«سوزش سر دل» عبارت است از احساس ناراحتي در قسمت فوقاني دستگاه گوارش. سوزش سر دل كه با نام برگشت محتويات معده به مري نيز شناخته ميشود يك علامت است و نه يك بيماري.
به گزارش ايسنا، علت سوزش معده ربطي به قلب ندارد. اين مشكل ميتواند در هر سني رخ دهد، اما در افراد بالاي 60 سال شايعتر است و علايم آن غالباً با حمله قلبي اشتباه گرفته ميشوند.
علايم شايع سوزش سردل عبارتند از:
- آروغ زدن يا برگشت مختصر محتويات معده به دهان، كه باعث ترش كردن ميشود.
- احساس سنگيني، سوزش يا ناراحتي در قفسه سينه
- مشكل در بلع
- درد خفيف يا احساس نفخ
- ندرتاً استفراغ
علل سوزش سردل:
سوزش سر دل، همانطور كه گفته شد ربطي به قلب ندارد. اين حالت به دليل برگشت اسيد از معده به مري رخ ميدهد. عضلاتي كه قسمت بالايي معده را ميبندند شل ميشوند و به اين ترتيب، مقداري از محتويات معده وارد مري شده و پوشش مخاطي آن را آزرده ميسازد و موجب سوزش معده می شوند.
عوامل افزايش دهنده خطر عبارتند از:
فتق معده (قسمتي از معده به درون قفسه سينه ميرود)، زخم مري، استرس، رژيم غذايي نامناسب؛ پرخوري، چاقي، سيگار كشيدن، مصرف الكل و داروهايي مثل آسپيرين، داروهاي مورد استفاده در آرتريت (التهاب مفصل)، يا كورتيزول.
براي پيشگيري بايد از پرخوري ، استعمال دخانيات و الكل خودداري شود. مقدار چربيها، غذاهاي سرخ شده، ادويهجات، قهوه، چاي، و رب گوجه فرنگي را در رژيم غذايي خود كم كنيد. بلافاصله پس از غذاخوردن خم نشويد، دراز نكشيد، يا ورزش نكنيد. لباس تنگ نپوشيد. زير سرخود را به هنگام خوابيدن بالا ببريد يا پايههاي سر تخت را حدود 15-10 سانتيمتر بالا آوريد. اگر اضافه وزن داريد، وزن خود را كم كنيد. علايم را ميتوان با درمان كنترل نمود اما عود اين حالت شايع است.
عوارض احتمالي:
معمولاً انتظار نميرود عارضهاي رخ دهد. سوزش سر دل كه به طور مكرر و به مدت طولاني رخ دهد ممكن است نشان دهنده ساير بيماريها مثل زخم معده يا دوازدهه باشد. اسيد معده ممكن است به مري آسيب وارد كند.
درمان:
سوزش سر دل معمولاً يك ساعت پس از خوردن غذا آغاز ميشود و ممكن است تا چندين ساعت ادامه داشته باشد. معمولاً نيازي به مراقبت پزشكي نيست. خوردن ضد اسيد به هنگام بروز سوزش سر دل و رعايت نكات پيشگيري قاعدتاً باعث كنترل علايم ميشوند.
داروها:
براي ناراحتي خفيف ميتوان از شربت معده (ضد اسيد) استفاده كرد. شربت معده روي مخاط مري را ميپوشاند و اسيد معده را خنثي ميسازد. دوز معمول عبارت است از يك قاشق غذاخوري يك ساعت پس از هر وعده غذايي و نيز قبل از خواب.
رژيم غذايي:
از غذاها و نوشيدنيهايي كه باعث ترشح زياد اسيد ميشوند پرهيز كنيد، از جمله غذاهاي پر ادويه، قهوه، آب ميوه ترش، يا الكل. خوردن شكلات بايد كنار گذاشته شود و مصرف غذاهاي چرب نيز محدود شود.
غذا را در وعدههاي بيشتر و حجم كمتر در هر وعده ميل كنيد.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر بلع غذا مشكلتر شود.
اگر به هنگام سوزش سر دل خون بالا آورده شود.
اگر سوزش سر دل عليرغم درمانهاي خانگي ادامه يابد.
براساس گزارش دفتر آموزش و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، در صورتي كه علايمي مانند تنگي نفس، تعريق، درد در فك، گردن و دست، تهوع يا استفراغ، احساس سرما و رطوبت همراه سوزش سر دل وجود داشته باشند، ممكن است واقعاً حمله قلبي رخ داده باشد. در هر شرايط و در مورد مصرف هرگونه داروئي، با پزشك خود مشورت كرده و از خود درماني پرهيز كنيد.