روزی كه بنیانگذار مسجد قبا ترور شد

روز ۱۷ تیر ۱۳۵۸ تقی حاج‌طرخانی بنیانگذار مسجد قبای تهران در مقابل منزلش مورد سوءقصد قرار گرفت.

به گزارش خبرآنلاین؛ چند ساعت بعد از این واقعه در بامداد روز ۱۷ تیرماه، هاشم صباغیان، وزیر وقت كشور با اعلام این خبر گفت كه حاج‌طرخانی بر اثر اصابت گلوله به شهادت رسیده است. به گفته وی ضاربین از گروه فرقان بودند و اعلامیه‌هایی در محل سوءقصد بر جای نهادند.

حاج‌طرخانی كه از مبارزین سرسخت دوران رژیم پهلوی بود در مقابل منزلش واقع در خیابان شریعتی، خیابان شهرزاد، كوی معقول هدف گلوله قرار گرفته و در راه بیمارستان به شهادت رسید. مراسم تشییع طرخانی ساعاتی بعد از ترور، با حضور گسترده مردم از مسجد ارك تهران برگزار شد. دكتر پیشخوانی كشیك اورژانس بیمارستان ایرانمهر تهران با بیان اینكه حاج طرخانی را بلافاصله بعد از ترور به بیمارستان رسانده بودند، گفت با این وجود وی در راه جان سپرده بود. پیشخوانی در گفت‌وگو با روزنامه كیهان گفت: سه گلوله یكی به ناحیه سینه طرف راست و یكی ناحیه شكم طرف چپ و سومی به پهلوی چپ قسمت پایین اصابت كرده بود.

فردای آن روز خبرنگار خبرگزاری پارس با یكی از افراد گروه ضربت كمیته مركزی به نام شیردستان تماس گرفت و اطلاعاتی خواست. وی گفت كه حدود ساعت ۲ و سی دقیقه دیشب از طرف بی‌سیم اعلام شد كه دو موتورسوار به مرحوم حاج‌طرخانی تیراندازی كرده و فرار كرده‌اند. بلافاصله گشتی‌های كمیته مركزی به كمك برادران پاسدار خود در منطقه چهار شتافتند ولی موفق به دستگیری ضاربین نشدند.

سرهنگ نوری افسر جانشین ریاست شهربانی نیز در این باره گفت: مامورین كلانتری قلهك بلافاصله پس از آگاهی از سوءقصد به محل شتافتند كه دلایل و مدارك و پوكه‌ها و اوراق پخش شده را جمع‌آوری كنند ولی گشتی‌های كمیته كاخ جوانان كه نزدیك به محل بوده و زود‌تر رسیده بودند مدارك را جمع‌آوری و به كمیته بردند و جریان از طریق كمیته كلانتری در حال رسیدگی است.

 یكی از پاسداران كمیته كاخ جوانان هم در گفت‌وگو با خبرگزاری پارس اعلام كرد كه اسلحه‌ای كه با آن به سوی مرحوم حاج‌طرخانی شلیك شده بود، از نوع كالیبر ۴۵ بوده است. وی از قول یكی از شاهدان عینی گفت كه ضاربین دو نفر بوده و یكی از آن‌ها پیراهن كرم رنگی بر تن داشته است. بنا به گفته همین شاهد عینی ضاربین به درب منزل حاج طرخانی رفته و پس از زدن زنگ هنگامی كه ایشان به در منزل آمده سه گلوله به طرفش شلیك كرده‌اند.

 یكی از همسایگان كه در منزل روبروی حاج‌طرخانی سكونت دارد به كیهان گفت كه دیشب هنگامی كه تلویزیون سخنان امام خمینی را پخش می‌كرد ما صدای چند تیر شنیدیم و من فورا به كوچه دویدم و دیدم دو نفر موتورسوار از كوچه به سمت راست پیچیدند. به سرعت آن‌ها را تعقیب كردم ولی نتوانستم به آن‌ها برسم و بعد كه به جلوی حیاط برگشتم دیدم كه حاج طرخانی توی حیاط افتاده و خون زیادی روی زمین ریخته.

فورا به پاسداران كمیته اطلاع دادم و باتفاق باجناق وی حاجی را به بیمارستان ایرانمهر رساندیم ولی متاسفانه قبل از رسیدن به بیمارستان وی جان سپرده بود. درباره ایشان باید بگویم كه وی یكی از نیكوكار‌ترین افراد این منطقه بود و در زمان انقلاب تنها كسی بود كه روی پشت‌بام الله‌اكبر می‌گفت و صدای اعتراض خود را به رژیم از این طریق به گوش همگان می‌رسانید.

