ایلنا: گراني سالنهاي موسيقي امروز به مهمترين دغدغه اهالي موسيقي تبديل شده است. اين موضوع آن اندازه اسفناك شده كه تهمورث پورناظري درباره آن ميگويد: «امروز اجراي يك كنسرت در لندن بسيار ارزانتر از چمنهاي كاخ سعدآباد است و اجاره سالن موسيقي در ايران همطراز بهترين و استانداردترين سالنهاي اروپا و آمريكاست.»
معضل سالن و گراني آن موجب شده؛ عدهاي محدود كه شهرتشان سالنها را پرميكند، جرات برگزاري كنسرت داشته باشند. بهاي اجراي سالنها براي گروههاي موسيقي اجاره سالنهاي موسيقي بين هفت تا 16 ميليون تومان است.
* كنسرت در لندن ارزانتر از تهران است!
تهمورث پورناظري(آهنگساز و عضو گروه شمس) از قيمت بالاي بليت كنسرت در ايران شكايت دارد و ايران را گرانترين كشور دنيا در بخش موسيقي ميداند كه در آن، نرخ سالنها و بليتهاي موسيقي به هاليوود نزديك شده است:« اگر كنسرتي بدون اسپانسر در لندن برگزار شود، قيمت بليت آن بسيار پايينتر است. اجراي يك كنسرت در لندن بسيار ارزانتر از چمنهاي كاخ سعدآباد است. نرخ بليت كنسرت در سالن ميلاد در سال 89 به صورت ميانگين 25 تا 40 هزار تومان است.
اگر چنين سالني قيمتش را به اندازه امكاناتش تعيين ميكرد و هزينه صدا و نور و... به آن اضافه نميشد و دربان و پاركينگ هم جداگانه پول نميخواستند، نرخ بليت اين كنسرت 15 هزار تومان ميشد.»
حسامالدين سراج هم ميگويد: سالنهای كنسرت در تهران بسیار گران هستند. سالنها برای هر صندلی ۱۶ هزار تومان هزینه دريافت ميكنند اما هزینه های دیگري هم وجود دارد. مجموع اين هزينهها، اجراهاي سالنها را با ضرر و زيان همراه ميكنند.
سالن همایشهای «برج میلاد» برای هر شب بین ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان پول مطالبه میكند كه این موضوع برای هنرمندان بسیار مشكلآفرین است.
* مشاركت، توافق يا هيچكدام!
دو سالن؛ «انديشه» با ظرفيت نزديك به 700 نفر و «سوره» با ظرفيت بيش از 400 نفر دو تالار مهم پايتخت هستند كه هزينه آنها باوجود اختلاف 300 صندلي تفاوت ندارد و هر دو 10 ميليون تومان دريافت ميكنند. با اين حال وحيد لك بهعنوان مدير اين دو تالار تاكيد ميكند كه مبناي دريافت اجاره براي دو سالن انديشه و سوره؛ مشاركتي است نه براساس اجاره بها.
وي كه در طول مصاحبه تاكيد داشت كه اجاره اين دو سالن در سطح پاييني قرار دارد و اجاره آن به صورت توافقي صورت ميگيرد؛ سرانجام پذيرفت كه اجاره اين دو سالن حتي با معيار مشاركتي؛كمتر از هفت ميليون نيست. با اين حال اگر قرار باشد يك گروه شاخص و مطرح در اين سالنها برنامه داشته باشد؛ بهاي اجاره سالنها به سقف 10 ميليون تومان هم خواهد رسيد.
مدير سالنهاي انديشه و سوره، دليل گراني سالنهاي خود را به هزينههاي آب، برق، گروههاي فني، پاركينك و كادر سالن مربوط ميداند.
وي در پاسخ به اين پرسش كه يك گروه براي پرداخت چنين هزينهاي بايد قيمت بليت خود را چگونه و با چه معياري تعيين كند، اينگونه پاسخ ميدهد كه گروهها فقط براي درآمدزايي اقدام به برگزاري كنسرت نميكنند. بيشتر آنها براي كسب موقعيت هنري چنين كاري ميكنند. سخنان وحيد لك درحالي پذيرفتني است كه يك گروه جوان و جوياي نام چنين هزينههايي را پرداخت كند.
لك در جاي ديگري به اين پرسش چنين پاسخ داد كه: جوانها به چنين مجموعههايي نميآيند.
در اين صورت اجازه سالن براي اجراي همايون شجريان با گروه موسيقي حصار در فروردين ماه در سالن انديشه بايد با چه معياري مشخص شود و آيا اين گروه نيز جوياي نام است؟!
* فقط بايد سالن ساخت
سالن برج ميلاد ازجمله سالنهايي كه هزينههاي آن براي يك شب اجرا حدود 16 ميليون تومان است. البته محمدرضا لطفي در نشست مطبوعاتي ارديبهشت ماه سالجاري اين رقم را 20 ميليون عنوان كرد. او گفت: اگر ما هيچ اجرايي در سالن ميلاد نداشته باشيم و مخاطبان بدون شنيدن موسيقي وارد سالن شوند؛ براي هر صندلي بايد 25 هزار تومان هزينه پرداخت شود كه اين خود بسيار اسفبار است.
