چین سفال لالجین همدان را هم بلعید

مهر: بارها و بارها عنوان شده که وجود ردپای سفالهای چینی در شهر لالجین که عنوان شهر سفال کشور را یدک می‌کشد، باعث نارضایتی و ایجاد مشکلاتی برای شاغلان این حرفه شده اما این نکته همچنان با بی توجهی مسئولان همراه است.

مردم شهر لالجین که از دیرباز از طریق حرفه سفالگری زندگی خود را تامین کرده اند، هر بار با مشکلی روبرو می‌شوند که اینبار مشکل آنها فراتر از یک رویداد کوچک است.

سفالگران لالجین که سینه به سینه این صنعت را به نسل بعدی انتقال می‌دادند، اکنون به‌ تدریج در کارگاه‌هایشان را می‌بندند زیرا بازار آنها از رونق افتاده و علت آن نیز وجود سرامیک‌های چینی است که در فروشگاه‌های همدان و لالجین جا خوش کرده است.


مسئولان استان، هجوم سرامیک‌های چینی به لالجین را فراموش کرده اند

هر چند بارها درباره هجوم سرامیک‌های چینی به بازار سفال ایران (لالجین) مطالبی عنوان شده اما آنچه مسلم است اینکه گویا مسئولان چشم بر این واقعیت بسته اند تا شاهد نابودی این هنر اصیل باشیم.

در شهر لالجین بیش از 16 هزار نفر سکونت دارند و بیش از 80 درصد جمعیت فعالان از طریق اشتغال در رشته سفال و سرامیک روزگار می‌گذرانند.

در حال حاضر 700 کارگاه سنتی و مدرن سفال و سرامیک در لالجین فعال است و 200 فروشگاه و نمایشگاه بزرگ و کوچک‌، دست ساخته‌های هنرمندان و صنعتگران را عرضه می‌کنند.

لالجین از معدود مناطقی است که مردم آن به صورت سنتی و خانوادگی به یک حرفه و هنر اشتغال دارند و پیشه اصلی زنان و مردان این شهر از دیرباز سفالگری و سرامیک سازی بوده است‌.

بی توجهی به نجات شهر لالجین ضربه‌ای جبران‌ناپذیر به صنعت و سنت همدان است

پرواضح است که بی توجهی به نجات شهر لالجین از محاصره کالاهای چینی، ضربه‌ای جبران‌ناپذیر به صنعت و سنت همدان است که در درازمدت جبران آن خیلی سخت خواهد بود.

نگاهی به وضعیت این شهر بیانگر آنست که صنعت سفال و سرامیک لالجین در وضع هشدار قرار گرفته‌ و دیری نخواهد گذشت که واحدها و کارگاه‌های سفالگری به‌طور کامل به تعطیلی کشیده شوند.

در حال حاضر کارگاه های سفال شهر لالجین که روزگاری نمایشگاهی از انواع هنر ساخت سفال محسوب می شدند با ظرفیت پایین در حال کار هستند و اگر جلوی واردات سفال گرفته نشود، رفته‌رفته به سمت نابودی یا همان تعطیلی می‌روند.

آنچه مسلم است اینکه متاسفانه امروزه صنعت سفالگری که به‌عنوان یک هنر ایرانی در دنیا زبانزد است، با تقلیدهای کشور چین وضع آشفته‌ای پیدا کرده و به بعضی از فروشگاه‌های لالجین کالاهای چینی وارد شده که این امر تعطیلی کارگاه‌های سفال را به همراه دارد و بر میزان بیکاری در همدان دامن می زند.

تنها شهرک سفالسازان ایران در شهرستان لالجین قرار دارد

در همین خصوص معاون هنرهای سنتی و صنایع دستی استان همدان در بیان وضعیت تولید سفال شهر لالجین با اشاره به اینکه تنها شهرک سفالسازان ایران در شهرستان لالجین قرار دارد، گفت: کارگاه های جدیدی در این شهرک ایجاد شده است.

بهجت عباسی مساحت شهرک سفالسازان را 52 هکتار عنوان کرد و گفت: تعداد کارگاههای در حال ساخت این شهرک 34 کارگاه است.

