انباشت سرب در ریه های پایتخت

ایرنا - هرچه هوا سردتر، بحث آلودگی هوای پایتخت داغ و داغ تر می شود تا آنجا که دولت، بعضی روزها را بناچار تعطیل اعلام می کند اما تعطیلی هم حریف این هوای سرب آلود و سنگین که دهها بیماری همراه خود دارد، نیست.

کارشناسان می گویند هرچه مدت تماس با آلاینده ها و غلظت مواد شیمیایی بیشتر باشد فرد آسیب بیشتری بویژه به لحاظ ریوی می بیند.

آلودگی هوا موجب تشدید بیماری هایی همچون آسم، برونشیت، تنگی نفس، حملات قلبی و آلرژی های مختلف تنفسی می شود اگرچه این آلودگی بر روی چشم و سایر اندام های بدن نیز بی تاثیر نیست و می تواند در دراز مدت اثرات جبران ناپذیری را برجا بگذارد.

آمارها نشان می دهد سالانه سه میلیون نفر در جهان در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند که 90 درصد آنان در کشورهای توسعه یافته زندگی می کنند.

این مرگ و میر بطور خاص مربوط به آسم، برونشیت - تنگی نفس و حملات قلبی و آلرژی های مختلف تنفسی است.

سید ˈرضا معتمدیˈ معاون عملیات مرکز فوریت های پزشکی اورژانس تهران گفت: آمار دقیقی از تعداد بیماران ناشی از آلودگی هوا وجود ندارد اما امسال به علت تشدید آلودگی هوا سه روز نیروهای اورژانس تهران در میادین پرتردد مستقر شدند و به 139 نفر که به علت آلودگی دچار عوارضی همچون سردرد، تنگی نفس و سرفه شده بودند، امدادرسانی کردند.

* آلودگی هوا کارکرد کلیه و کبد را مختل می کند

دکتر ˈایرج خسرونیاˈ رییس هیات مدیره جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران گفت: ذرات ریز معلق در هوا و گازهای سمی مانند منواکسید کربن و ترکیبات ازت از طریق دستگاه تنفسی وارد بدن می شود و بر راههای هوایی و سیستم عصبی انسان تاثیر مستقیم می گذارد.

وی افزود: افزایش بیش از حد این گازها و ترکیبات آن روی مخاط نای و نایژه تاثیر منفی می گذارد و سلول های مخاطی را از بین می برد که بروز بیماری های تنفسی را در فرد سالم به دنبال دارد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: آلودگی هوا بر روی گلبول های قرمز نیز اثر می گذارد و مانع اکسیژن رسانی به اندام ها می شود که در طولانی مدت می تواند از کار افتادگی کلیه و کبد را به دنبال داشته باشد.

خسرونیا افزود: بی حسی و ضعف عمومی، تغییر رنگ زبان، دردهای معده، یبوست، اسهال، نفخ شکم و ترش کردن نیز از دیگر عوارض آلودگی هوا بر اندام های داخلی بدن است.

وی با بیان اینکه تداوم آلودگی هوا بتدریج بر عملکرد مغز نیز اثر منفی می گذارد و کاهش درصد ضریب هوشی را به همراه دارد، یادآورشد: بیمار در هوای آلوده بتدریج دچار اختلال حواس می شود بطوری که گاهی اوقات قادر به انجام کارهای حساس و ظریف نیست.

* آلودگی هوا و بیماری های قلبی

آلودگی هوا علاوه بر تاثیر منفی بر دستگاه گوارش، روده ها و سیستم عصبی بر روی قلب نیز تاثیرگذار است.

دکتر ˈمحسن قطبیˈ یک متخصص بیماری های قلب و عروق گفت: آلودگی هوا سبب افزایش بیماری های قلبی در افراد سالم و مرگ زودرس در مبتلایان به بیماری های قلبی می شود.

وی افزود: افرادی که حتی پیش زمینه قبلی و سابقه بیماری های قلبی ندارند نیز در مراحل اولیه با قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا ممکن است دچار تنگی نفس، افزایش ضربان قلب و حمله های قلبی شوند.

این متخصص اظهار کرد: آلودگی هوا همچنین در مبتلایان به بیماری های قلبی - عروقی سبب از بین رفتن قسمتی از عضله قلب به دلیل نرسیدن اکسیژن به قلب می شود و خطر سکته های قلبی را افزایش می دهد.

قطبی افزود: کودکان، سالمندان و زنان باردار به علت ضعف سیستم ایمنی بدن بیش ازدیگران در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی - عروقی ناشی از آلودگی هوا قرار دارند.

* تنفس هوای آلوده و افزایش بیماری های ریوی

دکتر ˈحمید سهراب پورˈ فوق تخصص ریه نیز گفت: آلاینده های مختلفی وجود دارد که از نقطه نظر بیماری زایی با یکدیگر فرق می کنند و هرکدام روی بدن ما اثرات خاصی را اعمال می کنند.

وی افزود: آلاینده اکسید گوگرد که در محیط شهری و کارخانه ای وجود دارد سبب تحریک و انسداد راههای هوایی، سوزش در حلق و حنجره می شود و ممکن است این علایم در افرادی که سابقه هیچ نوع بیماری نداشته باشند نیز دیده شود.

سهراب پور اظهار کرد: بیماری فردی که از قبل زمینه بیماری داشته به علت استنشاق آلاینده اکسید گوگرد تشدید می شود که این به غلظت مواد نیز بستگی دارد.

