عماد افروغ:سیاستگذاران فرهنگ هیچ سررشته‌ای از فرهنگ ندارند

دكتر عماد افروغ گفت: كسانی سیاست گذاری فرهنگ را بر عهده دارند كه هیچ سر رشته ای از فرهنگ ندارند.

این استاد دانشگاه در دومین روز از همایش فكری‌جوان ایرانی ، پرسش‌های امروزی در دانشگاه تهران گفت: اینكه به یك باره توجه ما به اهمیت مباحث هویتی و فرهنگی جلب ریشه در این دارد كه ما متوجه شدیم الگوی توسعه غرب با فرهنگ ما همخوانی ندارد و ما باید درك صحیحی از فرهنگ توسعه بریم. زیرا برداشت اشتباه ما از فرهنگ توسعه نه تنها باعث پیشرفت ما نشد بلكه باعث عقب ماندگی ما هم شد.ما باید بتوانیم توسعه را با فرهنگ خود وقف بدهیم.

عماد افروغ سخنرانی خود با موضوع بازخوانی هویت در الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت را با در نظر گرفتن آثار استاد مطهری ادامه داد و اظهار نظر داشت: من شاهد تجلی آثار این بزرگوار در جامعه نیستم. تمام سیاستهای ما باید به سمت و سویی برود كه معرفت ، مهارت، فرصتها و انگیزه كافی برای انسان ایجاد كنیم. دانشگاه نیز در جریان الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت باید دارای استقلال، آزادی عمل و فضای رقابت باشد و باید از تمام ظرفیتهایی كه به لطف خدا در اختیار داریم كمال استفاده را ببریم خصوصاً از نخبگان برای اجرای بهتر این طرح باید طلب مشاركت كنیم.

وی در رابطه با پیوند ایرانیان با اسلام و این كه چرا ایرانیان اسلام را پذیرفتند گفت: اسلام باعث شد ایرانیان خود را بشناسند و این شناخت را به جهانیان انتقال دهند. ایرانیان زرتشت چهار مولفه اصلی داشته اند شامل: یكتا پرستی ، تلفیق دین و سیاست( فردوسی بر دین و عدالت و سیاست تاكید كرد.)آشتی ناپذیر بودن حق و باطل استحاله یكتا پرستی ایرانیان در یكتا پرستی كامل تر كه اسلام بود، زیرا شباهتهایی هم بین زرتشت و اسلام بود مثل نماز ، وجود منجی بشریت و... ایرانیان به علت یكتا پرستی تمایل زیادی به پذیرش اسلام داشته اند و اسلام هم از فرهنگ و منش ایرانی متقابلا متاثر بوده.

وی افزود: امروزه ایرانی‌گری كاذب از طرف كسانی مطرح می شود كه محل اعتنایی در دین مردم و اهل فن و مطالعه هویت ایرانی از ابتدا در گرو ارتباط دین و سیاست بوده اما همواره تاكید شده كه جهت ارتباط از دین به سیاست باشد زیرا عكس این حالت یك آفت محسوب می شود .وی‌درادامه گفت: ما با روش نمی توانیم به تنظیم الگو برای پیشرفت اسلامی ایرانی بپردازیم و آن را محقق كنیم .ما باید با رویكردی فرآیند مدار و توجه به تمام ظرفیتها و حركت مستمر، به سمت محقق‌كردن الگو پیش برویم. و سه مشكل اساسی: فقدان نظارت بر امور فرهنگی و عدم اطلاع مردم از حقوق فرهنگی خود، سیاست زدگی و اقتصاد زندگی و استحاله از فرهنگ در آنها، حضور افراد ناآگاه از امور فرهنگ در عرصه سیاست گذاری فرهنگی را هر چه بهتر حل كنیم.

غرویان: ولایت فقیه با دیدگاهی معتدل كسب مشروعیت مردم است

دومین روز از همایش فكری جوان ایرانی، پرسش‌های امروزی با بررسی«مولفه‌ها و بایسته‌های الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت» دیروز در تالار شهید دهشور دانشكده علوم دانشگاه تهران برگزار شد.

در این همایش ابتدا حجت‌الاسلام غرویان به تبیین رابطه مردم و حكومت در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت پرداخت و گفت: یك دیدگاه متوسط و معتدلی وجود دارد كه رای مردم در آن تاثیرگذار است اما نه به شكل صددرصد بلكه كسب مشروعیت یكی از اجزاء است.

