تاسف‌بار نیست؟

علیرغم تاکید جریان پرنفوذ دولت بر مسایل فرهنگی ، می بینیم که این تاکیدات هم به مانند بسیاری از وعده های دیگر دولت ، در حد شعار باقی مانده است؛  قصه پر غصه سینمای شهرستانها ، شاهدی بر این مدعاست. این در حالیست که از آغاز فعالیت دولت دهم، رئیس و دست اندرکاران آن بر رویکرد و توجه ویژه به فرهنگ و هنر تأکید داشته و دارند و فقط در بودجه سال 89، 1500 میلیارد تومان برای فرهنگ و هنر تعیین شد ، اما همچنان مشکلات عدیده این عرصه مشهود است و با یک بررسی اجمالی، می‌توان گفت که هیچ ردی از تأثیرات افزایش رویکرد و نیز بودجه فرهنگ و هنر در مهمترین عرصه کشور محسوس نبوده و حاکی از استمرار مظلومیت فرهنگ و هنر است، چرا که در اغلب حوزه‌های زیرمجموعه فرهنگ و هنر همچون سینما ، همچنان مشکلات بسیاری هست.

به گزارش اعتدال، از 870 شهر ایران، تنها 80 شهر سینما دارند! و این در حالیست که حداقل به هفتصد سینما در سراسر کشور نیاز داریم و تا سه هزار سالن نداشته باشیم نمی توانیم به استاندارد ها نزدیک شویم. محمدرضا جعفری جلوه معاونت وقت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 88 گفته بود: برنامه ما در چهار سال آتی، افزایش تعداد سالن های نمایش از 350 سالن به 700 سالن است ؛ اما اکنون و در پایان سال 1390 ، این وعده دولت هم به ماندن در حافظه سایتها و روزنامه ها اکتفا کرده است.

 ایران کشوری با جمعیت 74 میلیون نفر و 270 سینما، به ازای هر 274074 ایرانی یک سالن سینما موجود است. برای کشور ما با این حضور پر رنگ در سینماهای جهان و ادعاهای پرشمار مسئولان فرهنگی اش ،این رتبه تاسف‌بار نیست؟ این در حالیست که در امارات عربی متحده با جمعیت 5 میلیون نفر و 236 سینما، به ازای 21186 اماراتی یک سالن سینما موجود است. در تایوان با جمعیت 23 میلیون نفر و 565 سینما، به ازای هر 40707 تایوانی یک سالن سینما موجود است. در  ترکیه با جمعیتی معادل 70 میلیون نفر دارای 1575 سالن سینما، به ازای هر 44444 ترکی یک سالن سینما موجود است. ایرلند کشوری با جمعیت 5 میلیون نفر و 442 سینما، به ازای هر 11312 ایرلندی یک سالن سینما موجود است.  مکزیک هم با جمعیتی معادل 107 میلیون نفر دارای 4480 سالن سینما، به ازای هر 23883 مکزیکی یک سالن سینما موجود است. و اینها همه کشورهای با بودجه و امکانات فرهنگی در سطح ایران و کمتر از آن هستند چرا که در کشورهای آمریکا و کانادا 41861 سالن سینما وجود دارد که از این میزان آمریکا 39028 سالن سینما و کانادا 2833 سینما به ازای هر 7866 نفر آمریکایی یک سالن سینما موجود می‌باشد (جمعیت آمریک 307 میلیون نفر است) و به ازای هر 12000 نفر کانادایی یک سالن سینما موجود است (جمعیت کانادا 34 میلیون نفر است).

البته در مدت شش سال گذشته، تعداد 16 مجموعه سینمایی جدید به چرخه سینماهای کشور اضافه شده است، با ذکر این نکته که تعداد زیادی از این سینماها توسط شهرداری‌ها و یا بخش خصوصی ساخته شده‌ است.

مجموعه‌های سینمایی اریکه ایرانیان (تهران/ 2300 صندلی)، بهمن (قزوین/ 260 صندلی)، راگا (تهران/ 700 صندلی)، ونوس (قم/ 250 صندلی)، سپهر (شهریار/ 200 صندلی)، سپهر (کرج/ 450 صندلی)، تک صفائیه (یزد/ 1200 صندلی)، پردیس ملت (تهران/ 800 صندلی)، فردیس (کرج/ 450 صندلی)، پردیس تماشا (تهران/ 750 صندلی)، ستاره شهر (بندرعباس/ 250 صندلی)، پردیس زندگی (تهران/ 1000 صندلی)، اشراق (زاهدان/ 216 صندلی)، جوان (داراب/ 250 صندلی)، کیان (تهران/800 صندلی)، سوره (اصفهان /300 صندلی)، 16 سینمایی هستند که در طول این مدت به مجموع سینماهای کشور اضافه شده‌اند.

