بازار جعل و بازار سیاه طرح ترافیک به طور کامل برچیده شده و امکان جعل آرم به صفر رسیده است. به همین دلیل دلالان و جاعلان همچون سال‌های گذشته در پی جعل طرح ترافیک برنمی‌آیند.

همشهری آن‌لاین با متولی صدور آرم ترافیک گفت‌وگو کرده است.

وحید نوروزی ضمن بیان خبری خوش برای جانبازان می‌گوید درخواستش به عنوان شخص حقیقی برای دریافت آرم ترافیک رد شده است.

آنچه در پی می‌آید بخش هایی از این گفت‌وگوست:

ساکن اتاق شیشه‌ای است و می‌گوید در اتاقش باز است. خود را مبتکر طرح «پارتی بازی ممنوع» می‌داند اما می‌گوید خودش هم بسیار نادر پارتی‌بازی می‌کند و اصطلاحا هوای برخی افراد را دارد؛ او متولی صدور آرم ترافیک است.

همه آدم‌های شهرمان با ملاک‌های مختلف خوشبختی، یک وجه تشابه دارند؛ آن هم سودای داشتن آرم ترافیک است؛ برچسبی بی‌روح و جان که چند سالیست بر شیشه برخی خودروها خودنمایی می‌کند، نشانی رنگی که شهروندان تصور می‌کنند هر کسی سعادت داشتن آن را ندارد تا جایی که نداشتن آن محرومیتی رقم می‌زند به معنای تبعیت بی‌چون و چرا از قوانین محدودیت‌زای تردد در خیابان‌ها. آرمی که دارنده‌اش می‌تواند بدون ترس از جریمه‌های چند ده هزار تومانی با خاطری آسوده از کنار نگاه تیزبین نیروهای پلیس و دوربین‌‎های بی‌رحم، عبور کند و هر روز با ماشین شخصی خود به مقصدش برسد، حتی در آلوده‌ترین روزهای سال که دامنه محدودیت‌های رفت و آمدی تا در منازل نیز می‌رسد؛ پس دور از ذهن نیست آن گروه از آدم‌های شهرمان که موفق به دریافت این برچسب می‌شوند، بیش از دیگر ساکنان شهر به خود و ماشین‌شان بنازند. اینجاست که این سوال مطرح می‌شود، به راستی این آرم کوچک اما با دامنه قدرتی وسیع، به چه کسی تعلق می‌گیرد؟ آیا قانونی ناظر بر تقسیم این حق در بین آدم‌های شهرمان هست.

به همین بهانه گفت‌وگویی با وحید نوروزی کرده‌ایم؛ متولی صدور مجوز ورود به محدوده طرح و ترافیک که مشاور محیط زیست معاون شهردار نیز هست؛ کسی که همه آدم‌های شهرمان حق داشتن آرم ترافیک و اجازه تردد نامحدود یک ساله را با امضای الکترونیکی او می‌گیرند؛ حتی شهردار.

برخی مردم تصور می‌کنند وقتی کسی سمتی اجرایی در اداره‌ای دارد، به این معناست که تمام درهای نعمت به روی خود و خانواده‌اش باز شده و می‌تواند از جایگاهش سوءاستفاده کند. اولین سوال ما این است، وحید نوروزی، کسی که مسوول توزیع طرح ترافیک در بین ساکنان میلیونی پایتخت است، هر سال چه تعداد سهم حق تردد نامحدود برای خودروی خود و اعضای درجه یک خانواده‌اش کنار می‌گذارد. آیا خودروی همه فامیل و خانواده‌اش آرم ترافیک دارند؟