حجت الاسلام و المسلمین محسن غرویان در دومین افراز نشست، جوان ایرانی پرسش‌های امروزی اظهار داشت: بحث حكومت دینی و جمهوری اسلامی یكی از زیربنایی ترین مباحثی‌ست كه باید درجامعه ما مطرح شود، چه را كه نسل جوان روی كار می‌آید. به همین دلیل باید بحث ولایت فقیه هر چه بهتر تبیین شود.

وی با بیان این كه سه دیدگاه عمده در باب حكومت دینی و اسلامی مطرح است، افزود: با حكومت اسلامی همان جمهوری اسلامی‌ست كه داریم. مهم‌ترین مسئله این است كه رای مردم چقدر ارزش دارد؟ معتقدند كه رای مردم صرفا در مقبولیت است و ارزش خاصی ندارد، یعنی ما حكومت دینی را قبول داریم یا نداریم. اما این خیلی محل بحث نیست، دیدگاه دوم نقش مردم را در «مشروعیت» می‌داند، یعنی حقانیت پیدا می‌كند و اكثر مردم به آن رای می‌دهند.

غرویان خاطرنشان كرد: در اندیشه لیبرال دموكراسی نیز می‌گویند حكومت یك امر مردمی است برای مردم و اگر مردم یك حكومت را پذیرفتند، مشروع مقابل قبول است. یك دیدگاه متوسط و معتدلی هست مبنی بر رای اینكه رای مردم تاثیرگذار است اما نه صددرصد بلكه رای مردم بخشی از مشروعیت حكومت است كه در آن تاثیر گذار است. بنده نه جانب افراط را قبول دارم كه رای مردم صددرصد مشروعیت با تعیین می‌كند و نه اینكه به هیچ وجه اثر ندارد، بلكه حد وسط صحیح است.

عده‌ای كه می‌گویند رای مردم ارزش ندارد، براین باورند كه رای مردم شارع نیست و اگر برای رای مردم ارزش قائل شوید این نوعی شرك است. این یك اشكال بزرگ است. اما می‌توان این نگرانی را حل كرد. به نحوی یكی مشروعیت و شریعت آسیب نبیند.

غرویان با بیان اینكه دلیلی به نام دلیل افتراض مطرح است، گفت یعنی یك فرضی می‌كنیم و طبق آن فرض تحلیل علمی می‌كنیم نتیجه می‌گیریم. اگر فرض كنیم دو مجتهد هستند كه هر دو خصوصیات ولی فقیه یعنی عالم بودن، عادل بودن، شجاعت، فقیه بودن، مدیر و مدبر بودن و... را دارند و یكی از این دو عالم مقبولبت و محبوبیت بیشتری نزد مردم دارد از نظر شریعت همان كسی برتر است كه مقبولیت بیشتری دارد. وی افزود: در شریعت ما به زیبایی هم بسیار توجه شده است و حتی در بحث نماز جماعت مطرح می‌كند كه اگر دو پیشنماز از همه جهات یكسانند كسی كه زیبا تر است، جلو بایستد و یا در جای دیگری آمده كسی كه خودش سخن‌تر است جلو بایستد.

غرویان با اشاره به اینكه در جای دیگری در دین اسلام براهتمام به امور مسلمین تاكید شده است گفت: كسی كه 80 درصد پایگاه مردمی دارد نسبت به كسی كه 20 درصد مقبولیت مردمی دارد بیشتر می‌تواند نسبت به امور مسلمین اهتمام بورزد. كسی كه مشروعیت اولیه را دارد، می‌تواند وارد بحث شود، بنابراین مردم در مشروعیت پله دوم نقش دارندو طبق این نظر نقش مردم و رای مردم جایگاه خودش را دارد. وی خاطرنشان كرد: فكر می‌كنم اشكال بدون جوابی نمی‌توان به این نظریه وارد كرد مجمع ذدو نظریه افراط و تفریط در همین دلیل افتراضی‌ست كه توضیح آن مطرح شود.

غرویان در پاسخ به سئوال یكی از دانشجویان در خصوص وظایف ولی فقیه تصریح كرد: خاصیت خورشید. نور دادن و قابلیت رویت كردن است. چه شیء را در مقابل آن بگیری و چه نگیری ما یك ولایت بالفعل داریم و یك ولایت بالقوه. امیر المومنین(ع) چه در خانه بنشیند و مردم به ایشان رای ندهند و چه به ایشان رای بدهند، ولی است، مردم ولایت را به امیرالمومنین (ع) نمی‌دهند ولایت او بالقوه است اما احترام و اعمال ولایت منوط به رای مردم است. در مقام اعمال ولایت و اقدام بر تشكیل حكومت آن مجتهدی كه 80 درصد مشرعیت دارد، باید ولی فقیه باشد.

