عملكرد هشت‌ساله خاتمی در دولت اصلاحات مسائلي داشت نظير عقب‌نشيني در بحث هسته‌يي، جان گرفتن جبهه ملي و نهضت آزادي و بهايي‌ها و كار به جايي رسيد كه نهضت آزادي با وجودي كه امام آنها را طرد كرده بود جرات پيدا كردند و در انتخابات تهران ليست دادند. ولي باز هم رهبري با وجود همه اين مسائل هشت سال ايشان را تحمل كردند.

عصر ایران- قاسم روانبخش از شاگردان نزدیک آیت الله مصباح یزدی، در گفت و گو با روزنامه اعتماد ، درباره علت باقی نماندن دو رئیس جمهور پیشین و نخست وزیر سابق در دایره نظام سخن گفته و احتمال تکرار این سرنوشت برای احمدی نژاد را هم ممکن دانسته است. گزیده ای از این گفتگو را در زیر می خوانید:

- نظام بنا نداشت ايشان (آقای هاشمی رفسنجانی) را اپوزيسيون كند. اما آقاي هاشمي در انتخابات سال 88 تكيه‌گاه فتنه شد. برخي اعضاي خانواده‌اش نيز در اين ماجرا حضور داشتند. ماجراي نامه سرگشاده به رهبري كه منشا آن فتنه شد را از ياد نمي‌بريم. به همين دليل هم مردم ايشان را از امامت جمعه حذف كردند. يعني نظام تريبون نماز جمعه را از ايشان نگرفته است بلكه مردم ديگر پشت سر آقاي هاشمي نماز نمي‌خوانند. در مجلس خبرگان هم اين نمايندگان مردم بودند كه ديگر به رياست ايشان راي ندادند و آيت‌الله مهدوي‌كني به جاي ايشان رييس مجلس خبرگان شد. اين درحالي است كه نظام هنوز هم بناي حذف ايشان را ندارد و باز هم ايشان به عنوان رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام ابقا شد.حتي بالاتر از اين، آقاي ميرحسين موسوي هم بعد از پايان نخست‌وزيري‌شان توسط رهبري در مجمع تشخيص مصلحت نظام منصوب شد و بعد از سال 88 هم رهبري ايشان را حذف نكردند تا دوره عضويت‌شان در مجمع به پايان رسيد. نظام حتي بناي كنار گذاشتن ايشان را هم نداشت. ولي موسوي با عملكردي كه در فتنه داشت جزو سران فتنه شناخته شد و از قطار نظام پياده شد.

- اينكه آقاي خاتمي پس از پايان رياست‌جمهوري در جايگاهي قرار نگرفت، به دليل اين نبود كه نظام بخواهد ايشان را تبديل به اپوزيسيون كند. اما به هر حال عملكرد هشت‌ساله ايشان در دولت اصلاحات مسائلي داشت نظير عقب‌نشيني در بحث هسته‌يي، جان گرفتن جبهه ملي و نهضت آزادي و بهايي‌ها و كار به جايي رسيد كه نهضت آزادي با وجودي كه امام آنها را طرد كرده بود جرات پيدا كردند و در انتخابات تهران ليست دادند. هرچند كه مردم به آنها راي ندادند اما به هر حال اين اتفاقات افتاد ولي باز هم رهبري با وجود همه اين مسائل هشت سال ايشان را تحمل كردند. بعد از پايان رياست‌جمهوري هم نظام ايشان را حذف نكرد اما آقاي خاتمي خودش در فتنه 88 نقش‌آفريني كرد و از آنها حمايت كرد. در عين حال ايشان باز هم حذف نشد و تصميم گرفت از اپوزيسيون فاصله بگيرد. همين كه در ساعات آخر انتخابات اخير ايشان در دماوند راي دادند نشان مي‌دهد كه آقاي خاتمي مي‌خواهد براي ايجاد تغيير و رفرم در نظام، داخل نظام باقي بماند. هرچند كه به دليل اين رفتار هم مورد انتقاد دوستان اصلاح‌طلب خود قرار گرفت اما به هر حال اينها نشان مي‌دهد كه نظام بنا بر جذب حداكثري و دفع حداقلي دارد نه اپوزيسيون‌سازي.

- آقاي خاتمي و آقاي احمدي‌نژاد نقدپذير هستند و به همين دليل از ابتداي كار دولت‌شان از آنها انتقاد مي‌شد. البته در يكي، دو سال اول دولت آقاي خاتمي، اطرافيان ايشان سعي مي‌كردند مانع نقد عملكرد دولت شوند ولي ايشان تاكيد داشت كه نقد‌ها بيان شود. در دولت آقاي احمدي‌نژاد هم كه از زمان آغاز به كار تاكنون از سياست‌هاي خارجي و داخلي ايشان انتقاد شده است. اما دوران آقاي هاشمي اين‌طور نبود و به دليل روحيات آقاي هاشمي نقد كردن دولتش امكان نداشت.

- اگر احمدي‌نژاد تا آخر در چارچوب نظام بماند. بي‌ترديد نظام از تجربياتش استفاده مي‌كند ولي اگر مانند برخي روساي جمهور سابق از نظام فاصله بگيرد، همان سرنوشت برايش رقم خواهد خورد.اما مساله مشايي فرق مي‌كند. او منحرف است و به مجرد اينكه عمر اين دولت تمام شود كسي به او اجازه نخواهد داد كه در اين نظام باقي بماند.

فیلمی از داخل هواپیمای آذربایجانی که توسط یکی از بازماندگان ضبط شده (فیلم)

تماشاخانه