مبايعه‌نامه‌ جديد در بنگاه‌هاي مسكن

با مهلتي كه روز گذشته به بنگاه‌هاي مسكن مستقر در تهران داده شد، مشاوران‌املاك موظف شدند حداكثر از نيمه مهرماه با استفاده از مبايعه‌نامه‌هاي جديد، شكل سنتي تنظيم قرارداد بين خريدار و فروشنده را كنار بگذارند.

مبايعه‌نامه‌هاي جديد قابل استفاده در بنگا‌ه‌هاي مسكن علاوه بر اينكه به لحاظ ظاهري تغيير كرده، دو تفاوت عمده با مبايعه‌نامه‌هاي فعلي دارد. از يك‌سو آرم قوه‌قضائيه و لوگوي سازمان ثبت اسناد و املاك از سربرگ قراردادهاي جديد حذف شده كه اين به معني خروج بنگاه‌ها از حوزه نظارت اين دو نهاد حقوقي است و از سوي ديگر نظارت مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت بر عملكرد مشاوران‌املاك افزايش پيدا كرده به طوري كه در مبايعه‌نامه‌هاي جديد امكان دستكاري متن قرارداد بعد از امضاي خريدار و فروشنده، سلب مي‌شود مگر با مجوز سامانه رهگيري.

براساس شيوه جديدي كه با تصويب وزارت بازرگاني براي تنظيم قراردادهاي ملكي تعريف شده، مشاوران‌املاك از ثبت جزئيات معامله روي مبايعه‌نامه‌هاي چاپي –كاغذهاي قطع A3- منع شده‌اند و به جاي آن، بايد متن قرارداد را در فرم‌هاي رايانه‌اي داراي هولوگرام كه از طريق سامانه رهگيري قابل دريافت است، ثبت كنند.

حذف آرم قوه‌قضائيه از مبايعه‌نامه‌هاي ملكي اگر چه ممكن است در درجه اعتبار اين قراردادها تغييراتي را به وجود بياورد، اما اين اقدام در پي اختلاف‌نظري كه بين دفاتر ثبت اسناد و بنگاه‌هاي مسكن نسبت به «مبايعه‌نامه» وجود داشت، اتفاق افتاده است.

سازمان ثبت اسناد «مبايعه‌نامه» را سند كافي براي اثبات مالكيت نمي‌داند و معتقد است خريدار و فروشنده ملك بايد در دفترخانه‌ها سند محضري براي معامله‌اي كه انجام مي‌دهند، دريافت كنند.

اما حالا در قالب مبايعه‌نامه‌هاي جديد ارتباط حقوقي و فني مشاوران‌املاك و سازمان ثبت به طور كامل قطع شده است و نظارت بر آنچه در اين مبايعه‌نامه‌ها توسط بنگاه‌ها قيد مي‌شود بر عهده وزارت بازرگاني است.

به گزارش «دنياي‌اقتصاد»، روز گذشته براي ارائه آخرين مهلت به مشاوران‌املاك در استفاده از مبايعه‌نامه‌هاي جديد، مسوولان اتحاديه املاك نشستي را با مديران بنگاه‌هاي مسكن برگزار كردند كه در آن از مسوولان وزارت بازرگاني و همين‌طور مدير كل حوزه دفتر رييس‌جمهور براي ارائه توصيه‌هايي به مشاوران‌، دعوت شده بود.

اعضای صنف مشاور املاک از سال 77 مجهز به سیستم رایانه‌ای بوده اند و در تمامی‌پروانه‌هایی که پس از سال 77 برای فعالیت بنگاه‌های مسکن صادر شده است بر استفاده مشاوران املاک از یارانه برای تنظیم قرارداد تاکید شده است.

همچنین، ثبت معاملات ملکی در سامانه مدیریت املاک و مستغلات کشور و دریافت کدرهگیری از حدود دو سال پیش اقدام دیگری بود که در راستای روزآمد کردن ثبت معاملات به بنگاه‌های املاک ابلاغ شد و در حال حاضر تمامی‌بنگاه‌هایی که دارای پروانه کسب هستند معاملات را در این سامانه ثبت کرده و کد رهگیری دریافت می‌کنند.

اکنون پرینتی شدن معاملات مسکن و جایگزینی کاغذهای A4 به جای کاغذهای A3 دستی، فعالیت دیگری است که از 10 ماه پیش از سوی دولت و اتحادیه املاک با همکاری شرکت راهبر وابسته به وزارت بازرگانی وقت، با هدف جمع آوری بنگاه‌های مسکن فاقد پروانه و افزایش اعتبار قراردادها مورد مطالعه، بررسی و اجرا قرار گرفت؛ به گونه‌ای که در حال حاضر در 14 منطقه شهر تهران بنگاه‌ها با کنار گذاشتن شیوه سنتی و نوشتن قراردادها به صورت دستنویس، معاملات صورت گرفته را با درج در سامانه به صورت پرینتی در اختیار طرفین قرار می‌دهند.

