كلاهبردارى هاى ميليونى روى خط اينترنت

حسين خانى

خوشبخت هستم كه به اطلاع برسانم كه شما برنده جايزه ۱۹ ميليون و ۷۰۰ هزار دلارى قرعه كشى شركت ما شده ايد. با توجه به اين كه از بين هزاران نفر در سراسر دنيا اين جايزه به شما اختصاص يافته است، خواهشمنديم مشخصات كامل خود را براى ما ارسال فرماييد.در ضمن وكيل ما آقاى... كارهاى مربوط به انتقال اين مبلغ به حساب شما را انجام خواهد داد و ...

دوست گرامى سلام. من فرزند ارشد فرماندار سابق ايالت «كاتوموتو» از توابع داكار پايتخت سنگال هستم. پدرم پس از مخالفت با دولت به طور مرموزى كشته شد و از آنجايى كه طبق قوانين مالى كشور متبوعم امكان برداشت پول از حساب او در اينجا را ندارم، از شما خواهش مى كنم براى براى انتقال موجودى حساب پدرم كه ۱۸ ميليون دلار آمريكا است، كمكم كنيد. در ضمن ۲۵ درصد از مبلغ فوق به پاس قدردانى به شما تعلق خواهد گرفت و...

دوست عزيز. شما وارث خوش شانس ۵ميليون دلار حساب موجودى خانمى هستيد كه همراه تمامى اعضاى خانواده اش در سانحه هواپيمايى «پان آمريكن» در ايالت آلاسكا جان سپرده اند. ما از سال ۲۰۰۰ كه اين اتفاق هولناك براى خانم «جويس» رخ داد تاكنون به دنبال شما بوديم تا اين كه توانستيم نشانى شما را پيدا كنيم. خواهشمنديم مشخصات حساب بانكى، نام و نام خانوادگى و شغل خود را براى ما بفرستيد تا نسبت به انتقال موجودى به شما اقدام شود.

من مدير بانكى هستم كه آن مرحوم در آنجا حساب داشتند، مى خواهم اطمينان پيدا كنم كه اين مبلغ حتماً به دست شما مى رسد و...

اينها ۳نمونه از ايميل ها و نامه هايى است كه هر روزه صدها مورد مشابه آن براى كاربران اينترنت در سراسر دنيا فرستاده مى شود تا به امروز مشخص نشده كه فرستندگان آنها چه كسانى و از چه مليت هايى هستند.اما اطلاعات مختصرى وجود دارد كه براساس آن گفته مى شود، اين كلاهبرداران آفريقايى و اروپايى هستند. در وهله نخست خواندن چنين پيامى حس زياده خواهى و طمع هر كسى را قلقلك مى دهد.

براساس آمارهاى موجود هر هفته تعداد قابل توجهى از ميليون ها كاربر اينترنتى با ديدن اين نامه ها كه با لحن بسيار مؤدبانه اى نوشته شده است. در دام فريبكارى هاى فرستنده هاى آنها گرفتار مى شوند و براى رسيدن به ثروتى افسانه اى، قربانى تارهاى عنكبوتى آنان شده و ميليون ها تومان پول خود را بر باد مى دهند.

يك تاجر سرشناس كه تا آستانه گرفتار شدن در دام شيادان پيش رفته در اين باره مى گويد: با ديدن نامه اى كه فرستنده خود را مدير ارشد يك شركت در اسپانيا معرفى كرده بود، به نامه اش پاسخ دادم. او مبلغ پولى كه به من تعلق مى گيرد را آنقدر زياد اعلام كرده بود كه وسوسه شدم.مدتى بعد تصوير چكى كه مبلغ جايزه ام روى آن درج شده بود را برايم ايميل كرد. اما يك حس درونى به من مى گفت بايد كاسه اى زير نيم كاسه باشد. تصميم گرفتم تلفنى با فرستنده نامه صحبت كنم. او اصرار داشت حتماً مبلغى را كه به عنوان ماليات آزادسازى جايزه ام در نظر گرفته شده بود، را به حسابش واريز كنم.اما من گفتم اين مبلغ را از طريق سفارت برايش ارسال مى كنم. به همين خاطر به سفارت رفتم. در جريان پرس وجو از مسئولان سفارت مشخص شد اصلاً چنين شركتى در آن كشور وجود خارجى ندارد.

