یکی از نگرانی‌های مهم در روند پیری، کاهش بهره‌وری مغز و زوال عملکرد شناختی است. این مسأله ممکن است بسیار دلهره‌آور باشد، اما خوشبختانه روش‌هایی برای حفظ سلامت و جوانی مغز وجود دارد. تحقیقات نشان می‌دهند که فعال نگه داشتن ذهن می‌تواند از مغز در برابر آسیب‌ها و پیری محافظت کند و عملکرد شناختی را بهبود بخشد.
به گزارش فرطب، هرچه ذخیره شناختی فرد بالاتر باشد، زوال شناختی نیز به تعویق می‌افتد و علائم آن دیرتر بروز پیدا می‌کنند. به عبارت دیگر، فعال نگه داشتن مغز و تقویت ذخیره شناختی می‌تواند شدت و میزان زوال عقل را کاهش دهد، حتی اگر نتواند به طور کامل از آن جلوگیری کند.
در اینجا شش عادت مفید برای حفظ جوانی مغز و ارتقای توانایی‌های شناختی معرفی می‌شوند:
رعایت یک رژیم غذایی سالم و مغذی نه تنها در مدیریت وزن موثر است، بلکه برای تامین سوخت مغز (گلوکز) نیز اهمیت دارد. با افزایش سن، خطر کمبود برخی مواد مغذی افزایش می‌یابد که می‌تواند به زوال شناختی منجر شود. مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و امگا-۳ می‌تواند به حفظ سلامت مغز کمک کند. بنابراین، یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، ماهی‌ها و مغزها را در برنامه روزانه خود بگنجانید تا به بهبود عملکرد مغزی خود کمک کنید.
ورزش منظم یکی از مهم‌ترین عوامل برای حفظ سلامت مغز است. توصیه می‌شود که هر بزرگسال حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط یا ۷۵ دقیقه با شدت بیشتر در طول هفته انجام دهد. تحقیقات نشان داده‌اند که فعالیت‌های بدنی می‌توانند به بهبود جریان خون به مغز و تقویت عملکرد عروق خونی کمک کنند. علاوه بر این، ورزش منظم باعث کاهش استرس و اضطراب می‌شود و می‌تواند به بهبود حالت روحی و روانی کمک کند.
خواب کافی و با کیفیت برای سلامت مغز ضروری است. در حین خواب، مغز بسیاری از عملکردهای ترمیمی خود را انجام می‌دهد و اطلاعات ورودی را پردازش می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که خواب ناکافی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های شناختی را افزایش دهد.
به همین دلیل، حداقل ۷-۸ ساعت خواب شبانه برای حفظ سلامت مغز و جوان ماندن آن توصیه می‌شود. ایجاد یک برنامه خواب منظم و دوری از استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی قبل از خواب می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند.
فعالیت‌های ذهنی مانند یادگیری چیزهای جدید، حل جدول‌ها و پازل‌ها می‌توانند به تحریک و تقویت مغز کمک کنند. این فعالیت‌ها باعث ایجاد ارتباطات جدید بین سلول‌های مغزی می‌شوند و می‌توانند از زوال شناختی جلوگیری کنند. مطالعه، یادگیری زبان جدید یا حتی نواختن یک ساز موسیقی می‌تواند به تقویت ذخیره شناختی و حفظ سلامت مغز کمک کند.
تمرینات ذهن‌آگاهی مانند مدیتیشن و تمرکز حواس می‌توانند به بهبود عملکرد شناختی و مدیریت سلامت روان کمک کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که این تمرینات می‌توانند به بهبود قدرت توجه و تمرکز کمک کنند. به عنوان مثال، مدیتیشن روزانه به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه می‌تواند استرس را کاهش دهد و سلامت مغزی را تقویت کند. استفاده از اپلیکیشن‌های مدیتیشن یا شرکت در کلاس‌های تمرینات ذهن‌آگاهی می‌تواند شروع خوبی برای این فعالیت‌ها باشد.
برقراری ارتباط اجتماعی و معاشرت با دیگران می‌تواند تاثیرات مثبتی بر سلامت مغز داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند که افراد اجتماعی‌تر کمتر در معرض خطر زوال شناختی قرار دارند. شرکت در فعالیت‌های گروهی، دیدار با دوستان و خانواده و حتی تماس‌های تلفنی می‌توانند به تقویت روابط اجتماعی و بهبود حالت روحی کمک کنند. برنامه‌ریزی برای ملاقات‌های منظم با عزیزان و شرکت در فعالیت‌های اجتماعی می‌تواند به حفظ سلامت مغزی کمک کند.
برای حفظ سلامت و جوانی مغز، رعایت چند عادت ساده اما موثر ضروری است. داشتن یک رژیم غذایی سالم، انجام ورزش منظم، خواب کافی، تحریک مغز با فعالیت‌های ذهنی، تمرینات ذهن‌آگاهی و برقراری ارتباطات اجتماعی از جمله این عادات هستند. این راهکارها نه تنها به بهبود عملکرد شناختی کمک می‌کنند بلکه می‌توانند زوال شناختی را به تعویق بیندازند. با پیروی از این عادات، می‌توانید مغز خود را جوان و فعال نگه دارید.