خانم دکتر طیبه صفایی یکی از 8 زن نماینده مجلس هشتم است که به ریاست فراکسیون زنان مجلس برگزیده شده است. وی در فراکسیون زنان میزبان گروه خبری ما شد، اتاق نه چندان بزرگی که محل برگزاری جسات زنان مجلس درکسوت فراکسیون است. وی می گوید که این اتاق و دانه به دانه صندلی های آن را با زحمت زیادی برای زنان مجلس در اختیار گرفته اند و به صورت کلی هنوز برای حضور زنان در مجلس نگاه اعتماد آمیزی وجود ندارد.وی برنامه ریزی ها در طرح های عفاف و حجاب و نوع اجرایش را کافی نمی داند و می گوید که باید در این زمینه نیروهای آموزش دیده و مناسب به کار گرفته شود. با وی در مورد محور های مختلفی صحبت کردیم که ماحصل و چکیده آن در ذیل می آید.
خانم صفایی حضور سیاسی زنان در مجلس را چطور ارزیابی می کنید؟در حال حاضر جایگاه سیاسی فراکسیون زنان مجلس در چه سطحی است و دیدگاه سایر نمایندگان به فعالیت های سیاسی زنان چیست؟
من خواهشم این است که شما این را بنویسید که بعداز گذشت این همه سال از عمرمجلس شورای اسلامی و سه سال از عمر مجلس هشتم، علی رغم تخصصمان هنوز نتوانسته ایم ریاست حتی یک کمیسیون را در اختیار داشته و یا حتی نایب رییس شویم.
فراکسیون زنان در این حوزه فعالیتی داشته اند که نتوانسته اند این حوزه را در اختیار بگیرند؟
علی رغم اینکه عملا کاندید می شویم اما همکاران مرد می گویند ببخشید برای بانوان مجلس احترام زیادی قائل هستیم ولی ما به خانم ها برای ریاست بر کمیسیون ها رای نمی دهیم. بارها ما از طرف فراکسیون برای عضویت در هیأت رییسه نماینده معرفی کردیم ولی مجلس ما، به بانوان رای نداد. ما باید این ها را به نوعی مطرح کنیم. وقتی مهمانی به مجلس می آید لزوما باید خانم ها حضور داشته باشند. به صورت مثال چند وقت پیش رییس مجلس اروگوئه به ایران آمده بود، آقای لاریجانی گفتند حتما خانم ها بیایند و حضور داشته باشند.خب اگر ما موقع با آن ها رودروایستی داریم،پس تلاش نمی کنیم تا یک کار ماندگار انجام دهیم. به هر حال این واقعا یک اشکال است. شما بپرسید ببینید خانم ها واقعا کفایت لازم را ندارند که رییس یک کمیسیون بشوند؟ من برای همه روسای کمیسیون ها احترام زیادی قائل هستم، ولی شما همه را ارزیابی بکنید، ببینید از بی کفایتی من نوعی است که نمی توانم رییس کمیسیون بشوم یا اینکه موانع فرهنگی وجود دارد؟ و یا نوع نگاه ما به زنان، علی رغم صحبت هایی که می کنیم هنوز نگاهی همراه با اعتمادی نیست؟
دلیل این نوع نگاه در مجلس چیست؟
در مجلس ما هنوز نگاه سنتی حاکم است و ما واقعا نسبت به این نوع نگاه اشکال و ایراد داریم .جامعه ما هم همین طور است. ببینید درجوامع دیگر سهمیه ای را به ورود خانم ها اختصاص می دهند که یکی از مباحث کمیسیون مقام زن نیویورک همین بود. آن موضوع هم اشکالاتی دارد که ما عملا در نشست های مشترک با کشورهای مختلف دیدیم. چون ممکن است به خاطر آن سهمیه خانم هایی به مجالس ورود پیدا کنند که تجربه لازم را ندارند.
اما در نهاد های دیگر تصمیم ساز هم حضور زنان کم رنگ است؟
بله- ایرادی که وجود دارد همین است.به طور مثال در شورای عالی انقلاب فرهنگی به جز رییس شورای فرهنگی اجتماعی زنان، خانم دیگری از نمایندگان مجلس حضور ندارند. چه اشکالی دارد که ما قوانین مان را به نحوی تنظیم کنیم که فراکسیون زنان هم یک نفر خانم را بتوانند به عنوان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی کنند. به نظر شما اشکالی دارد ما این موانع را شناسایی کنیم؟ واقعا سوال این است که چه موانعی برای حضور زنان در مجلس و سایر بخش ها وجود دارد؟
به هر حال این مشکلی است که وقتی می خواهند لیست های انتخاباتی را تنظیم کنند،باید بر طرف شوند..