يك كارشناس ارشد جرايم رايانه اى در اين باره اعتقاد دارد كه كلاهبردارى هايى از اين دست از چند سال قبل به طور گسترده و در سطح وسيعى در تمام دنيا انجام مى گيرد. به گفته وى، به دليل ناشناس بودن فرستنده نامه هاى فريبكارانه، در صورت وقوع كلاهبردارى امكان پيگيرى هاى قضايى و بازگرداندن پول هاى پرداخت شده وجود ندارد. اغلب كارشناسان يكى از بزرگترين معضلات موجود در برابر كاربران اينترنتى در سال۲۰۰۷ را كلاهبردارى هاى اينترنتى عنوان كرده اند.

براساس تحقيقات كارشناسان، كلاهبرداران با ارسال نامه هايى الكترونيكى و تحريك حس زياده خواهى طرف مقابل اطلاعاتى درباره شماره كارت هاى اعتبارى حساب هاى بانكى و رمزهاى مربوط به آنها را به دست مى آورند و به راحتى با اطلاعاتى كه در زمينه كار با رايانه دارند اقدام به كلاهبردارى مى كنند.

چند هشدار

بانك ها و موسسات مالى اعتبارى هيچ گاه از طريق نامه هاى الكترونيكى، اطلاعات محرمانه شما را درخواست نمى كنند. بنابراين هرگاه در صندوق پستى خود نامه اى از اين دست مشاهده كرديد، به سرعت آن را حذف كنيد. كلاهبرداران اينترنتى ممكن است به شيوه هاى مختلف درصدد جلب اعتماد شما برآيند، از ارائه اطلاعات حساب بانكى يا مشخصات خود به آنان خوددارى كنيد.

اطمينان داشته باشيد كه تمامى نامه هاى ارسالى از اين دست براى كلاهبردارى از شما است. بنابراين به درخواست آنها جواب ندهيد.

كلاهبرداران اينترنتى به آسانى با مراجعه به سايت هاى مختلف مى توانند اطلاعات شخصى افراد را به دست آورند. اگر ديديد كه آنها در نامه خود مشخصات شما را به طور كامل و دقيق نوشته اند، سعى كنيد حساب بانكى خود را تغيير دهيد.

در صورت وارد شدن به بازى اين كلاهبرداران سعى كنيد قبل از واريز كردن هر گونه وجهى به حساب آنها مراتب را از طريق وزارت امورخارجه و سفارتخانه هاى مربوط به كشور فرستنده نامه پيگيرى كنيد.

كلاهبردارى اينترنتى تحت نام صليب سرخ آمريكا

كاربران اينترنتى در آمريكا به دنبال وقوع توفان كاترينا در آن كشور ناگهان نامه هايى را در صفحه كامپيوتر خود دريافت كردند كه در آن فرستندگان خود را از اعضاى صليب سرخ آمريكا معرفى كرده بودند. در اين نامه ها نشان هاى رسمى صليب سرخ آمريكا و تصاوير مربوط به آن درج شده بود. در نامه مورد نظر فرستندگان از كاربران خواسته بودند كمك هاى مالى خود را براى بازسازى خانه هاى توفان زده به شماره حسابى كه اعلام شده بود، واريز كنند، به اين ترتيب ميليون ها دلار به جيب زده بودند. بنابر گزارش مركز شكايت هاى جرايم اينترنتى، كلاهبردارى اينترنتى در آمريكا ۱۶۹ درصد افزايش يافته و به ركورد بى سابقه ۱۸۳ ميليون دلار رسيده است.

براساس آمارهاى موجود هم اكنون در ايران بيش از ۳ و نيم ميليون كاربر اينترنتى وجود دارد كه هريك از اين كاربران مى توانند قربانى بعدى كلاهبرداران اينترنتى باشند. همانگونه كه مدتى قبل يك تاجرفرش با به دام افتادن در تله كلاهبرداران ۷۰ ميليون تومان خود را بر باد رفته ديد. به نظر مى رسد كه ارايه هشدارهايى از سوى مقامات پليس در اين زمينه لازم و ضرورى باشد.

