بانك مركزي در بورس كالا، سكه نقدي عرضه مي‌كند

جام جم آنلاين: مدیرعامل بورس کالای ایران اعلام کرد: مقامات ارشد اقتصادی دولت مقرر کردند بانک مرکزی علاوه بر عرضه سکه طلا در معاملات آتی بورس کالای ایران،‌ بخشی از معاملات نقدی سکه را نیز به این بورس منتقل کند.

حسین پناهیان افزود: این تصمیم در جلسه هفته گذشته و در حضور معاون اول ریاست جمهوری، ‌وزیر امور اقتصادی و دارایی، رییس كل بانك مركزی و رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، پس از بحث و تبادل نظر درمورد آخرین وضعیت بازار معاملات نقدی و آتی سكه اتخاذ شد.

وی درمورد اهداف این تصمیم گفت: این تصمیم بمنظور تنوع بخشی به ابزارهای معاملاتی بازار سكه طلا و تعمیق این بازار و انسجام دهی هرچه بیشتر و كمك به ایجاد تعادل در معاملات این بازار اتخاذ شد.

پناهیان به عملكرد سه ساله بازار معاملات آتی سكه در بورس كالای ایران و استقبال روزافزون فعالان بازار از این معاملات اشاره كرد و ادامه داد: این بازار اكنون تنها بازار متشكل، قانونمند و تحت نظارت در زمینه طلا است كه مشخصات تمامی خریداران و فروشندگان به صورت دقیق و كامل ثبت شده و قابل هر گونه نظارت است.

وی افزود: یكی از مشخصه های اصلی بازار معاملات آتی سكه طلا در قیاس با سایر بازارها، شفافیت ذاتی و قابل نظارت معاملات آن است.

جزئیات مذاکرات با بهمنی

ريیس سازمان بورس و اوراق بهاردار با اشاره به مذاکرات انجام شده با رئیس کل بانک مرکزی درباره شائبه قمار بودن معاملات آتی سکه در بورس، گفت: محمود بهمنی عنوان می‌کنند که اگر معامله کالی به کالی باشد، قمار است.

علی صالح آبادی در جمع خبرنگاران در پاسخ به سئوالي در مورد صحت طرح موضوع قمار بودن فیوچر سکه از سوی ريیس کل بانک مرکزی گفت: در این باره در ملاقاتی با بهمنی مذاکراتی را انجام دادم و از وی سئوال کردم آیا چنین موضوعی را مطرح کرده است یا خیر؟

معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: ريیس کل بانک مرکزی عنوان کرده است که اگر معامله کالی به کالی باشد، قمار است، در عین حال بنده پاسخ دادم که معاملات بورس کالی به کالی نیست. بهمنی پاسخ داد من نگفته ام که معاملات بورس قمار است؛ بنابراین مسئله حل شد.

به گفته وی، تمام مراحل فقهی هر معامله ای که بخواهد در بورس شکل بگیرد در کمیته فقهی توسط فقها مورد بحث قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه فیوچر دارای پیچیدگی هایی است، در جلسات مربوطه مورد بحث قرار گرفت؛ به طوری که 9 جلسه در کمیته فقهی در این مورد بحث شد.

صالح آبادی با بیان اینکه چارچوبهای طراحی شده برای معاملات آتی سکه هیچ گونه مشکلی ندارد، افزود: از نظر قوانین و مقررات هم در شورای بورس مورد تصویب قرار گرفته است. ابزار آن نیز در چهل و یکمین جلسه شورای بورس در تاریخ یکم بهمن ماه سال 86 به تصویب رسیده است.

سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهاردار ادامه داد: در جلسه مذکور ريیس کل وقت بانک مرکزی حاضر بود و این معاملات را تایید کرد، حتی پس از آن محمود بهمنی طی نامه ای به بورس قرارداد آتی سکه را مثبت ارزیابی و عنوان کرد که با عرضه نقدی سکه در بورس کالا موافق است که البته در آینده این کار انجام خواهد شد.

وی در پاسخ به سئوال دیگري مبنی بر اینکه ريیس کل بانک مرکزی مطرح کرده است که قیمت‌های پیش بینی شده سکه برای مثلا تیرماه توسط بانک مرکزی بسیار کمتر از قیمت های معاملات آتی سکه بورس کالا در همان ماه است، آیا سازمان بورس نسبت به قیمتها نظارت دارد یا خیر؟ گفت: قیمت همواره تابع عرضه و تقاضا است. سازمان بورس بستر شکل گیری عرضه ها و تقاضاهای مختلف را در بازار فراهم می کند. حجم بازار سیوچر سکه در حال توسعه یافته است.

صالح آبادی عنوان کرد: اینکه افراد مختلف در مورد بازار سکه بحث می کنند نشان دهنده بزرگ شدن ، افزایش نقد شوندگی، عمق و حجم این بازار شده است. بنابراین از این بازار می توان برای سیاست گذاری استفاده کرد منتهی در قالب سازوکارهای اعمال شده در چارچوب عرضه و تقاضا.
 
ريیس سازمان اوراق بورس و بهادار در مورد تاثیر وضعیت فعلی بازار سکه بر روی بورس گفت: شکل گیری بازارهای کاذب در اقتصاد کشور بر روی سایر بازارها تاثیرگذار است. آنچه مهم است این است که باید تفاوت نرخ رسمی سکه با نرخ بازار به حداقل برسد، زیرا هرگونه تفاوت قیمتی بین این دو نرخ باعث دو نرخی شدن قیمت ها و در نتیجه سفته بازی می شود.

وی افزود: اگر این دو نرخ به هم نزدیک شوند بر روی تمام بازارهای واقعی اثر مثبت می گذارد و بازار سفته بازی را کاهش می دهد.

پیشنهاد بورس به بانک مرکزی

صالح آبادی خطاب به بانک مرکزی پیشنهاد کرد که برای ایجاد تعادل در بازار سکه سازوکار عرضه و فروش سکه به صورت آتی را اتخاذ کند و وارد معاملات آتی بورس کالا با تحویل در آینده شود. بانک مرکزی با عرضه سکه در این بازار می تواند قیمتها را واقعی کند.

وی در پاسخ به این سئوال که آیا اعلام آمادگی در پیش فروش سکه در قالب قرارداد آتی مکانیزم جداگانه ای دارد یا خیر؟ گفت: پیشنهاد ما انجام این کار در قالب قراردادهای آتی بود و هر قراردادی از نظر ما مطلوب نیست.
 
به گفته ريیس سازمان بورس و اوراق بهادار، اگر این معاملات بخواهد در شعبه بانک انجام شود به این دلیل که سکه پیش فروش می شود اوراقی در اختیار مردم تا زمان سررسید تحویل سکه قرار می گیرد، بنابراین ممکن است فاصله چند ماهه در این بین وجود داشته باشد. در طول این مدت اگر سرمایه گذار بخواهد این اوراق را معامله کند و بفروشد چکار باید انجام دهد؟

وی تصریح کرد: با توجه به این امر باید یک بازار ثانویه برای آن وجود داشته باشد، بنابراین دلیلی برای اینکه پیش فروش سکه در شعبه بانک انجام شود وجود ندارد. هم اکنون بازار آتی و ثانویه آن فعال است، به همین دلیل بهترین سازوکار برای اداره بازار و تعادل بخشی به بازار سکه و ارز خواهد بود.