قانون اساسی فوق ولی فقیه و انعكا اندیشه ولی فقیه است. وی در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینكه چرا بیشتر جوانان جامعه به گرایش افراطی یعنی نقش صددرصدی مردم اعتقاد دارند، گفت: جوانان می‌خواهند آزاد باشند و یك جا این آزادی را در فرار از دین و قوانین و مقررات و نزدیك به دموكراسی غربی می‌بینند. اینها می‌خواهند قوانین بیشتری باشد كه آزای بیشتری داشته باشند.
دكتر عماد افروغ: كسانی سیاست گذاری فرهنگ را بر عهده دارند كه هیچ سر رشته ای از فرهنگ ندارند.

عضو پژوهشگاه علوم انسانی در دومین روز از همایش فكری‌جوان ایرانی ، پرسش‌های امروزی در دانشگاه تهران گفت: اینكه به یك باره توجه ما به اهمیت مباحث هویتی و فرهنگی جلب ریشه در این دارد كه ما متوجه شدیم الگوی توسعه غرب با فرهنگ ما همخوانی ندارد و ما باید درك صحیحی از فرهنگ توسعه بریم. زیرا برداشت اشتباه ما از فرهنگ توسعه نه تنها باعث پیشرفت ما نشد بلكه باعث عقب ماندگی ما هم شد.ما باید بتوانیم توسعه را با فرهنگ خود وقف بدهیم.

عماد افروغ سخنرانی خود با موضوع بازخوانی هویت در الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت را با در نظر گرفتن آثار استاد مطهری ادامه داد و اظهار نظر داشت: من شاهد تجلی آثار این بزرگوار در جامعه نیستم. تمام سیاستهای ما باید به سمت و سویی برود كه معرفت ، مهارت، فرصتها و انگیزه كافی برای انسان ایجاد كنیم. دانشگاه نیز در جریان الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت باید دارای استقلال، آزادی عمل و فضای رقابت باشد و باید از تمام ظرفیتهایی كه به لطف خدا در اختیار داریم كمال استفاده را ببریم خصوصاً از نخبگان برای اجرای بهتر این طرح باید طلب مشاركت كنیم.

وی در رابطه با پیوند ایرانیان با اسلام و این كه چرا ایرانیان اسلام را پذیرفتند گفت: اسلام باعث شد ایرانیان خود را بشناسند و این شناخت را به جهانیان انتقال دهند. ایرانیان زرتشت چهار مولفه اصلی داشته اند شامل: یكتا پرستی ، تلفیق دین و سیاست( فردوسی بر دین و عدالت و سیاست تاكید كرد.)آشتی ناپذیر بودن حق و باطل استحاله یكتا پرستی ایرانیان در یكتا پرستی كامل تر كه اسلام بود، زیرا شباهتهایی هم بین زرتشت و اسلام بود مثل نماز ، وجود منجی بشریت و... ایرانیان به علت یكتا پرستی تمایل زیادی به پذیرش اسلام داشته اند و اسلام هم از فرهنگ و منش ایرانی متقابلا متاثر بوده.

وی افزود: امروزه ایرانی‌گری كاذب از طرف كسانی مطرح می شود كه محل اعتنایی در دین مردم و اهل فن و مطالعه هویت ایرانی از ابتدا در گرو ارتباط دین و سیاست بوده اما همواره تاكید شده كه جهت ارتباط از دین به سیاست باشد زیرا عكس این حالت یك آفت محسوب می شود .وی‌درادامه گفت: ما با روش نمی توانیم به تنظیم الگو برای پیشرفت اسلامی ایرانی بپردازیم و آن را محقق كنیم .ما باید با رویكردی فرآیند مدار و توجه به تمام ظرفیتها و حركت مستمر، به سمت محقق‌كردن الگو پیش برویم. و سه مشكل اساسی: فقدان نظارت بر امور فرهنگی و عدم اطلاع مردم از حقوق فرهنگی خود، سیاست زدگی و اقتصاد زندگی و استحاله از فرهنگ در آنها، حضور افراد ناآگاه از امور فرهنگ در عرصه سیاست گذاری فرهنگی را هر چه بهتر حل كنیم.