سرهنگ داوود سلطانى - معاونت مبارزه با سرقت آگاهى تهران - در اين باره مى گويد: از مدت ها قبل متأسفانه به رغم هشدارهايى كه داده ايم باز هم شاهد به دام افتادن كاربران اينترنتى در دام اين شيادان هستيم. مردم بايد آگاه باشند كه به محض ديدن چنين پيغامى در رايانه خود بلافاصله آن را پاك كنند. اما هم اكنون در شعبه ۱۳ آگاهى تهران پرونده هايى در اين رابطه مطرح است. هر چند كه به لحاظ مشخص نبودن متهم و كلاهبردار پيگيرى آن بسيار سخت است.

«دلدارى» داديار اظهارنظر دادسراى جنايى تهران نيز عقيده دارد كه در قانون مجازات اسلامى كشورمان در زمينه كلاهبردارى هاى اينترنتى به طور مشخص هيچ اشاره مستقيمى نشده است و قانونى در اين باره نداريم. اما مى توان اين كلاهبرداران را در صورت شناسايى شدن براساس قوانين مربوط به جعل و كلاهبردارى تحت تعقيب قرار داد.

قاضى «سليمانى» كه از متخصصان امور رايانه به شمار مى رود توضيح مفصلى در اين باره ارائه مى كند. وى مى گويد: به طور كلى يكسرى شركت ها براى اين كه استانداردهاى ثبت شده در خصوص كالاهاى خود را پيگيرى كنند، مبادرت به تعيين جايزه در خصوص اين كالاها مى كنند مثل استانداردهاى ايزو. بدين منظور آنها كارت هايى را كه جايزه به آنها تعلق مى گيرد منتشر مى كنند. وقتى اين كارت ها از سوى مشترى ها برگردانده مى شود، آنها مى فهمند كه كالاهايشان در كدام مناطق به فروش رفته است
.
وى افزود: اين جايزه ها براى كشورهاى خارجى هم فرستاده مى شود. يعنى براى خريداران كشورهاى خارجى هم جوايزى در نظر گرفته مى شود. حالا بعضى از شركت ها با استفاده از ساده نگرى و عوام فريبى و با استفاده از اين قواعد مبادرت به اخذ وجوهات مى كنند. اين اقدامات يا از طريق جرايد عمومى مثل روزنامه ها صورت مى گيرد يا از طريق رسانه هاى جمعى مثل تلويزيون، امروز در شكل پيشرفته آن از راه بسترهاى ارتباطى اينترنتى انجام مى گيرد.

به گفته اين كارشناس ارشد مسائل رايانه، در خصوص اين جرايم كه از طريق اينترنت انجام مى گيرد، دعوت نامه ها به وسيله پست هاى الكترونيكى و از طريق آدرس هاى هم نام يا شركت اصيل ارائه مى شوند.انتشار اينگونه هرزنامه ها كه در اصطلاح رايانه اى از آنها spam- اسپم- ياد مى شود. اغلب باعث جلب حس افزون طلبى افراد شده و بعضاً با ذكر اين مطلب كه شما برنده جايزه شده ايد. يا در قرعه كشى اعطاى مسكن يا اقامت و كار برنده خوش شانس ما لقب گرفته ايد، مبادرت به دريافت وجوهاتى از افراد مى كنند. نظر به اين كه اكثر اين وجوهات به صورت ارزى و اعتبارى است، اينگونه افراد جهت ارسال آن به اقدامات جانبى نيز دست مى زنند. مثلاً هماهنگى با صرافان خارج از كشور و ... از آن جمله اند.

حال جهت بررسى اينگونه جرايم محاكم با مشكلاتى مثل تعيين محل وقوع جرم و شناسايى مرتكبين روبرو مى شوند كه اين خود استفاده از ابزارهاى نوين و الحاق كنوانسيون هاى حقوقى قضايى و پليسى لازم را مى طلبد.

به طور مثال، محل ثبت سايت يا دامنه كه اصطلاحاً Domain ناميده مى شود، محل قرارگيرى اطلاعات، محل ارسال نامه ها و محل دريافت پاسخ ها و محل اخذ وجه و... در تعيين صلاحيت محلى وقوع جرم بايستى در نظر گرفته شود.