از طرفي خواب تنظيم نمي شود و فرد مجبور است دوز مصرفي را بالا ببرد. البته مصرف کوتاه مدت اين دارو با تجويز پزشک برنامه خواب را تنظيم مي کند. پزشک با در نظر گرفتن تمام جوانب، اول سعي مي کند بدون تجويز دارو مشکل را رفع کند. به عنوان مثال بهداشت خواب را در نظر مي گيرد. سبک زندگي فرد را بررسي مي کند.

خراسان: وقتي فردي خواب طبيعي نداشته باشد مي گوييم دچار اختلال خواب شده است. اختلال خواب به دليل مشکلات مختلف از جمله بيماري هاي تنفسي، گوارشي، بيماري هاي روماتيسمي و حتي مشکلات روحي از قبيل افسردگي و اضطراب به وجود مي آيد. از آن جا که اختلال خواب در عملکرد روزانه افراد تاثير منفي مي گذارد، درمان آن از اهميت زيادي برخوردار است.

در اين زمينه با يکي از روان پزشکان گفت وگويي انجام داده ايم.

دکتر عليرضا اکرمي نژاد متخصص اعصاب و روان و روان پزشک و مشاور خانواده در اين رابطه با اشاره به اين که شرايط زندگي در جامعه ما همانند ديگر نقاط دنيا تغيير کرده است، مي گويد: بعضي افراد مجبورند به طور شيفتي کار کنند يعني يک هفته صبح کار مي کنند و يک هفته شب کارند. اين امر باعث به هم خوردن برنامه خواب و بيداري آن ها مي شود. اين افراد معمولا براي رفع اين مشکل به مصرف داروهاي خواب آور رومي آورند. يکي ديگر از عوامل ايجاد اختلال خواب، مشکلات روحي مانند افسردگي است که بسياري از افراد مبتلا به اين بيماري به جاي اين که به دنبال رفع مشکل باشند، خودسرانه داروهاي آرام بخش مصرف مي کنند. دليل ديگر کم خوابي بروز اختلالات اضطرابي مانند استرس پس از بروز يک سانحه است.

در برخي موارد نيز منشاء اين استرس مشغله هاي کاري است که باعث مي شود هنگام خواب افکار مزاحم به سراغ اين افراد بيايد و دچار بي خوابي شوند.دليل ديگر بي خوابي بالارفتن سن است. با بالا رفتن سن، ساعت خواب افراد کم مي شود. اختلالات جسمي از جمله ناراحتي هاي قلبي عروقي، درد مزمن پروستات، ديابت و... نيز باعث اختلال خواب مي شود. اختلال خواب را مي توان به چند دسته تقسيم کرد؛ در برخي موارد ساعت خواب کم مي شود و گاه کيفيت خواب کاهش پيدا مي کند.

اين روان پزشک ادامه مي دهد: معمولا افرادي از داروهاي خواب آور استفاده مي کنند که ساعت خوابشان کم شده است. به اين افراد توصيه مي شود به يک پزشک متخصص اعصاب و روان مراجعه کنند تا مشکل آن ها رفع شود. اگر فردي دچارمشکل جسمي است و اين امر مانع از خواب کافي مي شود با درمان صحيح برنامه خواب وي نيز خود به خود تنظيم مي شود. هنگامي که بيماري به متخصص مراجعه مي کند، ابتدا پزشک شرح حال او را جويا مي شود و مشکل بي خوابي او را بررسي مي کند.

در صورتي که علت اين امر بروز اختلالاتي مانند اضطراب و افسردگي باشد، درمان اين اختلالات آغاز مي شود. افرادي که مبتلا به افسردگي هستند صبح زود از خواب بيدار مي شوند و افرادي که مضطرب اند شب ها مشکل خواب دارند. افرادي که اين دو اختلال را دارند تمام طول شب خواب سبک دارند و بارها از خواب بيدار مي شوند. پزشک اعصاب و روان پس از تشخيص علت بي خوابي اقدام به درمان مي کند.

افرادي که از بيماري دو قطبي رنج مي برند، ممکن است دچار مشکل بي خوابي شوند. وي درباره عوارض مصرف داروهاي آرام بخش مي گويد: اين عوارض به نوع دارو بستگي دارد. اگر فرد از داروهايي مانند ديازپام و فلوزپام و... استفاده مي کند، پس از مدتي به اين نوع دارو وابسته مي شود، در مصرف داروهاي خواب آور تجويز شده توسط پزشک بايد احتياط کرد. مصرف داروهاي خواب آور بايد زير نظر پزشک باشد.اثرديگر اين داروها زماني آشکار مي شود که اثر خواب آوري دارو کم مي شود و بيمار مجبور است دوز دارو را بالا ببرد.

ممکن است فرد قبل از خواب کافئين يا حتي ماده مخدر مصرف کند؛ اين عوامل باعث بي خوابي مي شود.توصيه ما به افرادي که مشکل خواب دارند اين است که قبل از خواب دوش آب گرم بگيرند و زماني که خوابشان مي آيد به رختخواب بروند. مطالعه کتاب قبل از خواب و رعايت بهداشت دهان و دندان نيز در ايجاد خواب آرام بسيار موثر است. از همه مهم تر اين است که فکر خود را با کارهايي که کرده ايد و بايد انجام دهيد، مشغول نکنيد.