شما مستحضر هستید که ما در لیست نمایندگان تهران از سی نفر، 6 خانم بودیم که خانم دکتر سلطان خواه رای نیاورد و نهایتا 5 نفر خانم توانستیم به مجلس راه بیاییم.مگر ما نمی گوییم که خانم ها نیمی از اقشار جامعه هستند،بنابر این باید در برنامه هایمان نیز این مسئله را درعمل نشان دهیم.
این نیازمند روابط و تلاش تشکیلاتی خود خانم های فعال در حوزه سیاسی است که بتوانند خودشان را در آن لیست ها جای دهند ..
نه اینطورنیست که خانم ها بخواهند تلاش کنند زیرا لیست نویس های ما آقایان هستند.در حال حاضریک سال و خرده ای به مجلس بعدی و انتخابات باقی است. ما در حال حاضرصحبتش را می کنیم که فرهنگ سازی شود. انتظار ما از سیاست گذارانمان این است که نقش خانم ها را درجامعه جدی بگیرند. فکر می کنم که در حال حاضر خانم ها برای آن اعتماد سازی به حد کفایت توانمند هستند. آقایانی که در تنظیم و طراحی این لیست ها دخالت مستقیم دارند باید به خانم ها بیشتر اعتماد کنند. در انتخابات مجلس هشتم بیشتراز ششصد نفر داوطلب زن برای شرکت در مجلس داشتیم که ازشورای نگهبان هم گذشته بودند. ولی وقتی اعتمادی در استانهایی مختلف به آن ها نشد و اسمشان در لیست ها نیامد طبیعی است که به صورت مستقل نتوانستند یه مجلس وارد شوند. این نقضی است که در کشور ما باید برطرف شود.
برای افزایش سهم خانم ها در لیست های انتخابات مجلس نهم رایزنی کرده اید؟
ما با آقای دکتر لاریجانی زیاد صحبت کرده ایم. باید سازو کارهایی طراحی شود که به نوعی حضور خانم ها را در این حوزه ها پررنگ تر داشته باشیم.ما نیروی متخصص و متعهد در حوزه خانم ها کم نداریم ولی باید آن ها را باور داشته باشیم و آن ها را درحوزه های تصمیم گیری و تصمیم سازی دخالت دهیم که بتوانند قابلیت های خودشان را نشان دهند.
منظورمن این بود که آیا برای حضور پرقدرت ترو پر تعدادتر بانوان در لیست های گروه های سیاسی رایزنی خاصی انجام شده تا سهم خانمها افزایش یابد؟
در حال حاضر در حال مشخص کردن رده های بالاتر هستند و رایزنی هایی هم انجام شده ولی هنوز به مرحله تنظیم لیست ها، منظورم لیست اصولگرایان نرسیده اند.
شما با این شرایط برای گرفتن سهم زنان چه می کنید؟
یک سری به آقای لاریجانی گفتم که آقای دکتر می دانید که ما در مجلس جنگ صندلی ها را داریم گفت جنگ صندلی ها یعنی چه ؟ گفتم برای نمونه وقتی شما اجلاسی در داخل مجلس برگزار می کنید ما می بینیم که برچسب ها را روی صندلی ها زده اند و ردیف خانم ها را عقب انداخته اند .خدای نکرده نه اینکه کمبودی داشته باشیم اما به طور مثال برچسب ردیف اول را می کنیم و برچسب های ردیف دوم خودمان را می چسبانیم. این می شود جنگ صندلی ها! دقت می کنید چون وقتی فردا رسانه ها این را منعکس می کنند ارزیابی نادرستی می کنند می خواهیم بگوییم که مثلا این مجلس چقدر برای خانم ارزش قائل است. ما در مجلس فقط 8 نفر هستیم. چند ماه یکبار برای نشستن نماینده ها در صحن قرعه کشی می کنند ولی قرار است که فقط ما در ردیف های اول جابه جا شویم. یک موقع در این قسمت یک موقعی در آن قسمت که ما همین را هم با چنگ و دندان بدست آورده ایم و اصلا راحت نبوده است و این هم پشت صحنه فراکسیون زنان مجلس است.