وی افزود: آلاینده مهم دیگر در آلودگی هوا اکسیدهای ازت است که سوخت فسیلی خودروها عامل ایجاد آن به شمار می رود و در فرد سبب بروز برونشیت می شود.

این متخصص گفت: گروهی از آلاینده ها نیز بصورت ذرات معلق هستند که در مبتلایان به بیماری های تنفسی علایم را تشدید می کند و در افراد سالم سبب سرفه، خارش گلو و مشکلات تنفسی می شود.

سهراب پور یادآورشد: آلودگی هوا در سلامت مبتلایان به برونشیت و اختلالات تنفسی نیز اثر بیشتری دارد.

* آلودگی هوا و میزان بینایی

آلودگی هوا علاوه بر عوارضی که بر قلب، ریه و دستگاه گوارش می گذارد بینایی را نیز دچار اختلال می کند و عوارضی را در افراد سالم برجا می گذارد.

دکتر ˈشاهرخ میلانˈ جراح و متخصص بیماری های چشم گفت: آلودگی هوا با کاهش اکسیژن در خون رسانی به چشم میزان بینایی را کاهش می دهد.

وی افزود: آلودگی هوا به علت افزایش میزان گاز منواکسید کربن سبب تاری دید، سرگیجه، تیره دیدن اجسام و محیط می شود بگونه ای که افراد محیط اطراف خود را خاکستری یا تاریک تر می بینند.

میلان اظهارکرد: قدرت چسبندگی منواکسیدکربن به گلبول های سرخ ‎ 200برابر بیشتر از اکسیژن است و 6 ساعت زمان می برد تا از خون خارج شود اما با اکسیژن خالص ‎ 30دقیقه طول می کشد تا منواکسید کربن از خون خارج شود.

وی افزود: ذرات معلق موجود در هوا نیز با ایجاد تغییرات PH(اسیدیته) محیط چشم را مقداری اسیدی می کند و سبب ایجاد سوزش، قرمزی و اشک ریزش در افراد سالم می شود.

* آلودگی هوا و افسردگی

هرقدر میزان اکسیژن رسانی به مغز کاهش یابد برخی نقاط حساس مغز تحریک می شود در نتیجه اختلالاتی مانند افسردگی، پرخاشگری، بی تفاوتی و اختلال در تمرکز و توجه را سبب می شود.

دکتر ˈمسعود محمدیˈ روانشناس بالینی گفت: اختلال در حافظه و کند شدن عملکرد ذهنی از عوارض آلودگی هواست که افراد را در موقعیت های اجتماعی، شغلی و مراقبت از خود دچار مشکل می کند.

وی افزود: هر چه عوارض مسمومیت ناشی از سرب بیشتر شود اختلالات ذهنی افزایش می یابد که به مرور سبب فراموشی های دائم، افسردگی و اضطراب در فرد می شود.

محمدی با بیان اینکه افراد سالخورده، کودکان و زنان باردار بیشترین گروه در معرض آسیب هستند یادآور شد: آلودگی های هوا افسردگی و اختلالات روانی را در افراد با پیش زمینه قبلی تشدید می کند.

* تغذیه مناسب راهکاری مناسب

تغذیه مناسب راهی موثر برای کاهش تاثیر گذاری آلودگی هوا بر بدن است اما اینکه برای کاهش عوارض خطرناک آلودگی هوا چه باید بخوریم پرسشی است که کارشناسان باید نظر دهند.

دکتر ˈمریم صفاییˈ یک متخصص تغذیه گفت: آلاینده های موجود شامل ترکیبات مختلفی است که از طریق هوای تنفسی وارد بدن می شود، آثار مخرب آن روی بافت های بدن، دستگاه تنفسی و قلب و عروق تاثیر می گذارد و میزان جذب ویتامین دی از طریق پوست را نیز کاهش می دهد.

وی ادامه داد: ادامه این روند در طولانی مدت ابتلا به پوکی استخوان را تشدید می کند.

صفایی افزود: مصرف روزانه دو لیوان شیر و لبنیات ضمن کاهش تاثیر آلودگی هوا بر دستگاه گوارش از پوکی استخوان نیز جلوگیری می کند.

این متخصص تغذیه اظهارکرد: مصرف روی به علت افزایش سیستم ایمنی بدن نیز در کاهش تاثیر زیانبار آلودگی هوا بر بدن موثر است که در انواع گوشت و غلات بخصوص غلات سبوس دار وجود دارد.

صفایی افزود: وجود ماده ای به نام ˈپکتینˈ در پرتقال، لیمو، گریب فروت و هویج سرب موجود در هوا را بطور کامل از بدن دفع می کند.

وی یادآور شد: مصرف میوه و سبزی تازه و مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان از جمله خربزه، هندوانه و طالبی نیز تاثیر مخرب آلودگی هوا بر بدن را کاهش می دهد.

کارشناسان معتقدند از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، ارتقای فنی خودروهای داخلی، توقف فعالیت واحدهای آلاینده، ارتقای کیفیت بنزین ، توسعه فضاهای سبز، آموزش فرهنگ استفاده از وسایل نقلیه عمومی به جای وسایل نقلیه شخصی، افزایش محدوده تردد خودروهای شخصی در شهر ، جایگزینی سوخت های گازی یا برقی به جای سوخت های بنزینی و گازوییلی و احداث کارخانه ها در مناطق دور از اماکن مسکونی از جمله راهکارهای مقابله با آلودگی هواست.