با قدرت تمام می‌گویم و پای حرفم هستم، نه تنها اعضای درجه یک خانواده‌ام مثل برادر یا پدرم بلکه حتی پدر همسرم، هیچ کدام خودروی آرم‌دار ندارند. اگر شهروندی به گفته‌هایم شک دارد، می‌تواند این موضوع را در سامانه طرح و ترافیک شهرداری که به ثبت رسیده و قابل پیگیری است، بررسی کند. از شش سال پیش تا امروز که عهده‌دار سمت‌های مختلفی در معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران بوده‌ام، یک امتیاز برای دریافت طرح ترافیک داشتم. در نتیجه در تمام سال‌های خدمتم فقط یک خودروی آرم‌دار به خانواده‌ام تعلق داشته در صورتی‌که می‌توانستم با پارتی‌بازی به هر کدام از خودروهای اعضای درجه یک خانواده‌ام یک آرم ترافیک بدهم. اما این پارتی بازی را لحاظ نکردم چون قبول نداشتم حقی از کسی ناحق شود.

•پس حتما خارج از نوبت طرح ترافیک خودرویتان را صادر می‌کنید و مثل همه مردم این پروسه ثبت‌نام غیرحضوری را طی نمی‌کنید؟

نه به هیچ وجه این طور نیست. خالی از لطف نیست بگویم در تمام سال‌های گذشته من هم برای خودروی شخصی‌ام مثل مردم عادی، آرم ترافیک دریافت کردم. یعنی مثل همه متقاضیان با آغاز ثبت‌نام، در سامانه توزیع طرح ترافیک شهرداری تهران اسم نویسی کردم و مثل همه شهروندان با درخواستم مخالفت شده است. اما با توجه به اینکه در رده مدیران شهرداری قرار داشتم، توانستم از سهمیه‌ای که به من تعلق می‎گیرد، استفاده کنم. ضمن اینکه در دو سال اخیر که عهده‌دار سمت معاون اجرایی سازمان حمل و نقل و ترافیک بودم، خودروی اداره را که دارای آرم طرح ترافیک است برای تردد در ساعات کاری استفاده کردم.

•یعنی شما در تمام سال‌هایی که مسوول صدور حق تردد نامحدود یک‌ساله خودروها در پایتخت بوده‌اید، هیچ پارتی‌بازی‌ای در قبال خود و خانواده‌تان یا شخص دیگری، چه از دوستان و فامیل و آشنایان و چه مردم عادی نکردید؟

نمی‌توانم بگویم که تا به حال در زمان مدیریتم از سوی پرسنل، هیچ پارتی‌بازی‌ای صورت نگرفته است. به شخصه مبتکر پارتی بازی ممنوع در سازمان معاینه فنی خودرو بودم. یادم هست در ابتدای کار، بخشنامه‌ای صادر کردم و از پرسنلم خواستم از پارتی بازی در حین معاینه فنی خودروها خودداری کنند؛ چرا که هم به ضرر سلامت جامعه و شهروندان و هم اعضای خانواده‌شان است. اما این بدین معنا نبوده که اصلا و تحت هیچ شرایطی در سال‌هایی که مسوول معاینه فنی خودرو بودم، پارتی بازی صورت نگرفته است. ببینید! در فرهنگ ما ایرانی‌ها، هوای رفیق و دوست و آشنا را داشتن یک رفتار طبیعی است که در بین همه مردم جا افتاده و هرکه بگوید به دوستش بیش از یک شهروند عادی محبت (ندارد) دروغ گفته است. از طرفی نظارت بر عملکرد تمام پرسنل معاینه فنی خودرو هم کار بسیار مشکلی بود تا خدای ناکرده حقی از شهروندی تضییع نشود. اما با قاطعیت می‌گویم به شخصه در قبال دوست، آشنا و اعضای فامیلم سعی کردم تا به این لحظه هیچ پارتی‌بازی‌ای نکنم. حتی یادم هست در سال‌هایی که مدیر معاینه فنی خودرو بودم، چند نفر از آشنایانم به برخی مراکز مراجعه و خود را از فامیل‌هایم معرفی کرده بودند اما پرسنل هیچ گونه چشم پوشی از مشکلات خودروهایشان نکرده بودند. زیرا بخشنامه صادر شده از طرف من، همواره سرلوحه کارشان بود.