در حال حاضر بازار ساختن وزارت خانه بسیارداغ است. پیشنهاد وزارت خانه زنان و خانواده را چطور ارزیابی می کنید؟
متاسفانه در حوزه زنان پیشنهادات دارای کار کارشناسی قویی نیستند .به طور مثال کسی پیشنهادی می دهد و فکر می کند اولین جرقه به ذهن خودش خطور کرده است، زیرا خودمان در گذشته برای آن موضوع کارنکرده ایم. بعضی وقت ها ما سازمان و وزارت خانه را فدای شخص وعملکرد وی می کنیم و نمونه آن را در ادغام سازمان ملی جوانان و سازمان تربیت بدنی دیده ایم.یک فردی تعاملاتش با مجلس خوب نیست یا کم است و ما یک قانون را تصویب می کنیم که در واقع تقابل با آن فرد است ونمی دانیم که این قانون در زمان اجرا که نه من نوعی و نه آن فرد بر سر کار هستند ، آیندگان را متضرر خواهد کرد. به همین دلیل دراین نوع پیشنهادات به نظر من باید به سوابق امرتوجه شود.بر اساس سیاست های توسعه ای باید از تعداد وزارت خانه ها کم کنیم نه زیاد و این یک بعد دیگری ازقضیه است. به نظر من باید تمام وزارت خانه ها در حوزه زنان وخانواده فعال باشند. تاکید دکتر احمدی نژاد این است که همه برنامه ها باید با رویکرد خانواده محوری باشند.
خانم دکتر؛ یکی از موضوعات مهمی که در مجلس هشتم و در فراکسیون زنان بر روی آن تاکید بسیاری داشته اید، موضوع حجاب و عفاف بود که در کمیسیون فرهنگی مجلس نیز مطرح شد. اگرنگاهی منصفانه و نقادانه به این موضوع داشته باشیم واقعا طرح عفاف و حجاب درکشورما به جایی نرسیده است، دلیل این هم این بود که حرف ها و اقدامات متناقض زیادی در این حوزه مطرح شد و بسیاری از آن ها با هدف خنثی سازی یکدیگر بود.اگر بخواهیم از کلیشه ها بیرون بیائیم، به نظر شما دلیل اینکه این طرح ها به نتیجه نمی رسند،چیست؟
اولا باورمن این است که ما برنامه ریزی های خیلی خوبی داریم ولی اگر آن را تا مرحله تحقق رصد و پیگیری نکنیم آن برنامه های خوب در حالت آرمانی و در حالت تئوری و نظری باقی خواهند ماند. این نقد به مجلس وارد است زیراما آنقدردرگیر قانونگذاری هستیم که شاید از فرصت نظارت و وظیفه نظارتی مجلس غفلت کرده ایم. راهکارهای اجرایی فرهنگ عفاف و حجاب مصوبه شورای عالی انقلاب بوده و باید از سال 84 و85 پیگیری می شد که به دلایل مختلف مورد غفلت قرار گرفته است. نهایتا بعد از پیگیری فراکسیون زنان مجلس درسال گذشته باید با قاطعیت بگویم فعالیت هایی که در حدود این یک سال انجام شده است به اندازه همه آن زمان از دست رفته بوده وشاید اگر آن زمان نظارت و پیگیری مناسبی برای اجرایی شدن این مصوبه به عنوان یک مطالبه ی مردمی، مطرح می شد، رشد قابل توجهی در این حوزه را تجربه می کردیم.
در حال حاضر فضای عفاف و حجاب در جامعه را به چه صورت ارزیابی می کنید؟
متاسفانه مانکنی در خیابان ها به شکلی سازمان یافته در حال گسترش است و دیدگاه و مدل خاصی بدین منظور تزریق می شود. همه این ها هجمه هایی است که به شکلی جوان، دختر و زن ما را به کارهایی مشغول می کند که جلوی اندیشیدن و فکر کردن آنها را بگیرد و به همین دلیل در بحث حجاب وعفاف هم عملا چنین مشکلاتی دیده می شود. انتظاراز دولت این است که با ورود به حوزه سازمان های تحت مدیریت خود این مشکل را در جامعه مورد بررسی دقیقتری قرار دهد.برای حل مسئله حجاب و عفاف به عنوان یکی از مطالبات مردمی باید ازقابلیت های مردمی استفاده کرد.در عین حال سوال این است که چرا دربسیاری از مسائل به حوزه فرهنگی سازی تاکید نمی کنیم؟ در حال حاضر صحبت با موبایل در ماشین و یا نبستن کمربند باعث می شود که نیروی انتظامی شما را جریمه کند و به همین دلیل کار فرهنگی مردم به آن پایبند شدند.چرا در بحث حجاب و عفاف این اتفاق نمی افتد؟ باورما این است که با گذشت سی ویک سال از انقلاب در این حوزه ها کار فرهنگی مناسبی صورت نگرفته که به صورت یک بحران در کشور ما دیده می شود وخدای نکرده به شکلی می رود که مبانی اعتقادی ما را مورد تهدید قرار دهد. لذا باید از خانواده مدرسه و آموزش وپرورش و دانشگاه شروع کنیم و طرح های مختلفی در این خصوص به اجرا بگذاریم. وقتی آسیب شناسی می کنیم، می بینیم عوامل بسیاری دراین قضیه دخیل هستند. همان مهدهای کودک و دوره های پیش دبستانی که نه آموزش و پرورش به شکلی بر آنها نظارت دارد و نه خانواده، می توانند شخصیت کودک را به شکلی در این حوزه دچارخدشه کنند.
