گرانی قیمت اینترنت در ایران

بیش از سه ماه از تصمیم سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برای کاهش 20 درصدی تعرفه پهنای باند اینترنت و ابلاغ آن به شرکت ارتباطات زیرساخت می گذرد اما ارائه دهندگان اینترنت معتقدند که این تخفیف تاکنون اعمال نشده است.

به گزارش مهر، مصوبه کاهش نرخ تعرفه خدمات مبتنی بر اینترنت اوایل مرداد ماه امسال و با هدف توسعه استفاده از خدمات مبتنی بر اینترنت و کاهش نرخ خدمات مرتبط از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به شرکت ارتباطات زیرساخت ابلاغ و وعده داده شد که این کاهش قیمتها به صورت دوره ای تداوم یابد.
 
بر اساس این مصوبه، نرخ پهنای باند اینترنت 64 کیلو بیت برثانیه 86 هزار و 800 تومان، نرخ 128 کیلو بیت بر ثانیه 173 هزار و 600 تومان، نرخ پهنای باند برای اینترنت 256 کیلوبیت بر ثانیه 260 هزار و 400 تومان، نرخ 512 کلیو بیت بر ثانیه 434 هزار تومان، نرخ پهنای باند 1024 کیلو بیت بر ثانیه 781 هزار و 200 تومان و نرخ پهنای باند 2048 کیلو بیت برثانیه یک میلیون و 388 هزار و 800 تومان تعیین شد.

همچنین ارائه پهنای باند 4 مگابیت با نرخ دو میلیون و 343 هزار و 600 تومان، 8 مگابیت با نرخ 3 میلیون و 906 هزار تومان، 20 مگا با نرخ 7 میلیون و 998 هزار و 800 تومان، پهنای باند 34 مگا با نرخ 11 میلیون و 110 هزار تومان، 100 مگا 330 برابر 64 کیلو با نرخ 28 میلیون و 644 هزار تومان و نرخ پهنای باند 426  مگابیت برابر 64 کیلو، 36 میلیون و 976 هزار و 800 تومان اعلام شد اما کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات مقرر کرد که این تخفیف ها در صورتی به متقاضیان تعلق می گیرد که با ارائه مستندات و تعهدات لازم مشخص شود که اثر این تخفیف به کاربران آنان منتقل خواهد شد.
 
با اعمال کاهش 20 درصدی تعرفه پهنای باند برای عرضه کنندگان اینترنت در کشور پیش بینی شده بود که قیمت نهایی اینترنت برای کاربران خانگی 8 تا 10 درصد ارزانتر شود اما ارائه کنندگان اینترنت در کشور با انتقاد از سازوکارهای وزارت ارتباطات برای اعمال این کاهش نرخ پهنای باند اعلام کردند با وجود بروکراسی حاکم بر مجموعه وزارت ارتباطات، شرکتهای اینترنتی تاکنون از تخفیف نرخ پهنای باند منتفع نشده اند و امیدشان به یاس تبدیل شده است.
 
ایجاد انتظار کاهش قیمت اینترنت برای کاربران نهایی
 
رئیس کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه ای در گفتگو با خبرنگار مهر با تاکید بر اینکه کاهش 20 درصدی نرخ پهنای باند در کشور تاکنون اجرایی نشده است گفت: این مصوبه تنها به ایجاد انتظار برای کاهش قیمت اینترنت در میان کاربران نهایی دامن زده است.
 
محمودرضا خادمی با اشاره به شرایط و سازوکارهایی که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در مورد اعمال تخفیف نرخ پهنای باند برای شرکتهای اینترنتی در نظر گرفته است اضافه کرد: این شرط و شروط ها به هیچ وجه عملی نیست و با این شرایط کاهش نرخ پهنای باند هیچگاه به نتیجه نخواهد رسید.
 
وی با بیان اینکه تاکنون هیچ شرکتی از این تخفیف قیمت بهره نبرده است تاکید کرد که این مصوبه باید بازنگری و تصحیح شود و در آن مستندات و شرط و شروط قید نشود.
 
احراز مستندات به عهده صنف اینترنت گذاشته شود
 
خادمی با اشاره به کاهش 30 درصدی قیمت پهنای باند سه سال پیش که بدون شرایط و گلوگاه برای شرکتهای اینترنتی اعمال شد به مهر گفت: در حال حاضر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برای کاهش نرخ پهنای باند از شرکتها مدارک و مستنداتی می خواهد که تهیه آن بسیار زمانبر است اما بازار منتظر نمی ماند و انتظار دارد که در قیمتها تغییری ایجاد شود.
 
رئیس کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه ای با بیان اینکه عرضه و تقاضا در شرایط فعلی تعیین کننده قیمت در بازار است ادامه داد: در سه سال اخیر اگرچه تخفیفی روی پهنای باند اینترنت اعمال نشد اما کاهش قیمت اینترنت را به دلیل شرایط بازار شاهد بودیم. با این وجود اعلام کاهش نرخ پهنای باند از سوی وزارت ارتباطات، انتظار کاهش قیمت اینترنت را در مشتری ایجاد کرده که در این شرایط ممکن نیست.
 
خادمی احراز مدارک و مستندات از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و شرکت ارتباطات زیرساخت را فرآیندی بسیار طولانی برشمرد و پیشنهاد کرد که برای کاهش این فرآیند و اعمال واقعی تخفیف نرخ پهنای باند، احراز مدارک و مستندات به عهده سازمان نظام صنفی رایانه ای گذاشته شود و تنها بررسی نهایی آن به رگولاتوری ارجاع شود تا شاید اجرای این مصوبه زودتر به نتیجه برسد.
 