•در حوزه کار صدور آرم ترافیک چطور، تا به حال برای هیچ کسی پارتی بازی نکرده‌اید؟

در مورد صدور آرم ترافیک، بحث کمی فرق دارد. ابتدا این را بگویم که هم شما و هم شهروندان مطمئن شوید در خصوص صدور آرم ترافیک هرگز پارتی‌بازی لحاظ نمی‌شود؛ چرا که در این صورت حق شهروندان به غیر تعلق می‌گیرد و خدای ناکرده حقی، ناحق می‌شود. اما اگر بگویم تا به این لحظه، هرگز پارتی‌بازی در نظر گرفته نشده، حرف اشتباهی زده‌ام. البته این پارتی‌بازی از جنس رفیق بازی‌های مرسوم که مردم در ذهن‌شان تصور می‌کنند نبوده و نیست. ضمن اینکه هرگز شامل حال دوستان و آشنایان شخص من نبوده زیرا تاجایی که به خاطر دارم همیشه در قبال آنها، سخت‌گیرانه‌تر از دیگران رفتار کرده‌ام. اما این پارتی بازی در قبال برخی افراد خاص جامعه که مشکلاتی داشتند، آرم دریافت نکرده بودند و نیاز به کمک داشتند، لحاظ شده که به نظرم این نگاه ویژه اسمش پارتی بازی نیست بلکه نوعی ابراز حس همدردی با مشکلات مردم است؛ نوعی گره‌گشایی از کار مردم گرفتار.

•اگر منظورتان صدور آرم برای دوستان و آشنایان نیست، پس برای چه کسی در حین توزیع آرم ترافیک، پارتی بازی کردید یا به گفته خودتان نگاه ویژه‌ای همراه با حس همدردی داشتید؟

ببینید! مسوول صدور آرم ترافیک بودن این اجازه را به من می‌دهد روزی صدها بار درباره وضعیت مراجعه‌کنندگانم قضاوت کنم. ممکن است در حین قضاوتم، کمی احساساتی رفتار کرده باشم که این معنایش پارتی بازی نیست. شاید اگر هر فرد دیگری نیز در جایگاهم قرار داشت، حق تردد را به مراجعه‌کننده‌ای خاص می‌داد و به نوعی پارتی بازی می‌کرد. به طور مثال وقتی فردی پیش من می‌آید و می‌گوید سه فرزند با معلولیت حد متوسط دارد اما طرح نگرفته، با وجود اینکه حق آرم ترافیک به فردی که دارای معلولیت شدید است تعلق می‌گیرد، ناگزیر به پارتی بازی می‌شوم. اجازه دریافت آرم به او می‌دهم. چون وقتی فکر می‌کنم این مادر یا پدر چگونه می‌خواهد سه فرزند معلولش را از جایی به جای دیگر ببرد، مثلا بیمارستان، ناخواسته حق او می‌دانم که خودروی شخصی‌اش اجازه ورود به محدوده طرح ترافیک داشته باشد. یا کسی که دچار عارضه شدید قلبی است یا مواردی این چنینی. مسلما در قبال این افراد با انعطاف بیشتری تصمیم‌گیری می‌کنم و در برخی موارد آنان را محق داشتن آرم ترافیک می‌دانم.

آرم این افراد هم خارج از تعداد طرح مصوب شورای شهر نیست بلکه از سهمیه آرم‌های برگشتی سازمان‌ها و ارگان‌های مختلفی که نتوانسته‌اند در زمان معین شده سهمیه‌شان را دریافت کنند، تامین می‌شود. حال این فردی که با مشکلاتش به من مراجعه می‌کند از طرف یکی از آشنایان معرفی شده یا یک شهروند غریبه است. اما به جرات می‌گویم تعداد این پارتی بازی‌ها در هر سال به تعداد انگشتان هر دو دستم نمی‌رسد.