فراکسیون زنان مجلس دراین حوزه به صورت جدی چه کاری انجام داده است ؟به هر حال هر ارگانی در جایگاه خودش مسئول است و دیگری را متهم می کند که کم کاری کرده است؟
فراکسیون زنان طرح سوال داد تا وزرای مربوطه بیایند میزان اجرایی شدن مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را گزارش دهند و من به نمایندگی از فراکسیون زنان در این جلسات شرکت می کنم. اولین جلسات را با وزیرمحترم کشور که مسئولیت اجرایی شدن این مصوبه را عهده داراست گذاشتیم. همچنین آقای افشار به عنوان مسئول ستاد صیانت در این زمینه مورد سوال ما بودند و تا به امروز گزارشاتش را دارم که در واقع تمام این جلسات به چندین برنامه عملیاتی درحوزه های مختلف مثل مهدهای کودک ها، مدارس ابتدایی،رسانه ها منجر شده است. 25 برنامه در این قضیه ارائه شده و به طور مثال وزیر آموزش عالی آیین نامه های انضباطی را در دانشگاه ها ابلاغ کرده است. من هیات علمی دانشگاه هستم،شخصیت یک فرد در کلاس ابتدا در پوشش ولباس آن فرد تجلی پیدا می کند. مشخصا یک فرد دانشجو با اشخاص دیگر از بعد پوششی فرق می کنند ونباید فردی که به مهمانی میرود با دانشجویی که می خواهد در کلاس درس حضور پیدا کند یک نوع پوشش و ظاهرداشته باشند. وقتی با دکتر حاجی بابایی برای بازدید به ترکیه رفته بودیم،همه در دانشگاه کفش کتانی پوشیده بودند و این در حالی است که اگر همین حالا در دانشگاه های ما بگویند باید این شیوه لباس و کفش را انتخاب کرده و مثلا همه کتانی بپوشید، ببینید چه غوغایی به راه می افتد.چه اشکالی دارد که ما لباسی را برای یک خانم مهماندار هواپیما مشخص کنیم که با متانت خاص و رعایت حجاب اسلامی منافاتی نداشته باشد وهمین شکل برای کارکنان هم فراهم کنیم. البته حجاب وعفاف فقط برای خانم ها نیست باید آقایان هم مراعات کنند. به هر حال باید فضایی را ایجاد کنیم که درشان نظام جمهوری اسلامی باشد.
خانم دکتر این توضیحاتی که شما دادید درست ، اما سوال من در زمینه ی دیگری بود. ما این مراحل را طی کرده و به این طرح ها رسیده ایم ولی وقتی این طرح ها قرار است اجرا شوند، اظهار نظرهای متناقضی که از طرف مسئولین در این زمینه بیان می شود این طرح ها را با شکست کامل مواجه می کند. در جایی یادم است که شما در مورد حجاب و عفاف گفته بودید که خود شخص رییس جمهور در این زمینه نظرات خاصی دارند و این موضوع برای ایشان بسیار مهم است.اما انتقادی که آن زمان از طرف بسیاری از نمایندگان به دکتر احمدی نژاد وارد بود،سیری است که از عدم موافقت ایشان در خصوص طرح گشت ارشاد شروع شدکه در یک برنامه تلوزیونی گفتند که گشت ارشاد نباید به این شکل ادامه پیدا کند،در حالی که نیروی انتظامی در واقع زیر مجموعه وزارت کشور و زیرمجموعه نهاد ریاست جمهوری و شخص رییس جمهور است. این اظهار نظرات متناقض سهمش در به ثمر نرسیدن طرح های حجاب و عفاف که صرفا شامل حال خانم ها هم نمی شود چیست ؟
به نظرمن تحقق عملیاتی این بحث نیازمند هم رایی و هم نظری همه آحاد جامعه است و همه ما نقشی داریم ونباید خودمان را کنار بکشیم.در حال حاضر به نوعی این مسئله فقط به گردن نیروی انتظامی افتاده وهمه چشم دوخته ایم که مثلا نیروی انتظامی در کجا کوتاهی کرده است.این درحالی است که نیروی انتظامی باید کار خودش را انجام دهد و نهادهای مختلف نیز باید وظیفه خودشان را در این باره انجام دهند. وقتی بحثی مطالبه مردمی تلقی می شود به نظرمن یک مسئول می تواند فشار بیاورد که اگر نظرات و روش هایی را دارم مشخص کنم که آیا روش من قابل انجام است و یا روش بسیار خوبی است که در دراز مدت قابل تحقق است؟ مردم ما دیگرخسته شده اند و حالا انتظار دارند که ما به نوعی به یک محصول زودرس حتی اگر نارس هم باشد برسیم و دیگر تحمل ندارند که بعد از سی و یک سال از انقلاب دوباره یک سی سال دیگر صبر کنند.
