیمه بودن بهرهگیری بیشتر مردم را از روان درمانی به همراه دارد.
وی با بیان اینکه در تمام بیماریهای روانپزشکی زمینه ژنتیکی لازم است، اظهار کرد: افسردگی از نظر متخصصان جزء بیماریهایی تلقی میشود که بیشترین هزینه را بر فرد و خانواده تحمیل میکند.
دکتر حقیقی افسردگی را از نظر شیوع نخستین بیماری شایع دنیا دانست و تأکید کرد: در سالهای گذشته بیماری قلبی و سرطانها شایعترین بیماریها تلقی میشدند اما در حال حاضر افسردگی جزء بیماریهای شایع دنیا بوده و هر روز در حال افزایش است.
وی با اشاره به اینکه تشخیص افسردگی در ظاهر راحت به نظر میرسد، تصریح کرد: بیماری افسردگی از دیدگاه افراد متخصص رنج آورترین و زجرآورترین بیماری تلقی می شود در حالی که از دیدگاه مردم و جامعه سادهترین بیماری روانی است.
این روانپزشک ادامه داد: برای متخصص تفاوتی بین افسردگی خانمها و آقایان وجود ندارد اما میزان بروز افسردگی در جمعیت زنان بیشتر از مردان است که افسردگی پس از زایمان با افسردگی اساسی تفاوت دارد و بیشتر در زمینه افسردگیهای دوقطبی است همچنین اگر فردی به لحاظ ارثی سابقه این بیماری را دارد احتمال ابتلا به افسردگی پس از زایمان وجود دارد.
وی درباره نقش گیاهان دارویی در درمان افسردگی گفت: این فرض که گیاهان دارویی بی نظیر هستند اشتباه است و گیاهان دارویی نیز در افسردگی در صورت لزوم باید با نظر پزشک مصرف شوند و مصرف خودسرانه این داروها هم میتواند مضر باشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهار کرد: به طور مثال تبلیغ میشود در افشره گل سرخ ماده ضد افسردگی وجود دارد اما بررسی این نکته ضرورت دارد که افشره گل سرخ کجا باید مورد مصرف قرار گرفته و برای چه نوع افسردگی مؤثر است.
وی با تأکید بر اینکه مصرف داروهای گیاهی و شیمیایی به صورت سر خود میتواند مضر باشد، عنوان کرد: به عنوان مثال فرد به دنباله استفاده از افشره گل سرخ وارد فازمانیا یا شیدایی میشود بنابراین داروهای گیاهی که صنعتی سازی شده نیز باید طبق دستور پزشک مورد استفاده قرار بگیرد.
دکتر حقیقی خاطرنشان کرد: فردی که مقداری استرس دارد میتواند از داروهای گیاهی به صورت دم کرده استفاده کند اما هیچ دارویی را نباید بدون مجوز پزشک استفاده کرد.
وی درباره مقوله استرس بیان کرد: بسیاری از استرسها قابل کنترل نیست بنابراین قابلیت تطبیق با محیط یک توانمندی است و کسی که قابلیت انعطاف پذیری بیشتری نسبت به استرسها و تطابق با محیط داشته باشد از سلامت روان بهتری برخوردار است.
این روانپزشک ادامه داد: یکی از راهکارهای افزایش این قابلیت تطابق فراگیری مهارتهای زندگی است چراکه اگر فرزندان با مهارتهای زندگی آشنا شوند میتوانند قابلیت تطبیق با محیط را نیز ارتقا بخشند؛ بروز افسردگی در جوانان و سالمندان امکان پذیر است.
وی با بیان اینکه اثرگذاری دارو نیازمند چهار تا شش هفته زمان است، اظهار کرد: مفهوم درمان در بیماریهای روانپزشکی ممکن است با سایر بیماریها متفاوت باشد به عنوان مثال زمانی که یک نفر دچار درد آپاندیس میشود بعد از خارج کردن آپاندیس در مدت 24 ساعت بهبود می یابد همچنین در برخی موارد فرد دارو را قطع و بیماری عود نمیکند بنابراین در بیماری روانپزشکی انتظار درمان مثل آپاندیسیت نباید باشد.
دکتر حقیقی با اشاره به شعار امسال هفته جهانی سلامت گفت: سلامت روان در بهبود شرایط سالمندی مؤثر است به طوریکه در سالمندان اصلاح بیماریهای طبی مزمن، مشکلات جسمی، بیوه شدن بروز افسردگی در سالمندی را زیاد میکند.
وی با بیان اینکه شکایت بدنی در افسردگی سالمندان زیاد است، گفت: سحرخیزی، احساس بی ارزشی، خود بیمار انگاری در افسردگی سالمندان کمتر دیده میشود و تغذیه مناسب و حمایتهای خانواده میتواند در کمک به این افراد موثر باشد و نوع زندگی در جوانی نیز در دوران سالمندی مؤثر است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان استفاده از داروهای خواب آور بدون دستور پزشک را مخرب ارزیابی کرد و گفت: اگر فرد دچار بیماریهای تنفسی باشد مصرف خودسرانه داروهای خواب آور ممکن است در بیماری وی اثر منفی داشته باشد.
وی عنوان کرد: فرد سالمند افسردگی را به مشکلات جسمی نسبت میدهد و کمتر به روانپزشک مراجعه میکند، بسیاری از شکایات بدنی تابلوی افسردگی است.
دکتر حقیقی افزود: داروهایی که در باشگاههای بدنسازی و آمپولهایی که به صورت غیرمجاز برای افزایش حجم عضلات استفاده میشود ممکن است باعث بروز افسردگی شود همچنین مصرف مواد غیرمجاز مانند شیشه موجب تشدید در بروز افسردگی می شود.
وی در پایان ضمن تأکید بر تغییر دیدگاه مردم و رسانهها نسبت به بیماریهای روانپزشکی خاطرنشان کرد: قرصهای کاهش وزن و تمام داروهای غیرمجازی که در بازار وجود دارد دارای ترکیبات آمفتامین یا شیشه بوده و از این طریق باعث کاهش وزن میشود و متاسفانه عدهای به صورت ناآگاهانه مصرف کننده چنین موادی هستند.