•برخی از مردم تصور می‌کنند دست‌اندرکاران صدور آرم ترافیک در جشن و مراسم یکی از دوستان یا آشنایان، می‌توانند به جای هدیه‌های مختلف، به راحتی آرم ترافیک کادو بدهند، آیا این موضوع صحت دارد؟

به هیچ وجه؛ مخصوصا در دو سال اخیر که فرآیند صدور آرم از شیوه دستی با بوروکراسی اداری، به صورت هوشمند و الکترونیکی انجام می‌شود؛ چون هیچ کسی نمی‌تواند آرم ترافیکی بدون ثبت نام در سامانه طرح ترافیک شهرداری تهران و خارج از ضوابط اداری به شخص خاصی واگذار کند. چون آرم، یک شیء تزئینی نیست که قابل هدیه دادن باشد. پس نه من و نه هیچ یک از کارمندان این اداره بر خلاف تصور مردم، نمی‌توانیم آرم ترافیک هدیه بدهیم. جالب است بدانید شهردار تهران هم نمی‌تواند بدون ثبت نام الکترونیکی آرم دریافت کند. دکتر قالیباف نیز مثل همه مردم عادی باید در سامانه طرح ترافیک شهرداری تهران ثبت نام کنند، سپس عوارض خودرو را بپردازند، برگه معاینه فنی خودرو را دریافت کنند و بعد از تکمیل مدارک، آرم آماده است. این مثال را زدم تا شهروندان بدانند حتی خودروی شهردار هم بدون ثبت نام در سامانه نمی‌تواند آرم دریافت کند. به همین دلیل به جرات می‌گویم حتی یک نفر هم نمی‌تواند بدون طی پروسه ثبت نام، از دست اندرکاران اداره صدور آرم، طرح ترافیک کادو بگیرد.

•در سال‌های پیش از صدور طرح ترافیک الکترونیکی، بارها شاهد دستگیری باندهای جعل آرم ترافیک بودیم، یا دلالانی که در فرصت یک یا دوماه صدور آرم، در کوچه و خیابان های اطراف سازمان حمل و نقل و ترافیک، شهروندان را به خرید آرم جعلی یا اصل تشویق می‌کردند. آیا هنوز هم امکان جعل آرم وجود دارد؟ آیا هنوز جاعلان و دلالان می‌توانند با دریافت دو یا سه برابر هزینه واقعی، آرم ترافیک به شهروندی بفروشند؟

به هیچ عنوان. امروز ادعا می‌کنم بازار جعل و بازار سیاه طرح ترافیک به طور کامل برچیده شده و امکان جعل آرم به صفر رسیده است. به همین دلیل دلالان و جاعلان همچون سال‌های گذشته در پی جعل طرح ترافیک برنمی‌آیند. چون با تجهیز امکانات رصد خودروهای متخلف به صورت هوشمند توسط دوربین‌ها، لاشه آرم دیگر عملا کاربردی ندارد تا جایی که امسال قصد داشتیم، چاپ برچسب آرم را حذف کنیم. اما اینکه آرم ترافیک در سال‌های قبل از هوشمندسازی جعل می‌شد، حرف درست است. مردم به طور حتم دلالانی را که ابتدای بزرگراه کردستان محل کسب درآمدشان بود، به خاطر دارند؛ دلالان و جاعلانی که دو منبع درآمد داشتند. یا برچسب معاینه فنی خودرو می‌فروختند یا آرم ترافیک. حتی برخی دلالان نوبت صف طولانی ثبت‌نامشان را نیز می‌فروختند. آرم‌های فروخته شده هم یا جعلی بودند یا اصل که اصل بودنشان به واسطه نفوذ دلالان در سیستم صدور آرم تائید می‌شد. به همین دلیل نیز شهرداری تهران بر آن شد تا پای دلالان آرم ترافیک را قلم کند تا حق شهروندان، ناحق نشود.