گفته می‌شود کاهش هزینه معاملات مسکن و افزایش اعتماد طرفین، مزایای مبایعه نامه‌های جدید است. براساس اظهارات ريیس اتحادیه صنف مشاوران املاک کشور در گردهمایی روز گذشته این اتحادیه با برخی اعضای صنف، بنگاه‌های مسکن شهر تهران موظف شدند تا پنجم مهرماه جاری نسبت به دریافت برگه‌های هولوگرام دار ثبت قرارداد در سامانه املاک و استقرار تجهیزات یارانه‌ای مورد نیاز در بنگاه‌ها اقدام کنند. خسروی در جمع مشاوران املاک تاکید کرد که تا نیمه مهرماه، تمام بنگاه‌های مسکن تهران باید با کنار گذاشتن شیوه‌های سنتی، معاملات خود را در سامانه ثبت و پرینت آن را در اختیار طرفین قرار دهند.

حذف مباشر از توزیع مبايعه‌نامه

خسروی گفت: برگه‌های هولوگرام دار جدید برای ثبت قراردادها صرفا از طریق اتحادیه در اختیار بنگاه‌ها قرار می‌گیرد و اتحادیه هرگز برگه‌های جدید را در اختیار مباشر قرار نمی‌دهد.

وی افزود: امنیتی کردن کاغذهای هولوگرام دار امکان سوء استفاده مشاوران فاقد پروانه را سلب می‌کند.
ريیس اتحادیه کشوری مشاوران املاک خاطرنشان کرد: پرینتی کردن معاملات و گسترش فناوری‌های روز در میان اعضای صنف،اقدامی‌است که در راستای حفظ صنف املاک و ارتقای جایگاه آن در میان سایر اصناف انجام می‌شود.

وی با اشاره به تفکر پیشین جامعه که مشاوران املاک در آن شغلی کاذب تلقی می‌شد، گفت: هنوز هم عده‌ای درصدد حذف مشاوران املاک از فهرست مشاغل کشور و توقف فعالیت بنگاه‌های مسکن هستند.

وی افزود: لازم است روز به روز صنف را تقویت کرده و پرینتی کردن نیز یکی از اقداماتی است که جایگاه اعضای صنف و هویت کاری بنگاه‌ها را در جامعه ارتقا می‌دهد.

سامانه تنها مرجع ویرایش اطلاعات

قائم مقام سامانه املاک و مستغلات کشور در گردهمایی مشاوران املاک ضمن تشریح جزئیات و آموزش مشاوران برای استفاده از سامانه و ثبت معاملات به صورت پرینتی گفت: هیچ‌یک از طرح‌هایی که در سامانه اجرا می‌شود سلیقه‌ای نبوده و تمام طرح‌ها پس از تصویب در کارگروه مسکن، شورای عالی مسکن، هیات عالی نظارت و کمیته راهبردی از سوی سامانه اجرا می‌شود.

بهمن احمد پور افزود: عمده‌ترین هدف پرینتی کردن معاملات حذف بنگاه‌های غیرمجاز و فاقد پروانه از سیستم کاری است.

وی خاطرنشان کرد: در فاز اول عملیات پرینتی کردن معاملات، برگه‌های A3 حذف شده و برگه‌های A4 هولوگرام دار جایگزین آن می‌شود و تمام مبایعه نامه‌ها و اجاره نامه‌ها به صورت سیستماتیک در سامانه ثبت شده و با مهر و امضای مشاوران املاک به طرفین ارائه می‌شود.

احمد پور اعلام کرد: از هفته اول مهرماه کل بنگاه‌های شهر تهران معاملات خود را به صورت پرینتی انجام می‌دهند.

وی به «دنیای اقتصاد» گفت: در فاز بعدی این عملیات در نظر داریم همزمان با تهران، بنگاه‌های مسکن شمیران و شهرری را با طرح همراه کرده و معاملات در این مناطق نیز پرینتی شود.

قائم مقام سامانه املاک افزود: همچنین در کمیته‌های استانی نیز موضوع پرینتی کردن در حال بررسی است و در فاز بعدی شهرستان‌های استان تهران نیز مشمول اجرای طرح مذکور می‌شوند.

افزایش اعتماد به مبایعه نامه‌ها

وی افزایش اعتبار و اعتماد در زمان انعقاد قرارداد و پس از آن را از مزیت‌های عمده پرینتی شدن عنوان کرد و گفت: با توجه به ثبت معاملات در سامانه و امکان نگهداری مشخصات کامل آن در قالب فایل PDF ،طرفین با اطمینان خاطر بیشتری به مشاوران رجوع می‌کنند.