علی مطهری: احمدی نژاد در انتخابات 88 صداقت به خرج نداد

علی مطهری گفت: تفكر مشایی چیزی شبیه به نهضت آزادی است. احمدی نژاد در انتخابات 88 صداقت به خرج نداد 90 درصد نمایندگان موافق سوال از احمدی نژاد هستند مجلس به تبعیت از ولایت فقیه حركت می‌كند.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در دومین روز از نشست جوان ایرانی، پرسش های امروزی گفت: بحث مشایی و احمدی نژاد ارادت است. اگر او بگوید بمیر می‌میرد واقعا باید آقای احمدی نژاد را نجات دهیم.

علی مطهری در این همایش در خصوص بایسته‌های فرهنگی الگوی اسلامی– ایرانی پیشرفت اظهار نظر داشت: فرهنگ غیر از آموزش و تعلیم و تربیت است. گاهی این دو با هم اشتباه می شوند. گاهی برخی انتقادات فرهنگی دارند اما كسانی كه می‌خواهند پاسخ دهند، آمارهای آموزشی می‌دهند، در حالی كه باید محل بحث مشخص شود. البته آموزش می تواند جزئی از فرهنگ باشد اما تمام فرهنگ نیست.

وی با بیان اینكه مجموعه‌ای از آموخته‌های معنوی و فكری و روحی ، اجتماعی اخلاقی و مذهبی یك قوم است افزود: البته درباره اسلام نمی‌توان این طور نظر داد. اسلام خودش یك فرهنگ و یك سری اندوخته‌های معنوی ، فكری و روحی دارد . معمولاً فرهنگ و تمدن را در كنار هم ذكر می‌كنند و مانند ایمان و عمل صالح در قرآن در كنار هم آمده است.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی بیان داشت : فرهنگ را می توان به عنوان آنچه در برگیرنده یك سری آداب و رسوم یك قوم است و تمدن را به آنچه مربوط به قدرت ابزار سازی علم و صنعت یك مجموعه است تعریف كنیم. لذا دو مقوله مختلف هستند. به همین دلیل گاهی می گویند فرهنگ ملی ست و تمدن جهانی فرهنگ ملی نیست مانند اسلام یك فرهنگ جهانی است.

مطهری دین، اخلاق ادبیات هنر علم را عناصر فرهنگ دانست و گفت: یك نكته مهم در باب فرهنگ مسئله استقلال فرهنگی و به تعبیر دیگر استقلال فكر دانست. استعمار فرهنگی از آن تعبیر به خود باختگی فرهنگی یاد می‌شود زمانی به وجود می آید مردم آنچه متعلق به خودشان است بی‌ارزش و متعلقات دیگری را ارزش می‌پندارند.

وی به ذكر جملاتی از شهید مطهری در خصوص فرهنگ پرداخت و اظهار داشت: شهید مطهری فرمودند: همان‌طور برای یك فرد لازم است اعتماد به نفس در كارها داشته باشد در جامعه نیز لازم است استقلال فكری داشته باشد. و یا در جای دیگر گفتند: استعمار فرهنگی از همه استعمار زده است ، نمی‌تواند با آن مبارزه كند.

هنر امام خمینی و یاران ایشان شخصیت دادن به ملت بود و از راه بازگشت به ایدئولوژی اسلام و تاریخ خودشان به شخصیت رسیدند. اگر شخصیت داشته باشیم هیچ نداشته باشیم، به همه چیز می‌رسیم. اما اگر شخصیت نداشته باشیم هیچ چیزی نداریم. این نماینده مجلس شورای اسلامی خاطر نشان كرد: یكی از عناصر سازنده هویت ملی ما ایرانی ها اسلام است. نشانه ملی خود باختگی فرهنگی به دانستن هر آنچه از طرف خود است و خوب دانستن هر آنچه از طرف بیگانه است. تمایل و استفاده از الفاظ بیگانه نوعی خود باختگی شدید است .

وی ادامه داد: بسیاری از كشورها به دلیل تغییر زبان اصلی شان به انگلیسی در گذشته فارسی و عربی بود به نوعی سبب حذف فرهنگ اسلامی و ایرانی و خود باختگی فرهنگی آن دولت‌ها شد. مسئله دیگر لباس است و اینكه ما مدل لباس یا رنگ ان را از كشورهای اروپایی بگیریم ، خود باختگی فرهنگی است. موسیقی، جشن های فرهنگی مانند ولن تاین ، نوع غذا و نوشیدنی‌های غربی و به طور كلی تقلید از سبك زندگی غرب در مقابل سبك زندگی اسلامی از مصادیق خود باختگی فرهنگی به خودباختگی فرهنگی به شمار می‌رود .