•پس اگر این نفوذ و قدرت وجود داشت، چطور توانستید بازار داغ جاعلان و دلالان را کساد کنید و امروز امکان جعل آرم را غیر ممکن اعلام می‌کنید؟

برای برچیده شدن بازار دلالان و جاعلان، ابتدا سیستم معاینه فنی خودرو را از حالت کنترل کاغذی خارج کردیم و به صورت هوشمند درآوردیم. سپس سامانه ثبت نام طرح ترافیک هوشمند را طراحی و راه‌اندازی کردیم. سرور معاینه فنی خودرو را به سرور آرم طرح و ترافیک وصل کردیم تا شهروند با فشار یک دکمه برای دریافت آرم ترافیک ثبت نام کند. سیستم پرداخت عوارض را هم به صورت هوشمند از طریق بانک شهر طراحی کردیم تا همه پروسه ثبت نام به صورت آنلاین و غیر حضوری انجام شود. به واسطه این طراحی نیز آب پاکی بر دست‌های جاعلان و دلالان ریخته شد.

•پس امروز هیچ جعل آرم ترافیکی صورت نمی‌گیرد و شهروندانی که موفق به دریافت آرم نمی‌شوند، نباید به حرف دلالان احتمالی دل خوش نکنند و گول بخورند؟

بله. صد درصد. یک نکته مهم در این زمینه باید بگویم آن این است که تنها 30 درصد از موجودی کل آرم سال 92 به درخواست‌های حقیقی تعلق می‌گیرد و 70 درصد مابقی آن به صورت سهمیه درخواست‌های حقوقی برای ارگان‌های دولتی، عمومی، نهادهای حمایتی، بنیاد شهید، خبرنگاران و آژانس‌ها و وانت‌بارها صادر می‌شود. به همین دلیل است که برای این 30 درصد حقیقی، فعالیت جاعلان و دلالان در بازار سیاه به صفر رسیده است. ضمن اینکه ممکن است دارنده یک آرم جعلی بتواند با آسودگی خیال از کنار نگاه تیزبین نیروهای راهنمایی و رانندگی رد شود و در محدوده زوج یا فرد تردد کند، که امکان این تردد نیز در سال آینده با تکمیل دوربین‌ها حریم زوج و فرد شهر به صفر می‌رسد، اما نمی‌تواند بدون جریمه شدن از مقابل دوربین‌های ترافیکی که در معبرهای ورودی و خروجی حریم محدوده طرح ترافیک نصب شده، عبور کند. به همین دلیل است که جعل لاشه یک برچسب برای جاعلان دیگر مقرون به صرفه نیست به ویژه اینکه ما برای بالا بردن امنیت این آرم ها، 18 آیتم امنیتی لحاظ می‌کنیم. به همین دلیل دیگر از باندهای جعل آرم ترافیک که در سال‌های گذشته کشف و دستگیر می‌شدند، خبری نیست.

•پس با توجه به گفته‌های شما، امروز سیستم صدور آرم ترافیک شهرداری تهران هیچ خلاء قابل نفوذی ندارد. اما آیا سیستم توزیع آرم ترافیک برای رفاه حال شهروندانی که به هر دلیلی مشکلاتی دارند و باید از آرم ترافیک استفاده کنند اما سیستم با تقاضایشان مخالفت کرده، سیاستی مد نظر دارد؟

بله، درست است که شهرداری تهران تمام درهای اداره صدور آرم ترافیک را به روی همه جاعلان و دلالان بسته اما از آنجاکه همه ما در یک جامعه اسلامی زندگی می‌کنیم، درهای این اداره به سوی شهروندانی که فکر می‌کنند محق دریافت آرم ترافیک هستند، باز است. به طوری که اتاق من که مسوول صدور آرم ترافیک تهران هستم و به اتاق شیشه‌ای معروف است در روزهایی که مردم برای تکمیل مدارک یا پیگیری نامه‌هایشان مراجعه می‌کنند به روی همه باز است. همه شهروندان به راحتی می‌توانند با من ملاقات کنند و صدایشان را به گوش مسوولان برسانند تا اگر حقی دارند، به حقشان برسند تا خدای ناکرده حقی، ناحق نشود. همچون سال‌های گذشته که برخی از شهروندان وقتی به اداره مراجعه کردند در ناباوری کامل، نامه‌شان امضاء شد و توانستند آرم ترافیک دریافت کنند اما تنها به یک شرط، آن هم ثبت نام اینترنتی.