لطفي همان روز گفت: اگر قرار باشد در كشور فعالیتهای هنری ازجمله موسيقي بهصورت جدي دنبال شود بايد شهرداري كه سالن دراختيار دارد؛ به هنرمندان تخفيف دهد پس اعتراض من به شهرداری است؛ چراکه اگر همان سالن به برنامههای دولتی واگذار شود، تا 75 درصد به آنها تخفیف داده ميشود.
اما اميرعلي بشارتي(مدير سالن برج ميلاد) با رد گفتههاي محمدرضا لطفي، ميگويد: هزينه يك شب اجراي صحنهاي 16 ميليون است كه علاوه بر هزينه سالن، هزينه صوت و نورپردازي نيز در آن لحاظ شده است. البته براي دو سانس اجرا در يك شب؛ اين رقم به 22 ميليون تومان ميرسد.
بشارتي، گران بودن اجاره بهاي سالنهاي موسيقي را رد كرده و دليل آن را به همان معادله قديمي و اما درست اقتصادي يعني بالا بودن تقاضا و كم بودن عرضه نسبت ميدهد كه دليل قانع كنندهاي بهنظر ميرسد چراكه تهران با جمعيت ثابت خود، حدود 10 ميليون نفر ثابت و 15 ميليون نفر شناور، تنها پنج سالن دارد كه ازميان آنها فقط تالار وحدت از استانداردهاي لازم برخوردار است و مابقي بيشتر سالن اجتماعات هستند تا سالن كنسرت.
با اين وجود مدير سالن برج ميلاد درباره گراني اين سالن ميگويد: هزينههاي نگهداري سالن ميلاد بسيار بالاست؛ به طوريكه هزينه ماهيانه آن 200 ميليون تومان است كه شامل هزينه برق صنعتي(روزانه يك ميليون و 800 هزار تومان)، هزينه تاسيسات مكانيكي و الكترونيكي(ماهيانه 40 ميليون تومان) هزينه پرسنل و كادر فني، هزينه تعميرات دورهاي و... است.
اميرعلي بشارتي با رد برخي از اخبار مبني بر اينكه سالن ميلاد براي همايشهاي دولتي سوبسيد خاص درنظر ميگيرد، ميگويد: اين سالن وابسته به شهرداري است و حتي به برنامههاي اين سازمان نيز تخفيف داده نميشود؛ به فرض مثال مراسمي دولتيتر از جشن هستهاي در ايران وجود ندارد اما رقم اجاره سالن ما براي همايشهاي زير چهار ساعت 13 ميليون تومان و همايشهاي بالاي چهار ساعت 16 ميليون تومان است.
بهاعتقاد بشارتي، بايد بخش خصوصي بهصورت كنسرسيوم دورهم جمع شده و اقدام به ساخت سالن براي كنسرت كند تا از اين طريق قيمت سالنهاي دولتي را تحتالشعاع خود قرار دهند.
* تالاري خاص براي خواص يا دولتيها!
اجاره تالار وحدت كه استانداردترين سالن براي برگزاري كنسرت است؛ روزانه 15 ميليون است كه بهگفته مديران اين تالار، اين اجاره درمقايسه با سالنهاي ديگر كه بيشتر سالن همايش محسوب ميشوند، بسيار ناچيز است.
صادق موسوي ميگويد: تالار وحدت بهدليل حضور چهرههاي شاخص و درجه يك هنري، از شان خاصي برخوردار است و تنها سالن استاندارد موسيقي كشور محسوب ميشود. البته هر شخصي هم قادر به پرداخت هزينههاي اين تالار نيست و هر كسي هم ازنظر شان هنري نميتواند در آن كنسرت دهد.
موسوي با تاكيد بر اين موضوع كه بنياد رودكي؛ يك بخش خصوصي است، خاطرنشان ميكند: اين بنياد بايد هزينههاي پرسنل، مسائل فني و كادر اداري خود را از طريق اجاره تالار وحدت و مجموعه آزادي تامين كند.
بهگفته او، هزينه تالار وحدت از طريق مشاركت در بليتفروشي تامين ميشود به اين معنا كه تالار 30 درصد هزينه هر بليت را براي خود برداشته و مابقي را به گروه اجراكننده برنامه اختصاص ميدهد.
مدير تالار وحدت معتقد است كه: اگر تعداد سالنهاي كنسرت زياد نشود، بايد شاهد افزايش قيمت بليتهاي كنسرت بيش از آنچه هست، باشيم. در همين راستا يا بايد دولت براي اجراي صحنهاي گروههاي موسيقي يارانه بپردازد يا تعداد سالنهاي كنسرت افزايش داده شود.
و سالن اريكه ايرانيان كه بهتازگي به جمع سالنهاي كنسرت پيوسته است، نزديك به هزار نفر ظرفيت دارد. اين سالن براي هر اجرا بهصورت ميانگين؛ در زمان صبح، هشت ميليون تومان و عصر، 12 ميليون دريافت ميكند. تماس مكرر خبرنگار ايلنا براي گفتگو با مقدم(مدير اين مجموعه) بينتيجه مانده است.