مطهری تاكید كرد: یكی از مولفه‌های فرهنگی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مسئله سبك زندگی است . ما باید به سمت سبك زندگی اسلامی برویم در یكی از اجزای آن نظام خانوادگی اسلامی است . اسلام می گوید یه غریزه را تحریك نكنید در حالی كه غربی ها خلاف این عمل می‌كنند. ما می خواهیم هم اسلام باشد هم غرب ، به بیان دیگر نه اسلام هست، نه غرب اشتباه است. ما باید بتوانیم به طور واقعی نظام خانوادگی اسلامی داشته باشیم. خوشرویی احترام به دیگران، نوع معماری شهرها و اصلاح عزاداری‌ها از مباحث مهم فرهنگی است و باید درباره اصلاح و حفظ آنها اهتمام بورزیم. بحث كار و ارزش دادن به كار از دیگر مباحثی ست در دین اسلام نیزی بر آن تاكید شده است . همچنین نام گذاری باید به شیوه صحیح صورت بگیرد.

مطهری در پاسخ به سوالی در خصوص علت تاثیرگذاری فرهنگ غربی روی ایرانی‌ها بیان داشت: غربی ها در فرهنگ خود از بی‌اخلاقی‌های بسیاری از مجله بی اخلاقی جنسی بهره می‌گیرند و با فرهنگ‌ها سازگار نیستند و البته افراد سن بالاتر را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وی در پاسخ به سوال دیگری غیر مرتبط با بحث همایش مبنی بر فعالیت‌های جریان انحرافی تصریح كرد: این یك پدیده غیر منتظره بود كسی فكر نمی‌كرد شخص آقای احمدی نژاد چنین افكاری داشته باشد و به كسی ارادت داشته باشد. اصطكاكی بین ولایت فقیه جامع الشرایط و مرشد ایشان به وجود بیاید و او نداند به كدام طرف گوش كند. این یك بحث مرشد و ارادت است اگر او بگوید بمیر، می‌میرد. ما واقعا باید آقای احمدی نژاد را نجات دهیم. از آن طرف ولایت فقیه را قبول دارد و به رهبر انقلاب ارادت دارد. اما بین این دو گیر كرده است.

به هر حال این پدیده جدید بود و مطرح شد و حرف‌های ضد و نقیض می زنند خلاصه یك چیزی شبیه نهضت آزادی هستند. خود آقای احمدی نژاد هم این طور فكر می‌كند. من فكر می‌كنم آقای احمدی نژاد صداقت نداشت و باید در سال 88 این طرز تفكر خود را مطرح می كرد. اما او صداقت به خرج نداد.

این نماینده مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینكه چه ملاحظاتی هست كه مجلس مماشات می‌كند و مستقیما وارد عمل نمی‌شود، خاطر نشان كرد: مجلس حق سوال و استیضاح معاون و یا مسول دفتر ریس جمهور را ندارد. مجلس وظیفه تذكر و استیضاح وزرا و یا رییس جمهور را دارد. این وظیفه رییس جمهور است. یك نگاهی در مجلس هست ابتدا باید دستور رهبری باشد تا وارد عمل شوند.

خود من با 90درصد نمایندگان صحبت كردم همه آنها موافقند و می‌گویند شما جلو برو، ما پشت سر شما هستیم اما امضا نمی‌كنیم، چون وضعیت شهرستان‌ ما به هم می‌ریزد، طرح‌های عمرانی قطع می‌شود، به من می گویند تو جلو برو، چون پسر شهید مطهری هستی، اما پدر ما را در می‌آورند، ما اگر رهبری انقلاب بفرمایند برای استیضاح امضا جمع می‌كنیم. فكر می‌كنند ولایت فقیه یعنی هر روز صبح به درب بیت رهبری مراجعه كنند و حرف‌ها را تكرار كنند، این طور نیست ما باید كار خودمان را انجام دهیم، اما به نظرات رهبری ارج نهیم. اكثر نمایندگان می‌گویند ما اكنون داریم به حرف شما می‌رسیم.

هر كدام از ما به جای آقای احمدی‌نژاد بودیم، همین می‌شد و همین‌طور پیش می‌رفتیم. ایشان با این حمایت‌های مردمی كه داشت، هر چقدر دلش خواست پیش ‌رفت، در حالی كه این غفلت مجلس بود. مجلس باید در گذشته جلوی او می‌ایستاد و تا این مسائل پیش نیاید.

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت گفت: بحث‌های نظری لازم است اما باید در جهت خودش و به گونه‌ای باشد كه آثار عملی داشته باشد.