زیرساخت هنوز کاهش قیمتها را اعمال نکرده است
 
در همین حال محمدحسن شانه ساز زاده مدیرعامل شرکت شاتل یکی از شرکتهای ارائه دهنده اینترنت پرسرعت ADSL در مورد اعمال مصوبه کاهش نرخ پهنای باند برای شرکتهای PAP اعلام کرد که شرکت ارتباطات زیرساخت هنوز کاهش قیمتها را برای ارائه دهندگان ADSL اعمال نکرده است.
 
وی با بیان اینکه با هدف کاهش هزینه های اینترنت، تلاش مثبتی از سوی رگولاتوری صورت گرفت تا قیمت پهنای باند 20 درصد کاهش یابد گفت: هنوز شرکت ارتباطات زیرساخت قیمتها را کاهش نداده است و این در حالی است که هزینه پهنای باند، حدود 30 درصد بهای تمام شده سرویس ADSL را شامل می شود.
 
پیش از این نیز رئیس انجمن شرکتهای اینترنتی در مورد اعمال کاهش 20 درصدی نرخ پهنای باند اینترنت برای کابران نهایی به مهر گفته بود: نرخ اینترنت در کشور ما بسیار بالاتر از دیگر کشورها است و شرکت ارتباطات زیرساخت باید اینترنت را به قیمت تمام شده به مصرف کننده نهایی عرضه کند تا ضریب نفوذ اینترنت در کشور افزایش یابد.
 
به گفته مسعود ریاضیات، شرکت ارتباطات زیرساخت به عنوان تامین کننده پهنای باند در کشور در صورتی این تخفیف را برای شرکتهای اینترنتی اعمال می کند که این شرکتها مدارک و مستنداتی را برای تضمین آنکه این کاهش قیمت برای کاربران نهایی محسوس باشد ارائه دهند.
 
وی تاکید کرد که اینترنت در کشور ما بسیار گرانتر از کشورهایی مانند ترکیه و مالزی به کاربران ارائه می شود؛ برای مثال قیمت اینترنت در ایران 12 برابر کشور ترکیه است و حتی با ارائه این تخفیفها هم نرخ اینترنت در ایران بسیار بالا است.
 
قیمت بالای اینترنت با توجه به متوسط درآمد خانوار ایرانی
 
قیمت اینترنت نه تنها باید به کیفیت، سرعت و خدمات ارائه شده توسط اپراتورها بستگی داشته باشد بلکه باید با سطح زندگی و درآمد شهروندان نیز رابطه مستقیم داشته باشد چرا که امروزه اینترنت به عنوان ابزاری کارآمد و مهم در زندگی شهروندان دنیا شناخته می شود و به همین دلیل دولتها و ارائه دهندگان اینترنت درتلاشند تا اینترنت را با بیشترین سرعت، بالاترین کیفیت، بهترین خدمات پشتیبانی و کمترین قیمت به کاربران خود ارائه دهند و راه توسعه را بر رقبای خود در بازار پهنای باند تنگ کنند.
 
موسسه " آکامای" (Akamai)  در گزارش پایانی سال 2009 خود سرعت متوسط اینترنت در کشور کره جنوبی را  6/14 مگابیت برثانیه اعلام و کره را به عنوان کشوری که بالاترین سرعت اینترنت را با قیمت 50/28 دلار در ماه به کاربران عادی عرضه می کند، معرفی کرده و این در حالی است که بر پایه گزارش اداره ملی آمار در این کشور، متوسط درآمد کره جنوبی برای یک خانواده کارگر با حداقل تحصیلات 27 هزار و 384 دلار است.
 
در این رده بندی ژاپن رتبه دوم را از نظر ارائه سرعت اینترنت و قیمت آن با توجه به درآمد خانوار داراست و کشورهایی مانند آمریکا، ایتالیا، سوئیس و هند نیز در رتبه های بعدی این جدول قرار دارند.
 
اما در طبقه بندی کشورها از نظر سرعت اینترنت خانگی که Speedtest.net در 6 ماهه نخست سال 2010 از میان 152 کشور بررسی کرده ایران پس از کشورهایی مانند ونزوئلا، نیجریه، بولیوی، عراق، پاراگوئه و جزایر ترک و کایکاس با سرعتی برابر 0.61 مگابیت بر ثانیه در رتبه 144 قرار گرفته و این در حالی است که به طور متوسط اینترنت خانگی پرسرعت ADSL با سرعت تنها 128 کیلوبیت برثانیه با قیمت متوسط حدود 20 هزار تومان در ماه (20 دلار در ماه) ارائه می شود.
 
در همین حال باید گفت که درآمد متوسط یک خانواده ایرانی بنا بر اعلام بانک مرکزی 730 هزار تومان در ماه (8 میلیون و 760 هزار تومان در سال و یا 8 هزار و 463 دلار در سال) است که بر اساس همین آمار متوسط هزینه های ماهانه هر خانواده ایرانی حدود یک میلیون تومان در ماه اعلام شده است.
 
بنابراین در شرایطی که در کشورمان هر خانواده متوسط ایرانی در هر ماه با کسری بودجه بیش از 300 هزار تومان برای تامین مخارج عادی خود مواجه است و سرعت اینترنت خانگی با سرعت متوسط 61/0 مگابیت برثانیه در رتبه 144 جهانی قرار دارد بنابراین به نظر می رسد که قیمت اینترنت در ایران برپایه سرعت ارائه شده بسیار بالاتر از نرخ سرعت اینترنت در دیگر کشورها است.
 
طبق آخرین آمار ارائه شده ضریب نفوذ اینترنت در ایران حدود 9/34 درصد است که اکثر کاربران اینترنت در کشور را مشترکان سرویس اینترنت دایل آپ تشکیل می دهند و سهم ADSL در ضریب نفوذ اینترنت بسیار اندک ارزیابی می شود.