همچنین در طول شش سال گذشته، تنها 12 مجموعه سینمایی بازسازی و به تعداد سالن‌های آن‌ها اضافه شده است، به طور کلی 14 سالن سینمایی جدید در مجموعه‌های مورد بازسازی، راه‌اندازی شده است.سینماهای جمهوری (تهران / یک سالن)، کارون (تهران / یک سالن)، تماشا (الیگودرز / یک سالن)، شهر تماشا (کرمان / یک سالن)، پایتخت (تهران / یک سالن)، حافظ 2 (تهران / یک سالن)، فرهنگ (کبودر آهنگ / یک سالن)، جوان 1 (تهران / یک سالن)، قدس (اصفهان / یک سالن)، ماندانا (تهران / دو سالن)، استقلال (لرستان/ یک سالن)، شکوفه (تهران‌/ دو سالن)‌، سینماهایی هستند که سالن‌هایشان پس از بازسازی کلی، افزایش یافته است.

وضعیت نامطلوب سالن‌های سینما در خارج از تهران، کار را به‌جایی رسانده که سینماداران بدون تغییر کاربری از این مکان‌های تا دیروز فرهنگی، هرنوع استفاده تجاری که امکانش را داشته باشند، انجام می‌دهند؛ حتی کار به جایی رسیده که در برخی از شهرهای کوچک از سالن سینما برای برگزاری مراسم عروسی استفاده می‌شود، برخی هم سینماهایشان را به انبار کالا بدل کرده‌اند؛ این وضعیت سالن‌های متروکه است. ولی سینماهای فعال هم اغلب شرایط مطلوبی ندارند، به همین دلیل است که با وجود برتری عددی سینماهای شهرستان‌ها به نسبت تهران، از ابتدای سال 90تنها یک فیلم در دیگر شهرها بیشتر از پایتخت فروخته است. بیش از 300سالن فعال در کشور وجود دارد که در این میان سهم تهران 44سینماست؛ یعنی کمتر از یک ششم سینماهای فعال در پایتخت واقع شده‌اند ولی وقتی به آمار فروش فیلم‌ها مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم فیلمی که در تهران 900 میلیون‌تومان در گیشه فروش داشته، در شهرستان‌ها به زحمت به یک سوم این مبلغ دست یافته است؛ آماری که نشان از وضعیت بحرانی سینماهای شهرستان‌ها دارد.

وضعیت سالن‌ها در شهرستان‌ها به هیچ وجه مناسب نیست. در حال حاضر نهایتا 50 سالن سینما با کیفیت متوسط به بالا در شهرستان‌ها داریم، درحالی‌که برای اکران مناسب در شهرستان‌ها به هزار سالن نیاز است. در غرب کشور تنها 3-4 سالن مناسب وجود دارد و سایر سالن‌ها یا کاملا از بین رفته‌ و یا از کار افتاده هستند.

سینما کیهان دورود به عنوان تنها مرکز نمایش فیلم سینمایی در شهرستان های شرقی لرستان با بیش از 50 سال سابقه فعالیت و نمایش فیلم در منطقه، به دلیل مشکلات مالی از ابتدای آذر ماه بطور رسمی تعطیل شد.

در شهر بم که پس از زلزه بیش از 720 میلیارد تومان در بخش عمران شهری و احداث ساختمان‌های دولتی و عمومی آن هزینه شده است ، هنوز زمین خالی سینمایش ، خالی از حتی یک عدد آجر است.

شهر اصفهان با مردمانی فرهنگی و مدیرانی که داعیه فرهنگی زیادی دارند و با ۱٬۵۸۳٬۶۰۹ نفر جمعیت ، هفت سینما با 8 سالن نمایش دارد.

چهارمحال و بختیاری فقط یک سینمای فعال دارد و مردم برای اینکه بتوانند فیلم‌های مورد نظر خود را ببینند به استان اصفهان سفر می‌کنند.

این تنها گوشه ای از داستان سینمای ایرانیست . پس از هدفمندی یارانه ها مشکل قبض‌های سنگین آب‌، برق و گاز هم به انبوه معضلات سینماداران اضافه شده است؛ قبض‌هایی که سینماداران می‌گویند توان پرداختش را ندارند و کار به جاهای باریک رسیده و صحبت از قطع برق وگاز چند سینمای تهران به میان آمده است. البته در این مدت هربار که سینماداران نسبت به شرایط نامطلوبشان اعتراض کرده‌اند، مدیران ارشاد خبر از حل‌شدن مشکلات داده و اعلام کرده به زودی این معضل برطرف می‌شود.  البته شاید منظور از تمام شدن مشکلات ، به سر رسیدن عمر دولت دهم و بر سر کار آمدن مسئولان فرهنگی کاردان در دولت بعدی باشد!