به نظر شما کارهایی مانند گشت ارشاد و کمیته های انضباتی دانشگاه ها در شرایط فعلی پاسخ مورد نظر را می دهد؟
واقعیتش این است که به نظر من باید در این قضیه نیرو سازی و فرهنگ سازی صورت بگیرد.دلیل عدم موافقت رییس جمهور با آن مسئله گشت ارشاد به آن شکل نیز این بود که چند گزارش به ایشان ارائه شد که مثلا در شهراز دوجوان دختر و پسر که در حال رفت و آمد هستند می پرسند که نسبت شما با هم چیست؟ و به همین علت مردم را حساس کرده بودند. این طبیعی است که ما نباید بنا را بر این اساس بگذاریم و به این شکل به همه مشکوک باشیم. درروزهای خاصی می دیدیم که افرادی فقط به نیت مانکنی و تخریب افکار جامعه و تنزل بحث عفاف با آن چهره در جامعه ظاهر می شدند و این نیاز به هوشیاری و فرهنگ سازی دارد.
اما نکته مهم این است که تا زمانی که بستر یک موضوع در جامعه مطرح نباشد، چطور ممکن است افراد آن جامعه به سمت آن بستر بروند. نوع خاصی ازلباس به صورت گسترده در جامعه عرضه می شود و یک جوان هم که لزوما ریشه های خاص مذهبی خانوادگی هم ندارد آن را می خرد و می پوشد ، چرا همیشه از ته ماجرا آسیب شناسی سطحی صورت می گیرد؟
من حرف شما را قبول دارم. تا وقتی مرزهای ما باز است و مدل های آنچنانی وارد کشور ما می شود و نظارتی نیزبر روی تولیداتمان نداریم،همین مسایل پابرجا است. در شورای فرهنگی اجتماعی زنان این بحث را به عنوان یک بحث اساسی در دستور جلسه گذاشتیم.درآن جلسه گفتند که در این زمینه تحقیقی انجام شده و از این افرادی که با این شکل و شمایل در سطح جامعه ظاهر می شوند، سوال شده و آن ها گفته اند که در سطح جامعه چنین مدل هایی عرضه می شود و من هم خوشم می آید و می پوشم.بنابر این اگر خیلی اصرار دارید که من این ها را نپوشم نباید در سطح جامعه عرضه شود.
اما مثل این است که به تشنه ای بگویند آب را ببین اما بد است و نخور!
بله این موضوع بسیارمهمی است و مانند بحث مواد مخدر است. دشمن برای توزیع وگسترش مواد مخدر قیمت آن را پایین ترمی آورد و آن را سهل الوصول ترمی کند. من به عنوان یک خانم محجبه وقتی به بازارمی روم لباس ایده آلم که متناسب با شأن من باشد را پیدا نمی کنم یا به شکلی است که به مدل روز نزدیک نمی باشد. به قول امروزی ها در حوزه ما اجناس دمده و عهد بوقی را گذاشته اند و لباس های شیک را از حوزه ما جدا کرده اند. ظاهرا به نوعی جامعه ما را ناهنجار دیده و آن اجناس مطلوب را برای ما ارائه نمی کند(خنده ). حتی شما برخی اوقات وقتی درسطح بعضی ادارات، سازمان ها و مراکز مراجعه کنید می بینید علی رغم اینکه نوشته شده از پذیرفتن افراد بد حجاب معذوریم،اما این ها ازارائه خدمات به افراد با حجاب معذورند و این واقعیتی است که کاملا احساس می شود.
