تحلیلی بر طرح لاریجانی برای حل بحران سوریه: واقع گرایی برای حل مشکل

عصر ایران ؛ رضا غبیشاوی - علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی به تازگی از پیشنهاد جدیدی برای حل بحران در سوریه خبر داده است.

لاریجانی در مصاحبه با شبکه العالم گفته است: "می توان کمیته ای را در سوریه تشکیل داد که از طریق آن ظرف مدت مشخصی انتخابات مجلس با مشارکت همه گروه ها و حتی مخالفان برگزار شود، و در همین فاصله انتخابات ریاست جمهوری انجام شود ... دولت سوریه با این مسائل مخالفتی ندارد ولی فرصتی برای این مسائل نیست."

براساس این راه حل ، با تشکیل کمیته ای احتمالا خارج از سازوکار فعلی ستاد برگزاری انتخابات،انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری در سوریه برگزار می شود.
نکته مهم این که طبق این طرح لاریجانی پیشنهاد کرده است در انتخابات همه گروه ها و حتی مخالفان نیز حضور داشته باشند.

لاریجانی به این نکته نیز اشاره کرده است که "دولت  سوریه با این مسئله مخالفتی ندارد" که احتمالا اشاره به این موضوع دارد که این راه حل با مقامات سوریه مطرح و نظر مثبت آنها نیز دریافت شده است.

سوریه در سال گذشته شاهد برگزاری انتخابات پارلمانی بود و پیشنهاد لاریجانی برای برگزاری دوباره این انتخابات تایید کننده این موضوع است که این انتخابات نتوانسته درخواست ها برای تغییرات دموکراتیک در سوریه را تحقق ببخشد.

البته قبل از این علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه ایران گفته بود که بشار اسد رئیس جمهور سوریه باید تا انتخابات بعدی در سال 2014 در قدرت باقی بماند.

با وجود اینکه هم اکنون سوریه و پایتخت این کشور شاهد درگیری های گسترده و خونین نیروهای دولتی و مخالفان است اما این طرح در صورت تحقق می تواند احتمال خروج سوریه از بحران فعلی را افزایش دهد.


این در حالی است که تاکنون از یک سو مخالفان مسلح نتوانسته اند دولت سوریه را سرنگون کنند و همزمان دولت دمشق هم با وجود استفاده گسترده از قدرت نظامی، نتوانسته مخالفان را حذف نماید و بحران را پایان دهد.

در شورای امنیت هم قطعنامه های پیشنهادی غرب، با بن بست رای "وتو" روبه رو شده است و تهدیدات برای حمله نظامی به سوریه هم در شرایط فعلی دور از ذهن است.

همچنین ناآرامی ها و خشونت ها در سوریه در 17 ماه گذشته ، منجر به کشته شدن بیش از 15 هزار نفر شده و حدود 400 هزار نفر از سوریه به کشورهای همسایه پناهنده شده اند.
شهرها و روستاهای بسیاری هم در این خشونت ها ، با آسیب و ویرانی های بسیاری روبه رو شده اند.
این وضعیت لزوم ارائه پیشنهادی برای حل بحران سوریه را بیش از پیش جدی تر می کند.

در این شرایط می توان با رایزنی با روسیه وچین از یک سو و کشورهای غربی و عربی از سوی دیگر، این طرح پیشنهادی را به عنوان شیوه ای متمدنانه برای خروج سوریه از بحران فعلی  عملی کرد ، به ویژه اگر انتخابات ریاست جمهوری در آینده ای بسیار نزدیک در سوریه برگزار شود و اسد بپذیرد که زودتر از موعد مقرر ، قدرت را کنار بگذارد و تصمیم را به مردم بسپارد.

در صورتی که در این انتخابات پیشنهادی، بشار اسد کاندیدا نشود ، عملا می توان گفت بحران در این کشور به میزان زیادی کاهش می یابد چرا که شخص دیگری به جز اسد، ریاست جمهوری را به عهده خواهد کرد و قطعا می توان به ایجاد دولت انتقالی، اصلاح قانون اساسی و برگزاری انتخابات آزاد در آینده امیدوار بود.

اما در صورتی که بشار اسد نیز در این انتخابات کاندیدا شود و مخالفان نیز ضمن پذیرش ورود به انتخابات، رویارویی مسالمت آمیزی میان مخالفان و دولت برقرار خواهد شد تا هر یک بتوانند نظر خود را از طریق صندوق های رای ،اعمال کند.

قبل از این در انتخابات ریاست جمهوری در سوریه، تنها یک کاندیدا معرفی می شد و رای دهندگان می توانستند برای این کاندیدا، گزینه آری یا خیر را انتخاب کنند! مشابه این روش در عراق دوران صدام انجام می شد. در مصر حسنی مبارک هم ، به جز آخرین دوره انتخابات ریاست جمهوری ، تنها خود مبارک کاندیدا می شد و برنده رقابت(!) نام می گرفت.
بشار اسد پس از مرگ پدرش حافظ اسد (رئیس جمهور سابق) در سال 2000 و با تغییر قانون اساسی، به عنوان رئیس جمهور جدید معرفی شد.

براساس اصلاحات حکومت سوریه، انتخابات بعدی ریاست جمهوری در سال 2014، با حضور چند کاندیدا برگزار می شود و هر فرد تنها می تواند دو دوره متوالی، بر کرسی ریاست جمهوری تکیه بزند. اما طرح لاریجانی ، انتخابات زودهنگام را تجویز می کند.

سوریه از 17 ماه پش با موجی از بحران و ناآرامی ها روبه رو است. مخالفان خواهان کناره گیری بشار اسد از قدرت هستند و هر گونه مذاکره با دولت فعلی سوریه را منوط به تحقق این پیش شرط می دانند.

هم اکنون درگیری های شدید نظامی میان نیروهای دولتی و مخالفان مسلح به مناطق مختلف سوریه و از جمله به پایتخت کشیده شده و این کشور شاهد خون ریزی روزانه است.

دولت سوریه از زمان آغاز بحران در سوریه ، سعی کرده است با انجام اصلاحات و تغییراتی همراه با حفظ بشار اسد رئیس جمهور در قدرت، به درخواست ها برای دموکراسی خواهی پاسخ دهد اما این روند نتوانسته است بحران را متوقف و معترضین و مخالفان را قانع کندزیرا آنها معتقدند که تغییر واقعی بدون کنار رفتن اسد محقق نخواهد شد و اصلاحات وی، صوری است.

هم اکنون مهمترین خواسته مخالفان در سوریه موضوع کناره گیری بشار اسد از قدرت است . همان موضوعی که با سرسختی دولت سوریه و حامیان خارجی آن یعنی ایران، روسیه و چین نیز روبه رو شده است.

به هر روی ، آنچه مسلم است این که اگر بحران سوریه ، با برگزاری انتخابات آزاد و زودهنگام به پایان برسد ، بسیار متمدنانه تر و بهتر از آن است که این کشور به جنگی خونین و فرسایشی دچار شود و در این میان ، انسان های بسیاری کشته شوند.