 بیوگرافی حاج تقی طرخانی به روایت كیهان

 روزنامه كیهان فردای آن روز ضمن انتشار خبر ترور بنیانگذار مسجد قبا، سطرهایی كوتاه را به زندگی‌نامه وی اختصاص داد. به نوشته این روزنامه حاج تقی طرخانی یكی از چهره‌های معروف مبارز و از معاریف بازار تهران بود. نامبرده در ترویج و اشاعه فرهنگ و نهادهای اسلامی نقش بسزایی داشت به طوری كه به عنوان یك فرد خیر و پیشقدم در كارهای عام‌المنفعه زبانزد عام بود. در بنیان‌گذاری مسجد قبا كه یكی از سنگرهای اصلی مبارزات اخیر ایران بود سهم بسزایی داشت و ساختمان مسجد اعظم قم نیز توسط پدر وی حاج رضا طرخانی بنا نهاده شده است. از كارهایی كه ایشان زیاد بدان علاقمند و مقید بوده‌اند تاسیس و شركت در تاسیس درمانگاه‌ها و صندوق‌های قرض‌الحسنه و عموم كارهایی است كه به نفع عموم توده‌های محروم مردم است.

 روایت شجونی از دلیل ترور حاج‌طرخانی

 گروه فرقان عامل ترور حاج تقی طرخانی بود. اما دلیل این اقدام چه بود؟ جعفر شجونی درباره ارتباطات مرحوم طرخانی با گروه فرقان و دلایل این ترور می‌گوید: «اعضای گروه فرقان بعضی از حامیان خود را نیز ترور كردند. یكی از آن‎ها شهید تقی حاج‎طرخانی بود. او خیلی به گودرزی خدمت كرد، همین‎طور به بسیاری از روحانیانی كه گرفتار می‌‎شدند. در مسجد قبا، اتاقی بود كه در آن‎جا گودرزی را پنهان می‌‎كرد. گاهی خودش و گاهی یك نفر از افراد خانواده برای گودرزی غذا می‌‎بردند. او همچنین باغچه‎ای در شمال داشت و اغلب بچه‎‎هایی را كه تحت تعقیب رژیم بودند، آن‎جا پنهان می‌‎كرد.

همسر شهید حاج طرخانی بعد از شهادت شوهرش به ملاقات گودرزی رفت و به او گفت: «یادت هست حاج آقا چه خدماتی به تو كرد؟ یادت هست خودم برایت غذا می‌‎پختم و می‌‎آوردم؟ چرا بچه‎‎های مرا یتیم كردی؟» بعد از انقلاب، گودرزی مثل همیشه به منزل حاج طرخانی رفت و گفت: «۵۰۰ هزار تومان پول نیاز داریم.»

حاج طرخانی ‎پرسید: «این پول را برای چه‎كاری لازم دارید؟» گودرزی جواب داد: «می‌‎خواهیم انقلاب كنیم!» حاج طرخانی گفت: «انقلاب كه كردیم!» گودرزی گفت: «نه! این انقلاب نشد. ما می‌‎خواهیم علیه این آخوندیسم موج‎سوار انقلاب كنیم!» حاج طرخانی هم گفته بود: «ما از این پول‎‎ها نداریم به كسی بدهیم.» اكبر گودرزی از همین‎جا كینه حاج طرخانی را به دل گرفت و در ماه رمضان، با سه نفر دم در منزل شهید حاج طرخانی آمد و او را جلوی چشم دختر ۱۰ ساله‎اش به گلوله بست. گودرزی آدم خیلی بی‎حیایی بود.

 طایفه حاج طرخانی‎‎ها همگی حسن شهرت دارند، منتها حاج آقا تقی به خوش اخلاقی بیش از بقیه شهرت داشت. خیلی دست و دل‎باز و نترس بود. برای انتشار اعلامیه‎‎ها حتی از ارتباط‎‎هایی استفاده می‌‎كرد كه در كسب و كار بازار و تجارت داشت. مبارزان را پناه می‌‎داد و مخفیانه از خانواده‎هایشان مراقبت می‌‎كرد. انصافا انسان شریفی بود، خیلی به انقلاب خدمت كرد».

منابع:
روزنامه كیهان، ۱۷ و ۱۸ تیر ۱۳۵۸
منافق برو بیرون!، گروه فرقان در گفت‌وگو با جعفر شجونی، هفته‌نامه پنجره، اردیبهشت ۱۳۹۰