شما خودتان به چنین شرایطی مواجه بوده اید؟
بله- این دردی است که همه جا نمی توان آن را گفت. من وقتی به کلاس درس در دانشگاه می روم،ابتدا باید چند هفته تلاش کنم تا ذهنیتی که دانشجو از من دارد را بشویم. بعد از آن دانشجومی بیند آن تصوری که از من داشته درست نیست و می بینم همان پسر ژل زده و آن تیپ خاص بعد از چند هفته می آید و در مورد مسایل خود با من مشورت می کند .من واقعا می بینم که چیزی در دلش چیزی نیست. به نظر من در بحث عفاف و حجاب و فرهنگ ما از آن شیوه های تربیتی موثر استفاده نمی کنیم که این نوع تیپ را نیز جذب کنیم و به همین دلیل نیز ما هنوز پکیج خاصی برای وی اختصاص نداده ایم.
به هر حال در این زمینه برخوردها همیشه تهاجمی بوده اند...
همین مسئله ممکن است منجر به خاموشی شود. یک بحث روانشناسی است که می گوید خاموشی یعنی فراموشی، مثل بچه هایی که می بینید وقتی ازمدرسه بیرون می زنند چه سرو صدایی به راه می اندازند زیرا در مدرسه تلاش می کنیم که صدایشان در نیاید و چند ساعت به بچه ها گفته ایم که حرف نزن و ساکت باش و به همین دلیل بعد خروج از مدرسه صدای زیادی دارند.این را می خواهم بگویم که گشت ارشاد ویا افراد دیگرفعال در این حوزه، به نظرمن باید آموزش دیده باشند و نباید هر کسی را برای این منظور استفاده کرد و این یک واقعیت است.
در حال حاضر به نظر شما این آموزش داده نشده است؟
به نظر من نه..
دلیلش چیست؟
دلیلش این است که ما باید دید حرفه ای وتخصصی به این موارد نداشته ایم. هر کسی را بهر کاری ساخته اند. ما باید دیدکارشناسی را در این زمینه اولویت قرار دهیم. من خودم دکترای مدیریت هستم و اعتقادم بر این است که ما باید دید کارشناسی را اعمال کنیم و صرف این که فلانی فرد خوبی است وی را در این حوزه به کار نگیریم. باید دید یک فرد در واقع قادر است در این کارمهم موفق باشد. دقت می کنید منظور من این است که باید در این زمینه سرمایه گذاری کنیم. سرمایه گذاری در این مسائل هزینه نیست بلکه ارزش افزوده ای است که اثرات مثبت آن به جامعه می رسد. ما به این صورت به مسئله نگاه می کنیم.
وقتی طرح های عفاف و حجاب ارائه می شود ولی برای آن به اندازه کافی هزینه مادی و معنوی صورت نمی گیرد و تازه می خواهند نتیجه هم بگیرند و اگر نگرفتند برخورد ها تهاجمی می شوند را به چه شکلی ارزیابی می کنید؟
هیچ کس با این برخورد های تهاجمی موافق نیست دقت می کنید...
ولی وقتی رییس جمهور از این نوع برخوردها انتقاد کرد ،انتقادات زیادی متوجه خود ایشان شد...
خوب رییس جمهور نیز با تهاجم در این زمینه مخالف بود...
خب به همین دلیل، برخی در همان زمان معتقد بودند که جامعه به شکلی درآمده که نمی شود با برخوردهای ارشادی کار را انجام داد جواب نمی دهد و اعتراضات زیادی هم در سطح جامعه گسترش پیدا کرد ووقتی با صحبت رییس جمهور، تمام این رشته ها پنبه شد، انتقاداتی ازهمفکران خود رییس جمهور به حرف ایشان به وجود آمد وسیل تهاجمی بسیار شدیدی ایجاد شد که چرا گشت ارشاد توسط رییس جمهور برچیده شده است، در این ماجرا تناقضات زیادی وجود دارد...
در چند هفته گذشته ودرشورا جناب آقای سردار کارگر از نیروی انتظامی آمده و صحبت هایی کردند که مثلا که جلوی ما را گرفتند.من اگراز این طرف قضیه به دولت مردان بابت برخی از فعالیت هایشان اعتراض می کنم ومواردی را به آن ها منعکس می کنم، از آن طرف قضیه هم مصوباتی را درآن شورا آوردم که چه کسی شما را محدود کرده است؟ شیوه و نوع نگاه در این زمینه بسیارمهم است. آن طرف تا در خصوص بحث توجیه نشده ونوع نگاهش تغییر پیدا نکند خود را مامور و معذور می داند و تلاش می کند به نوعی چکشی برخورد کند. لذا در این قضیه باید سرمایه گذاری کافی صورت بگیرد. ما درهفته پژوهش به نمایشگاه پژوهش رفتیم، من به عنوان هیات علمی دانشگاه دلم می خواست که ذهنم بیشتر به سمت محتوای آن حوزه هایی که در نمایشگاه گذاشته بودند برود.ولی آنقدر افراد با مدل های مختلف به عنوان غرفه دار ایستاده بودند که یک نوع حواس پرتی برای بازدید کننده ها به وجود می آورد. ما می گوییم یک برنامه رسمی تدریس داریم و یک برنامه درسی پنهان و مستتر که غیررسمی است، آن بخش غیررسمی درتعاملات است یعنی فرد دائما در تعاملات محیطی به شکلی این پیام ها رادریافت می کند .شما از یک طرف نخبگان و اندیشمندان را در هفته پژوهش آورده اید ومی خواهید آن را به وادی علم و پژوهش بکشانید واز یک طرف هم مزاحمینی به عنوان چشمک زن گذاشته اید که حواس ها را به این که انگار نمایشگاه مد و آرایش و چیزهای دیگر آمده اند، پرت می کند.مسئولان باید به همه این ها اشراف داشته باشند.
