نادره رضایی، اولین زنی که برای معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حکم گرفته و امروز ۱۳ آبان ماه فعالیت خود را در این جایگاه آغاز کرد.
به گزارش ایسنا، مدتی بعد از انتخاب سید عباس صالحی به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت چهاردهم، نام نادره رضایی به عنوان جدیترین گزینه معاونت هنری در محافل هنری مطرح شد با این حال مدتی طول کشید تا او به صورت رسمی برای این مسئولیت حکم بگیرد.
سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که در دولت دوازدهم نیز این مسئولیت را بر عهده داشت، چندی پیش درباره تاخیر در انتخاب مدیران زیرمجموعه خود توضیح داد که در دوره فعلی، علاوه بر استعلامهای همیشگی، یک استعلام دیگر نیز اضافه شده و در حال حاضر استعلام افراد بسیاری در دستور کار است و به ناچار این روند با تاخیر همراه میشود.
عصر روز گذشته، شنبه ۱۲ آبان ماه، مراسم معارفه نادره رضایی که پیشتر برای اهالی ادبیات و کتاب به واسطه مدیریتش در انتشارات علمی و فرهنگی شناخته میشد، به عنوان معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد تا این معاونت شاهد حضور یکی از جوانترین مدیران خود باشد و محمود سالاری، که معاون هنری دولت ابراهیم رییسی بود، روز گذشته صندلی معاونت هنری را بعد از حدود ۳ سال مدیریت، واگذار کرد.
رضایی در نخستین اظهار نظر رسمی خود، افقگشایی را تنها راه ممکن در شرایط فعلی دانست و گفت: «بررسیهایی که انجام دادهام و آنچه که تجربه من در عرصه اجتماعی و فرهنگی نشان داده، این است که راهی جز افقگشایی نداریم و باید سطح امیدواری جامعه را افزایش دهیم. البته کاری بسیار دشوار ولی شدنی است.»
سالاری از جمله مدیرانی بود که به صراحت لهجه شناخته میشد و در نخستین ماههای حضورش در معاونت هنری در یکی از اولین گفتگوهای خود با ایرنا به عنوان خبرگزاری رسمی دولت، به روشنی بیان کرد که برخی از هنرمندان به دنبال یارکشی هستند در حالیکه او وارد این یارکشیها نخواهد شد چراکه خود را نماینده هنرمندان نمیداند بلکه خود را نماینده جمهوری اسلامی میداند.
او سال گذشته نیز در یکی از جلسات خانه تئاتر و به دعوت کانون کارگردانان حضور پیدا کرد و آنجا نیز صراحتا اعلام کرد که برخلاف نظرات برخی طیف ها و گرچه برخی از اعضای کانون کارگردانان تئاتر تلاش دارند او را به جبهه پایداری نسبت بدهند، در هیچ قابی با آنان دیده نشده است.
سالاری سال ۱۴۰۰ مدتی بعد از حضور محمود شالویی که به مدت کوتاهی سرپرست معاونت هنری بود، در این جایگاه قرار گرفت.
شالویی که شهریور سال ۱۴۰۰ پس از استقرار رسمی دولت و وزرایش، حکم مشاور وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی را - با حفظ مسئولیت دبیری شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی - از محمدمهدی اسماعیلی (وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی) گرفته بود، چهارم مهر ۱۴۰۰ با حفظ سمتهای قبلی، سرپرست معاونت امور هنری هم شد. او در مدت نه چندان بلندی که از عمر سرپرستیاش گذشت، علاوه بر حضور در برنامههای مختلف هنری و وعدههایی برای پیگیری بعضی امور، چند حکم هم زد؛ از جمله برای مدیریت فرهنگستان نیاوران، دبیری کارگروه ساماندهی مد و لباس، اعضای شورای سیاستگذاری و دبیر کل جشنواره هنرهای تجسمی فجر، مشاور علمی و آموزشی در معاونت امور هنری و مشاور اجرایی معاونت امور هنریو به همین دلیل این ذهنیت شکل گرفت که تمایل دارد در این سمت بماند.
