تر و خشک را با هم نسوزانیم ؛ مداحی اهل بیت(ع) فضیلت است

عصرایران - این روزها ، جو سنگینی علیه مداحان در جامعه شکل گرفته است ؛ علتش هم اظهارات تعداد انگشت شماری مداح است که در آن ، شرط ادب و آداب سخن را رعایت نکرده و مجلس روضه اهل بیت علیهم السلام را تبدیل به میتینگ جناحی با ادبیات غیراخلاقی نموده اند.
هم از این روست که موجی علیه آنان شکل گرفته است و جالب اینجاست که در این میان ، سهم عمده حملات از سوی جریانی است که تا دیروز با طیف "مداحان

سیاسی" همداستان بود و بخشی از مشروعیت و آرای خود را مدیون همان ها!

در این باب ، البته سخن بسیار گفته شده است و لذا بنا نداریم به تکرار مکررات بپردازیم و این افراد را به سیره اخلاقی ائمه اطهار علیهم السلام دعوت کنیم چه آن که

خود آنان ، بهتر از ما بر این مباحث واقف اند ، ولو آن که عالم بی عمل باشند.

نوشتار حاضر بر آن است که به سهم خود نگذارد تر و خشک با هم بسوزند و چوب خطاهای گروه معدودی مداح که متاسفانه فحاشی هم می کنند به پای همه خادمان و

مداحان اهل بیت علیهم السلام نوشته شود چه آن که مداحی اهل بیت علیهم السلام ، فضیلتی است بزرگ و مداح واقعی نیز مفتخر به این فضیلت.

 در این باره نکات زیر مختصراً قابل ذکر است:

1 - هر چند برخی مداحان ، دچار مشکلاتی از قبیل زد و بندهای سیاسی و اقتصادی و مشکلات اخلاقی اند اما واقعیت این است که در جای جای این کشور ، از روستاهای دور افتاده تا شهرهای بزرگ ، مداحان پرشماری وجود دارند که نه روضه ائمه اطهار علیهم السلام را نردبان ترقی سیاسی کرده اند ، نه از مدح آل رسول صلی الله علیه و آله برای خود کاسبی راه انداخته اند ، نه لب به ناسزا می گشایند و نه در منبر مداحی ، این و آن را تکفیر می کنند و بهشت و جهنم تقسیم می نمایند.

این نهایت بی انصافی است که چون فلان مداح معروف که رسانه ها به او می پردازند ، ره به خطا برده ، گناه او را به پای همه بنویسیم و سایر مداحان را نیز به هیزم

گناه او بسوزانیم.

2 - وجود برخی مشکلات حتی اخلاقی در میان برخی مداحان ، هر چند تاسف انگیز است ولی نباید شگفت آور باشد ؛ چه آن که مداح نیز مانند من و شما ، انسانی

است جایز الخطا و لذا به صرف این که خطایی از یک مداح سر بزند و حتی فیلمی از او منتشر شود ، اخلاق حکم نمی کند هم او را از دایره انسانیت خارج بدانیم و هم

درباره سایر همکسوتان او دچار پیشداوری شویم.

این یک واقعیت است که در همه صنوف و اقشار ، از روحانی و مداح گرفته تا استاد دانشگاه و کارمند و بازیگر و روزنامه نگار و ... ممکن است افرادی گاه دچار خطا هم

بشوند.
ما ، متاسفانه گاهی چنان از اشتباهات دیگران ذوق زده می شویم و مثلاً فلیم لو رفته خصوصی او را با اشتیاق برای همدیگر "بلوتوث" و "ایمیل" می کنیم که گویا خود در مقام عصمت قرار داریم و هیچ خطایی از ما سر نزده و یا نخواهد زد و جالب این که ندای "یا ستار العیوب" هم سر می دهیم!

3 - درباره پول گرفتن مداحان نیز چند نکته به ذهن متبادر می شود:

 اول: مداحان زیادی در این کشور وجود دارند که از بابت مداحی و روصه خوانی ، ریالی دریافت نمی کنند. خاطرم هست که در هیاتی ، وقتی در پایان عزاداری های محرم ، هیات امنای مسجد ، پاکتی را به مداح هیات مان دادند ، آن را نپذیرفت و سال بعد که هیات امنا می دانست او اهل پول گرفتن نیست ، برای تقدیر از زحماتش ، پارچه کت و شلواری برایش کادو خریدند که آن راگرفت و همانجا تقدیم خادم مسجد کرد.
یا مداح دیگری را سراغ دارم که در جبهه پایش زخمی شده بود و پزشکان تصمیم داشتند پایش را قطع کنند و او شب قبل از عمل ، دعای کمیل خوانده و به اهل بیت علیهم السلام متوسل شده بود و نهایتاً پایش را قطع نکردند و او از همان روی تخت بیمارستان ، عهد کرده بود که تا پایان عمر ، دعاهای کمیل هیات را بخواند و مداحی کند ، بی آن پولی بگیرد.
یا مداح دیگری را می شناسم که هر بار که در هیاتی می خواند ، در پایان ، وقتی می خواهند به او پول بدهند ، خانواده ای فقیر ، دختری دم بخت یا بیماری محتاج را معرفی می کند که پول را به آنها برسانند.
بسیاری از مداحان ،  بازاری ، کارمند ، استاد دانشگاه ، قاضی ، مهندس و حتی پزشک هستند که از آن طریق امرار معاش می کنند و مداحی را فقط به عشق اهل بیت علیهم السلام و برای تقرب به درگاه الهی انجام می دهند و لاغیر.
تعداد این ها نیز کم نیست و منصفانه نخواهد بود آنها را با مداحان پولی در یک فهرست قرار دهیم.

