عصر ایران - اکبر ترکان که سابقه چند دوره وزارت را دارد، معتقد است که «کشورهای عضو جنبش عدم تعهد با حضور در ایران نشان دادند که سیاست آمریکا را قبول ندارند و «نه» بزرگی به ایالات متحده و همپیمانان مستکبرش دادند.»
وی همچنین درباره ماهیت جنش عدم تعهد اعتقاد دارد که «پتانسیلهای موجود در جنبش عدم تعهد به حدی است که میتوان ماهیت آن را به «سازمان» تغییر داد» پرسشهای خبرنگار عصر ایران و پاسخهای اکبر ترکان در زیر میآید:
میزبانی تهران بر جنبش عدم تعهد را چطور تحلیل میکنید؟
در
نگاه اول باید گفت که میزبانی اجلاسهای بین المللی تحت هر شرایطی برای کشورهای
مختلف مهم است و باید جدی گرفته شود. البته باید گفت مشخصا در موقعیت فعلی و در
حالی که کوشش کشورهای بزرگ این است که جمهوری اسلامی را در دنیا منزوی کند و روز
به روز هم تحرکات ضد ایرانی شان بیشتر میشود، استقبال مشاهده شده از این اجلاس و
حضور شخصیتهای برجسته جهانی نشانگر این است که به همان اندازه که سلطه گران
برای تخریب ایران تلاش میکنند، وجهه مثبتی برای ایران به وجود آمده است و پس میتوانیم
اینطور بگوییم که غرب مقابل ایران کم آورده است.
کشورهای عضو جنبش عدم تعهد با
حضور در ایران نشان داند که سیاست آمریکا را قبول ندارند و «نه» بزرگی به ایالات
متحده و همپیمانان مستکبرش دادند.
جمهوری اسلامی موقعیت به دست آمده را چطور باید مدیریت کند؟
جنبش
عدم تعهد سابقه خوبی دارد و در اجلاسهای گذشتهاش مشخص شده که موضعهای سیاسیاش
مواضعی صحیح و البته انسان دوستانه بوده است و در تهران هم نشان دادهاند که دنبال
حقیقت هستند.
این موقعیت نشان دهنده اراده سیاسی ملتها است. این اراده سیاسی را
باید تبدیل کرد به ارادههای اقتصادی و همکاری متقابل کشورهای عضو تا
همه استفادههای مطلوبی از موقعیت به وجود آمده ببرند.
تلاشهای اقتصادی زیر نظر جنبش؟
نه، بنده تاکید دارم که پتانسیلهای موجود در جنبش عدم تعهد به حدی است که میتوان ماهیت آن را به «سازمان» تغییر داد تا از این به بعد با عنوان سازمان کشورهای عدم تعهد تحرکات خود را ادامه بدهد و در کنار وجهه سیاسی در حوزه اقتصادی هم همکاریها توسعه پیدا کند و به یکه تازی کشورهای بزرگ پایان ببخشد و اجازه تداوم اقتدارگرایی را از آنها سلب کند.
اعضای جنبش عدم تعهد در کنار اشتراک نظرات، اختلاف نظرهای عمیقی هم دارند. این مساله چطور باید مدیریت کرد تا به اهداف جنبش آسیبی نرساند؟
به
هر حال این طبیعی است که کشورهای مختلف بر اساس سلیقه و نظر، نظرات متفاوتی درباره
اتفاقهای مختلف داشته باشند و نمیتواند نکته عجیبی باشد.
البته لازم است که کشورها
در خصوص اختلاف نظرها باید با هم مذاکره کنند و تا با شنیدن و توجه نشان دادن به
نظرات هم به همنوایی و به رای مشترک برسند. تاکید این است که نباید اختلاف
نظرها پدیده شومی چون تفرقه را به وجود بیاورد و باید این مهم در نظر گرفته شود
که کشورهای عضو جنبش دشمن مشترک و خطرناکی به نام "جهان سلطه" دارند که فقط با یکپارچگی
میتوانند با آن مقابله کنند و در غیر این صورت همچنان شاهد تکروی آمریکا و همپیمانانش
خواهند بود و همچنان باید زیر سایه آنها قرار بگیرند.
اینکه گفته میشود جنبش عدم تعهد از بایدها و نبایدهای اولیه فاصله گرفته است را تحلیلی واقعی میدانید یا توهمی از سوی مخالفان؟
اصلا چنین چیزی را نمیتوانم قبول کنم. با نگاهی به بیانیهها میتوان به راحتی به این نتیجه رسید که جنبش عدم تعهد همچون همیشه صلح جهانی را اولویت میداند و به همین دلیل باید گفت که اعضای این تشکل مهم در کنار هم هستند تا بتوانند هدفهای تعیین شده را عملی کنند.