احمد پور افزود: همچنین با توجه به اینکه ویرایش اطلاعات ثبت شده در سامانه تنها با درخواست اتحادیه و از طریق سامانه قابل انجام است امکان هرگونه جعل یا ایجاد تغییر در مفاد معامله از بین می‌رود.

لوگوی سازمان اسناد حذف شد

معاون بازرسي اتحادیه مشاوران املاک تهران درباره مبایعه نامه‌های جدید به «دنیای اقتصاد» گفت: براساس آخرین توافق‌های صورت گرفته با کارگروه مسکن و سامانه املاک قرار شد در برگه‌های جدید ثبت املاک لوگوی سازمان ثبت اسناد و املاک حذف شود.

حسام عقبائی افزود: پس از خروج لایحه ارائه‌شده از سوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مبنی بر عدم حق مشاوران املاک برای تنظیم قراردادها از دستور کار مجلس و ایجاد سامانه ثبت اطلاعات املاک نیازی برای درج لوگوی این سازمان در برگه‌های جدید وجود ندارد.

وی با تشریح مزیت‌های پرینتی شدن ثبت معاملات گفت: با توجه به تاکید ريیس قوه‌قضائیه مبنی بر ضرورت کاهش تخلفات صورت گرفته در معاملات کشور، اتحادیه تصمیم گرفت تا از طریق پرینتی کردن معاملات امکان هرگونه جعل و ایجاد دعاوی ناشی از تقدم و تاخر اضافه شدن به قراردادها را از بین ببرد.

عقبائی افزود: همچنین پرینتی شدن معاملات دستور مستقیم ريیس کارگروه مسکن یعنی وزیر راه و شهرسازی است.

وی با اشاره به کاهش قابل توجه هزینه خرید برگه‌های ثبت معاملات از سوی اتحادیه املاک به «دنیای اقتصاد» اعلام کرد: برگه‌های هولوگرام دار جدید در بسته‌های 100 تایی و با قیمت هربسته 2 هزار تومان به مشاوران ارائه می‌شود.

وی افزود: برگه‌های A3 که در معاملات دستی مورد استفاده قرار می‌گرفت در بسته‌های 10 برگی و به قیمت هربسته 3هزار تومان به مشاوران تحویل می‌شد؛بنابراین با استفاده از فرم جدید هزینه‌های بنگاه‌ها تا میزان زیادی کاهش می‌یابد.

وی تصریح کرد: از آنجا که یکی از اهداف سامانه دریافت کدرهگیری همزمان با انعقاد قرارداد بوده است با پرینتی شدن معاملات مشکلات موجود در مسیر تاخیرهای به وجود آمده در دریافت کدرهگیری برطرف می‌شود.

توصيه به املاکی‌ها

مشاور و مدیرکل حوزه دفتر ريیس‌جمهوری در گردهمایی دیروز، با اشاره به سابقه 85 ساله فعالیت صنف مشاوران املاک در کشور گفت: عدم تمایل مشاوران املاک کشور برای ارتقای جایگاه حرفه‌ای آنان در میان سایر صنوف جای شگفتی است.

احمد صابری ظفرقندی، مشاور و مدیر کل حوزه دفتر ريیس‌جمهوری افزود: همواره از این صنف گلایه‌مند بوده‌ام که چرا با وجود این سابقه طولانی برای قرار گرفتن در سطوح مشورتی دولتی تمایلی از خود نشان نداده‌اند و همواره به آنان به چشم صنفی بی‌اهمیت نگریسته شده است.

وی گفت: همین نقص باعث بروز فشارهای ناحق سازمان‌ها و گروه‌های مختلف به املاکی‌ها شده است. همچنین عدم همکاری مشاوران موجب شده است که در بسیاری موارد برخی سازمان‌ها هرجا که از قدرت بیشتری برخوردار شده اند، درصدد حذف مشاوران املاک برآیند.

ظفرقندی تاکید کرد: با توجه به سابقه طولانی مشاوران املاک نباید این صنف و فعالیت‌های آن هنوز به صورت سنتی اداره شود و نواقص موجود در این زمینه باید هرچه سریع‌تر برطرف شود.

وی تصریح کرد: مشاوران املاک باید به اندازه‌ای خود را تقویت کنند که دولت برای سیاست‌گذاری‌ها و اعمال تصمیمات خود، به آنها احساس نیاز کند. وی در پایان بر حمایت 100 درصدی دولت از اتحادیه مشاوران املاک و اعضای آن تاکید کرد.