در ادامه این نوشتار، نگاهی گذرا داریم به افرادی که در سالهای گذشته مسئولیت معاونت هنری را بر عهده داشتهاند.
سید مجتبی حسینی دیگر معاون هنری بود که در دولت دوازدهم امور هنری کشور به او سپرده شد. او هنرمند خوشنویسی بود که با مدیریت موزه و کتابخانه ملی ملک شناخته میشد و از آذر سال ۱۳۹۶ به طور رسمی به عنوان معاون امور هنری وزارت فرهنگ معرفی شد.
بعد از روی کار آمدن دولت دکتر مسعود پزشکیان، نام او نیز برای چند روزی به عنوان یکی از گزینههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد که البته این موضوع با واکنشهای متفاوتی همراه بود.
پیش از حسینی، علی مرادخانی در سال ۱۳۹۲ توسط علی جنتی ـ وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ به عنوان معاون هنری منصوب شد. اهالی موسیقی که او را به واسطه مدیریتش بر موزه موسیقی و فعالیت در این حوزه میشناختند، از این انتخاب خوشنود بودند. مرادخانی یکی از قربانیان کرونا بود و خرداد سال ۱۴۰۰ بر اثر ابتلا به این ویروس از دنیا رفت.
اما حمید شاهآبادی دیگر کسی بود که پیش از مرادخانی و در دومین دولت محمود احمدی نژاد مسئولیت معاونت هنری را بر عهده گرفت. او از سال ۱۳۸۸ در این سمت فعالیت داشت و تا سال ۹۲ در این جایگاه ماند. شاه آبادی نیز مانند بسیاری از مدیران دولت احمدینژاد خود از اجرای برنامههای استانی سخن میگفت و تلاش کرد در این زمینه اقداماتی انجام بدهد که حالا بعد از گذشت چندین سال، ارزیابی جامعه هنری در این زمینه دارای اهمیت است.
قبل از او محمد حسین ایمانی خوشخو از سال ۱۳۸۳ عهدهدار این سمت شده بود. ایمانی خوشخو در آن سال به جای مرتضی کاظمی به معاونت هنری آمد و ۷ سال در این سمت حضور داشت و جزو مدیرانی بود که فعالیت خود را در این سمت از آخرین سال دولت اصلاحات آغاز کرد و در دولت اول احمدینژاد هم در این جایگاه ابقا شد.
مرتضی کاظمی چهرهای بود که با روی کار آمدن دولت اصلاحات به عنوان معاون هنری انتخاب شد و ۷ سال در این سمت باقی ماند. به سبب گشایشهایی که در آن مقطع در فضای فرهنگی هنری کشور رخ داد، دوران معاونت کاظمی برای جامعه هنری دورانی با دستاوردهای مثبت به شمار میآید.
اما پیش از او ابوالقاسم خوشرو از سال ۱۳۶۶ تا ۷۶ به مدت ۱۰ سال معاونت هنری را بر عهده داشت و در این مدت طولانی، تجربه همکاری با سه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را در دوران کاری خود پشت سر گذاشت. او در زمان وزارت سید محمد خاتمی، علی لاریجانی و سید مصطفی میرسلیم معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد بود.
سید کمال حاج سید جوادی دیگر معاون هنری دهه ۶۰ بوده که از سال ۶۱ تا ۶۶ و در زمان وزیری سید محمد خاتمی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت داشت. البته از سال ۱۳۶۰ به مدت یک سال محمد معصومی سرپرستی این معاونت را برعهده گرفت و پیش از او یعنی در همان سال ۶۰ احمدکریمیان عهدهدار این سمت بود.
از سال ۱۳۵۸ تا ۶۰ هم که سالهای ابتدایی دوران مدیریتی پس از انقلاب تجربه میشد، فخرالدین انوار به عنوان اولین معاون هنری در دوران وزیری ناصر میناچی و بعد در دوران عباس دوزدوزانی، در این جایگاه حضور داشت.