شما با جریان زیبایی شناسی این ماجرا مخالف هستید؟!
این زیبایی نیست.آن نمایشگاه رسالت خاصی دارد که قرار نیست آن جا در واقع به این شکل باشد.
شاید یکی از دلایلی که این طرح ها به نتیجه نمی رسند این است که جنبه های زیبایی دوستی جوانان و در کل مردم نادیده گرفته می شود...
این زیبایی نیست. زیبایی باید طبیعی باشد و اینکه آن فرد می تواند با متانتش مرا جذب کند. آن فرد با آن ظاهر و آن آرایش در بازدید کننده کتاب و پژوهش به نوعی اختلال ایجاد می کند. من مطمئنا باور ندارم که آن فرد در این حوزه ها قدم بر می دارد!
اگر ما بخواهیم همه این ها را در یک مسیر قرار بدهیم آن پروژه ای که در شورای عالی انقلاب فرهنگی برای طراحی مد و لباس در جهت طرح عفاف و حجاب دنبال می شد هم به نتیجه نرسید و پیگیری نشد.فکر می کنم خانم قندفروش شوهای لباس را برای اولین بار برگزار کرد که انتقاداتی مبنی بر این که سبک آن ها هنوز غربی است در جامعه به وجود آمدهر چند ابتکار جدیدی بود...
خود من هم آن وقت ها منتقد برگزاری این شوهای لباس بودم.ببینید یک موقعی ما چیزهایی را دستکاری می کنیم که اگر هدفمند و با برنامه نباشند به جای اینکه کاررا درست کنیم بیشتر آن را خراب می کنیم. اما الگوی ما چیست؟ به قول شما الگوی ارائه آن مدل لباس ها، همان الگوهای غربی است.ما می گوییم این شیوه، شیوه موفقی نیست. خدمتتان گفتم برنامه های ما باید بومی سازی وهنجاریابی شود و فرهنگمان را در این زمینه ببینیم.مثلا در حال حاضر بگویند خانمها به جای چادر مشکی،انوع چادرهای مختلف سر کنند که این مسئله مدتی نیز مطرح شد.اما باید این مسئله آسیب شناسی شود که آیا خانم ها نسبت به این مسئله تمایل دارند؟ یا این که رنگ مشکی برای چادر تنها یک رنگ نیست بلکه بار ارزشی زیادی پشت این چادرمشکی وجود دارد. وقتی این مطالعات صورت نمی گیرد وهمین طوربرای خوش آمد گویی داخل و خارج می گوییم چادررنگ های متنوع قرمز و سبز و سرخ و آبی به سر کنید، معلوم است که این مسئله به نتیجه نمی رسد. بودجه های خیلی کلانی را در همان دوره توسط خانمی که نامش را مطرح کردید و من اسم وی را نمی آوردم،گرفته شد. وی مشاوراستاندار بود و این مسئله در حالی است که این موارد در حوزه مشاور استاندار تعریف نشده بود. برای نمونه یکی از وزرا گفتند که مسئول عفاف و حجاب مثلا مشاور وزیر من است،من به آن آقای وزیرگفتم آقای دکتر ما در این حوزه کارکرده ایم و می دانیم اختیارات مشاور یک وزیر تا چه حد است. وقتی میگویید مشاور، یعنی وی قدرت اجرایی ندارد و درسلسله مراتب تصمیم گیری شما قدرت ابلاغ آن برنامه ها را ندارد. مشاورین وزرا تا دیروز حتی نمی توانستند در جلسه شورای معاونین شرکت کنند. خود ما با خانم مجتهدزاده و آقای احمدی نژاد بسیار صحبت کردیم که اجازه حضورمشاورین درشواری معاونین را بدهند. به هر حال همه ما در این سیستم های اداری کارکشته ایم تا یک وزیری صحبت می کند و من از وی سوال می پرسم که مسئول اجرایی شدن طرح عفاف و حجاب در وزارت خانه کیست و وی می گوید مشاور، ما می فهمیم که تحقق پیدا نمی کند.