•اتاق شیشه‌ای روی تلخکامی را به خود ندیده است ...

مراجعه جانبازانی که مشکلات اعصاب داشتند، همواره جزء خاطرات تلخم بودند اما در بیشتر موارد به خاطره‌ای شیرین و به یاد ماندنی تبدیل شدند. مثلا یادم هست یک روز یکی از جانبازان عزیز که نتوانسته بود آرم ترافیک بگیرد، به اداره آمد و در حین صحبت ناگهان نتوانست احساساتش را کنترل کند و شروع به فریاد زدن کرد. کار به جایی کشید که ایشان کنترل خود را از دست داد و نزدیک بود با شخص من برخورد فیزیکی کند. اما وقتی برای ایشان دلایل صادر نشدن آرم را توضیح دادم و وی را به حفظ آرامش تشویق کردم، این جانباز محترم نه تنها با آرامش محق نبودنش را پذیرفت بلکه امروز یکی از صمیمی‌ترین دوستانم هست. این یکی از آن خاطرات تلخی است که امروز شیرینی آن را احساس می‌کنم. از همان موقع هم تلاش کردم تا زمانیکه در این سمت مشغول به کارم، صدور آرم ترافیک برای جانبازان را تسهیل کنم.

•یعنی در اداره صدور آرم برای جانبازان حق و حقوقی ویژه در نظر گرفته شده است؟

بی‌تردید بله. باید بگویم در دو سال گذشته سهم طرح ترافیک بنیاد شهید از 4000 فقره آرم به 10 هزار فقره افزایش یافته اما هنوز هستند جانبازان محترمی که به دلایلی نمی‌توانند آرم ترافیک دریافت کنند. مثلا جانبازان قطع دوپایی که در شهرستان زندگی می‌کنند اما در پایتخت تردد دارند. تلاش کردیم برای این جانبازان تسهیلاتی در نظر بگیریم. چرا که معتقدم نه تنها شهرداری بلکه تمام جامعه باید به جانبازان احترام بگذارند. مهم نیست یک جانباز در چه گروهی قرار دارد، پولدار است یا فقیر؛ همین که به خاطر وطن و آسایش امروز ما به جنگ رفته و ایثار کرده وظیفه ماست که به تمام خواسته‌هایش رسیدگی و رفاه را برایش فراهم کنیم. در سال‌های اخیر بنیاد شهید تنها به جانبازان ساکن تهران آرم طرح و ترافیک تحویل می‌دهد اما کوشیدیم خلاء بنیاد شهید را رفع کنیم. بر همین اساس اعلام می‌کنم 100درصد جانبازان قطع دوپایی که در کل کشور زندگی می‌کنند اگر قصد تردد در پایتخت با خودروی شخصی‌شان دارند، می‌توانند به ما مراجعه کرده و آرم ترافیک رایگان دریافت کنند. این حق شامل حال جانبازان بالای 70 درصد نیز می‌شود.

•به عنوان آخرین سوال، اگر شهروندی همچنان به دریافت نکردن آرم ترافیک اعتراض دارد آیا می‌تواند به شخص شما مراجعه کند؟

موکدا می‌گویم در سیستم توزیع آرم ترافیک شهر تهران نه پارتی بازی صورت می‌گیرد و نه حقی ناحق می‌شود. همه درخواست‌های حقیقی شهروندان با یک معیار سنجیده می‌شوند. پس همه مردم مطمئن باشند ما در اداره صدور آرم ترافیک آماده شنیدن درد دلشان هستیم؛ به ویژه جانبازان عزیزی که به شخصه معتقدم باید به احترامشان ایستاد. پس اگر شهروندی احساس می‌کند حقی از او تضییع شده، می‌تواند به اداره صدور آرم ترافیک در سازمان حمل و نقل و ترافیک مراجعه کند؛ زیرا درهای ورودی اینجا به روی همه شهروندان باز است و ما پاسخگوی همه سوالات و شبهات هستیم.