معاون هنرهای سنتی و صنایع دستی استان همدان با بیان اینکه بر اساس قرارداد منعقده 158 کارگاه در این شهرک ساخته می شود، گفت: آب، برق، گاز، تلفن و خیابان کشی شهرک مذکور انجام شده است.

عباسی محل قرار گرفتن این شهرک را زمینی در پنج کیلومتری لالجین عنوان کرد و افزود: شهر لالجین با دارا بودن بیش از 700 کارگاه فعال سفال و سرامیک هنوز هم به عنوان پایتخت سفال ایران شناخته می شود.

وی با اعلام اینکه تمام این کارگاهها به صورت گروهی و خانگی به تولید و عرضه سفال می پردازند، یادآور شد: وجود بیش از 200 فروشگاه سفال در شهر لالجین از دیگر دلایل فعال بودن این هنر در پایتخت سفال ایران است.

شغل 90 درصد ساکنان لالجین سفالگری است

عباسی اظهار داشت: لالجین شهری است که با ورود به آن چیزی جز سفال مشاهده نمی شود و شغل 90 درصد از ساکنان این منطقه هنوز سفالگری است.

وی گفت: هنرمندان این منطقه سالانه بیش از 46 هزار تن سفال در قالب 37 میلیون قطعه انواع ظروف و اشیا زینتی سفال در ابعاد و اندازه‌های مختلف تولید می‌کنند.

عباسی افزود: لالجین با وسعت 508 کیلومترمربع در شرق شهرستان بهار واقع است و بیش از 960 واحد خرد و کوچک و متوسط تولید، تکمیل و فروش سفال و سرامیک را با اشتغالی افزون بر شش هزار نفر در خود جای داده است.

با این تفاسیر پرواضح است که تعلل در نجات شهر لالجین از وضعیتی که در آن گرفتار شده نه تنها سابقه چندین ساله استان همدان در تولید سفال را خدشه دار می کند بلکه اشتغالی افزون بر شش هزار نفر را با چالش روبرو خواهد کرد.

موقعیت ویژه لالجین با ورود کالاهای نامرغوب چینی به بازی گرفته شده است

یکی از کارشناسان هنرهای دستی استان همدان نیز با بیان اینکه نباید موقعیت ویژه شهر لالجین با ورود کالاهای نامرغوب چینی به بازی گرفته شود، گفت: در این شرایط باید برای شناساندن سفال همدان کار تبلیغی بسیاری انجام شود.

مراد تیموری تاکید کرد: باید نمایشگاه‌هایی در سطح کشور دایر شود تا ضمن افزایش تولیدات داخلی در فروشگاه‌ها، مردم به استفاده از تولیدات محصولات چینی تشویق نشوند.

تیموری ادامه داد: چنانچه در زمینه سفال و سرامیک هزینه‌های تولید کاهش یابد، بازار‌های بیشتری به دست خواهد آمد و این امر راه را بر تولیدات چینی می بندد.

وی تاکید کرد: صنعت سفالگری و هنر سفال و سرامیک نسل به نسل منتقل می شود و اگر انقطاعی در آن به ‌وجود آید دیگر جوانان استقبالی از این هنر نخواهند داشت و خطری جدی این صنعت را تهدید می‌کند.

مسئولان استان همدان باید با واردات برخورد جدی و قانونی داشته باشند

تیموری ادامه داد: مسئولان استان همدان باید با واردات برخورد جدی و قانونی داشته باشند و به سوداگران اجازه ندهند که این صنعت را از لالجین گرفته و بعدها به نام خودشان ثبت کنند.

وی با بیان اینکه وظیفه سازمان میراث فرهنگی تنها نگهداری از آنچه زیرخاک مدفون است، نیست، گفت: این سازمان باید از میراث استان همدان محافظت کند.

پر واضح است که حفظ و نگهداری میراث فرهنگی در جای جای ایران اسلامی امری ضروری است و همواره صیانت از آنها مهمترین اصل به شمار می‌رود.

با این تفاسیر در شهر لالجین که با مسائل و مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند، وجود مشکل واردات کالاهای چینی نگرانی‌ها را دوچندان کرده است و اکثر سفالگران این شهر کوچک خواستار جلوگیری از تصرف بازار توسط محصولات چینی هستند که اگر مسئولان در این خصوص تعلل کنند شاید جبرای اتفاقت بعدی امکان پذیر نباشد.