در ستاد صیانت و جلسات شما چه تصمیماتی بدین منظور اتخاذ شده است؟
در کشور ما معضلی به نام معضل ستادی وجود دارد. حالا ستاد صیانت در وزارت کشور راه افتاده است. همانطور که شما از من سوال کردید من هم ازمسئولین و آقای افشار سوال کردم. برنامه ها برنامه های خوبی است و به طور مثال استفاده از طلاب در مدارس ابتدائیمان که برای این منظور چندین هزار مدرسه مشخص شده اند. ما این برنامه ها را رصد می کنیم.ما کوتاه نمی آییم و در حال رصد اجرایی شدن این برنامه ها هستیم و سوال می کنیم که بودجه این ها را از کجا می آورید؟ نامه ای نیز به آقایان رحیمی وعزیزی نوشته شد که یک درصد سود شرکت های دولتی به این قضیه اختصاص پیدا کند. ما تا اینجا رصد کردیم که اگر این شرکت ها و کارخانجات و بخش صنعت مقاومت کنند آن وقت چه می شود؟ آنچه را که وظیفه ما درفراکسیون وبه عنوان نماینده مجلس و بخصوص در حوزه خانم ها است، این بود که در برنامه پنجم توسعه تا جایی که امکان داشت این مسئله را مورد توجه قرار دادیم. اگر شما عنایت داشته باشید یکی ازحوزه های مورد تاکید درسیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری تعلیم و تربیت و تحکیم و تقویت بنیان خانواده و توجه به نقش سازنده زن در همه عرصه ها است. در این سیاست ها گفته نشده که زن فقط خانواده باشد،دقت کنید استیفای حقوقی شرعی و قانونی زنان یکی از بند های آن است. ما این مسئله را دربرنامه چهارم رصد کردیم که در آن جا نیز جزومطالبات رهبری بود ودربرنامه پنجم به نوعی تکرار شد ومقداری نیز گسترش پیدا کرد.مسئله به این دلیل بود که ما دربرنامه چهارم نتوانستیم این مطالبه رهبری را تحقق ببخشیم وایشان مجددا دربرنامه پنجم آن را درالویت قرار دادند. ما در برنامه پنجم به این مسئله اصرار کردیم که دستگاه ها و سازمان هایی که موظف شدند طبق این ماده حرکت کنند، دربودجه پیشنهادی این بحث را هم ببینند و نهایتابهانه ای دیگری برای نبود بودجه نداشته باشند.
بعضی وقت ها رسانه ها بیشتر دنبال چیزهایی می گردند که مانند سینما گیشه ای بوده و هیاهویش بیشتر باشد وتقابلی بین دولت و مجلس وجاهای دیگربه وجود بیاورد وبخش هایی را به چالش بکشانند.این در حالی است که ما کارهای بنیادین در این حوزه انجام دادیم و چه در مجلس باشیم و چه نباشیم،در چشم انداز پنج ساله کشورمان ، جایگاه زنان درمحورهای مختلفی دیده شده است.البته در حال حاضر تداخل هایی که از بعد تشکیلاتی و محتوایی درحوزه زنان داریم باید اصلاح شود.ما در خصوص بحث حجاب و عفاف متولی خاصی نداریم و این بر عهده وزارت کشور است ولی دستگاه های دیگر هم باید در این قضیه به نوعی پایبندی نشان دهند زیرا در برخی از موارد اعتقاد وباوری به این قضیه وجود ندارد.
حرف پایانی ؟
از روزنامه شما تشکر می کنم که وقت گذاشتید و عذر خواهی هم می کنم که فرصت نیست وگرنه دلمان می خواهد حرف های زیادی که برای گفتن داریم را مطرح کنیم. ما در فراکسیون و در پشت صحنه تلاشمان را می کنیم.شما فکر کنید که ما چقدر تلاش کردیم تا مثلا این اتاق را برای فراکسیون تهیه کنیم.همین میزها راازانبارها در آوردیم واینجا را رنگ کردند (خنده) تا فراکسیون زنان مجلس هشتم تشکیل شد.یک بار به آقای لاریجانی گفتم که آقای دکتر می دانید که ما در مجلس جنگ صندلی ها را داریم گفت جنگ صندلی ها یعنی چه ؟گفتم برای نمونه وقتی شما اجلاسی در داخل مجلس برگزار می کنید ما می بینیم که برچسب ها را روی صندلی ها زده اند و ردیف خانم ها را عقب انداخته اند.