دوم: برخی مداحان ، برای مداحی ، پول دریافت می کنند ولی هرگز رقمی برای آن تعیین نمی نمایند و هر چقدر بانی مجلس یا مردم بدهند ، می پذیرد و حرجی بر آنان نیست.

سوم: اما برای گروهی دیگر از مداحان ، مداحی رسماً یک شغل و کاسبی است و قبل از جلسه مداحی ، با دعوت کننده بر سر رقم مالی مذاکره می کنند و چانه می زنند و بعضاً بدون پیش پرداخت و حتی گرفتن کل پول قبل از مداحی ، حاضر به حضور در مجلس نمی شوند.
طبیعتاً برای این افراد نمی توان احترام معنوی گروه های پیش گفته را قائل شد و آنان را فی سبیل اللهی دانست ، هر چند که مشهور باشند و کلی هم مرید و پامنبری داشته باشند.
برای این افراد ، مداحی فقط یک "شغل" است و منبعی برای درآمد ؛ اشکالی هم ندارد اما این قبیل افراد حق ندارند مقدس نمایی کنند و برای خود مقام و منزلت معنوی بتراشند زیرا کسی که تا "کارت به کارت" نکنی ، حتی یک بیت هم در فضائل اهل بیت علیهم السلام نمی خواند ، بهتر است در همان کاسبی اش متوقف بماند و از دیوار معنویت بالا نرود و برای خود معرکه مرید و مراد بازی راه نیندازد!
ضمن این که قاعدتاً این افراد مانند همه کسبه دیگر ، باید به طور نظام مند فعالیت کنند و مالیات درآمد خود را هم بدهند.

4 - و نهایتاً آنچه تا کنون مغفول مانده ، سازوکار نظارتی بر فعالیت مداحان است. در این کشور ،علاوه بر نظارت عامه بر عموم مردم در مکانیزم هایی مانند دستگاه قضایی ، بر اکثر اقشار و صنوف نظارت های تخصصی نیز وجود دارد ، از دادگاه ویژه روحانیت گرفته تا کمیته انضباطی فوتبالیست ها و مراجع تخلفات اداری کارمندان و شورای حل اختلاف اصناف و ... ولی کسی نیست بر کار مداحان نظارت کند و لذا ترویج خرافات ، مبالغه گویی ، تحریف تاریخ و ... شده است بخشی از فعالیت کاری بسیاری از آنان ؛ کما این که شهید مطهری در کتاب حماسه حسینی هم در این باره هشدار داده ، ولی بعد از 40 سال ، هنوز این هشدار جدی گرفته نشده است!

جالب این که برخی از مداحان ، پا از حریم مداحی فراتر گذارده ، در مقام مرجع تقلید ، احکام شرعی می گویند و در کسوت استادان علم کلام ، درباره مبانی اعتقادی فضل نمایی می کنند ، استاد اخلاق هم که شده اند و چند سالی هست که برای مسوولان مملکت هم تعیین تکلیف می کنند و تهدید می نمایند که اگر آنچه گفتند انجام نشود ، برخورد خواهند نمود!

علت این وضعیت هم این است که مکانیزم برای نظارت بر این سیستم وجود ندارد. این مکانیزم البته هرگز و هرگز به معنای حکومتی کردن مداحی و روضه خوانی نیست چه آن که اصالت این امور در مردمی و مذهبی بودنشان است و بزرگ ترین آفت شان نیز حکومتی شدنشان ( همان طور که در سال های اخیر پیوندی بین این مقوله و دولت برقرار شد و تالی فاسد داشت.) لذا باید به دنبال راهکاری برخاسته از هیات ها ، تشکل های مذهبی ، حوزه علمیه و علما بود که این روند را معقول و منطقی کند و الا سرانجام بی سروسامانی حاضر ، کمرنگ شدن ذکر اهل بیت علیهم السلام و سست شدن باورهای دینی مردم خواهد بود و این ، همان چیزی است که آقایان علما بدان می گویند "نقض غرض".