انتقاد خاتمي از برخي سخنان در مورد عزاداري‌ ماه محرم

يك عضو ارشد جامعه مدرسين حوزه‌ي علميه قم با اشاره به صحبت‌هاي يكي از مسوولان مركز رسيدگي به امور مساجد در ارتباط با ماه محرم و انتقاد از بخشي از اين سخنان، تصريح كرد: نبايد امر و نهي‌ها آنگونه باشد كه خدايي نكرده منجر به خلوت شدن يا عدم حضور جوانان در مساجد گردد.

آيت‌الله سيداحمد خاتمي در گفت‌وگو با ايسنا، با اشاره به اهميت عزاداري براي سالار شهيدان امام حسين(ع) افزود: عزاداري براي سالار شهيدان امام حسين(ع)، پرچم در اهتزاز عزت اسلام است و انقلاب بزرگ اسلامي ما هم مديون همين عزاداري‌هاست، بي‌دليل نيست كه مراجع بزرگ تقليد مي‌گويند عزاداري سيدالشهدا از اعظم قربات است و بر اين اساس است كه مي‌بينيم اهل بيت(ع) بيشترين سفارش را به برپايي جلوه‌هاي مختلف عزاداري كرده‌اند و سفارش به زيارت اباعبدالله الحسين(ع)، برپايي مراسم عزاداري و گريه كردن و گرياندن در عزاي اباعبدالله الحسين(ع) و شعر سرودن در اين زمينه كرده‌اند.

وي افزود: امام راحل عظيم‌الشان و مقام معظم رهبري نيز تاكيد فراواني در برپايي باشكوه عزاداري سيدالشهدا داشته‌اند. از سوي ديگر نمي‌توان از اين واقعيت گذشت كه چه بسا كساني در پي سواستفاده‌هايي از اين گوهر مقدس بوده‌اند و آسيب‌هايي به اين اعتماد ارزشمند زده‌اند.

امام جمعه موقت تهران افزود: اين جانب چند سال پيش در مجلس خبرگان رهبري خطابه‌اي تحت عنوان آسيب‌هاي مجالس ديني داشته و برخي از آنها را ذكر كردم. غلو، دروغ و سبك‌هاي غيرمناسب عزاداري برخي از آسيب‌هايي بود كه در آن سخنراني مطرح كردم و اين سخنراني منتشر شد و مردم در جريان آن قرار گرفتند.

خاتمي همچنين خاطرنشان كرد: واقعيت اين است كه از چند سال قبل تاكنون تحول شايسته‌اي در عرصه مداحي پديد آمده و به حمدالله برخي از مداحان محترم خود پيشگام اين موضوع و مبارزه با غلو هستند و اينك به حمدالله اكثريت مداحان محترم از سبك‌هاي غيراسلامي در مداحي اجتناب مي‌كنند و بايد اضافه كنيم، بسياري از مداحان در عرصه مبارزه با فتنه خوش درخشيده‌اند و هنر ارزشمند ديني خود را در عرصه بصيرت به كار برده‌اند.

وي گفت: اين واقعيت است كه امروز خطابه و اين هنر ارزشمند ديني متمم يكديگر هستند و نبايد ادبيات سخنانمان به گونه‌اي باشد كه هيچ يك از اين دو نهاد تضعيف گردد. معتقدم كه ادبيات سخن با خطبا و مداحان بايد ادبياتي مناسب باشد و درمورد اين سخن كه اگر مداحي سابقه استفاده از سبك‌هاي نامناسب را دارد، نبايد در مساجد و هيات‌ها دعوت شود، بايد گفت كه اگر اكنون نيز اين مداح از همان سبك‌هاي غيرشايسته و غيرمناسب استفاده مي‌كند، نبايد دعوت شود، اما اگر كسي در زماني از اين سبك‌ها استفاده مي‌كرده و اكنون تغيير رويه داده است، چه دليلي بر عدم دعوت او به مساجد و هيات‌ها وجود دارد؟

خاتمي با بيان اين‌كه اين سخن كه مداحان بايد حتي‌الامكان مقتل بخوانند سخن درستي است، ادامه داد: اين‌كه مداحان منابع روضه خواني خود را به هيات امناي مساجد ارايه كنند اين سخن براساس كدام مبناست؟ آيا هيات امناي مساجد با همه احترامي كه براي آنها قائل هستيم در جايگاهي هستند كه درست يا نادرست را تشخيص دهند؟

وي افزود: هم‌چنين گفته شده خطبا و مداحان بايد از كتاب حماسه حسيني شهيد مطهري استفاده كنند. اين سخن درستي است، كتاب حماسه حسيني كتاب ارزشمندي براي هميشه است، ولي تكليف كردن به اين‌كه حماسه حسيني استفاده شود، اين با ادبياتي كه در باب خطابه سراغ داريم سازگار نيست. به عبارت ديگر خطبا و مداحان بايد از كتاب حماسه حسيني بهره و استفاده كنند و اصولا اين بايدها و نبايدها را بايد كساني بگويند كه در جايگاه آن باشند.

وي گفت: آنچه كه من مورد نقد قرار دادم چيزي نيست جز آنكه در خبرنامه شبستان منتشر شده و گوينده محترم اين سخنان اگر اين مطالب را نگفته بود، مناسب بود آنها را تكذيب مي‌كرد. بنده منتظر بودم كه برخي از اين مطالب كه با ادبيات خطابه و مداحي سازگاري ندارد، تكذيب مي‌شد، اما از آنجا كه بعد از گذشت چند روز شاهد تكذيب آن نبودم احساس تكليف كردم و اين مصاحبه را انجام دادم تا اين مطالب را اعلام كنم همانگونه كه همچنان تاكيد مي‌كنم غلو كردن، خواندن روضه‌هاي بي سند و استفاده از سبك‌هايي كه مناسب مجالس ديني نيست كار نادرستي است، اما امر و نهي‌ها نبايد آنچنان باشد كه خدايي نكرده منجر به خلوت شدن مساجد يا عدم حضور جوانان در مساجد گردد و بايد همه تلاش كنيم كه عزاداري‌ها به صورت باشكوه، فاخر و بدون نقص برگزار شود. نگاه‌مان به خطابه، منبر و مداحي‌ها بايد نگاه به يك ابزار شايسته براي گسترش دين باشد.

وي افزود: در يك كلام بايد از هر كاري كه احساس شود، موجب آسيب زدن به اين شجره طيبه مي‌شود خودداري كرد و افراط و تفريط در اين عرصه پذيرفتني نيست.

وي گفت: محرم و صفر و اين عزاداري‌ها سرمايه ارزشمندي است و به همه مردم عزيزمان سفارش مي‌كنيم كه از هم‌اكنون خود را براي برپايي باشكوه مراسم عزاداري سالار شهيدان اباعبدالله الحسين(ع) آماده كنند، ضمن آنكه پيش از آن با همان شكوهي كه عزاداري سيدالشهدا برپا مي‌كنند مراسم جشن عيد غدير را نيز برگزار كنند.