در روزهای پایانی صفر و همزمان با ایام رحلت پیامبر اسلام (ص)، امام حسن مجتبی (ع) و امام رضا (ع) آیینهای عزاداری متنوعی در سراسر ایران برگزار میشود و مردم ایران هر کدام به طریقی برای خاندان آل آلله عرض ارادت میکنند.
در دهه پایانی ماه صفر هم مردم ایران در اقلیمها و فرهنگهای مختلف، سبک و سیاق ویژهای را برای عرض ارادت به ساحت ائمه اطهار (ع) ابداع کردهاند که در طول سالیان تبدیل به آیینهایی جمعی شده است.
در آستان شهادت امام رضا (ع) برخی از این آیینها بهویژه از سوی اهالی مشهد، با جدیت و گستردگی ویژهتری برگزار میشود و ارادتمندان به این خاندان را بهسوی خود فرامیخواند.
یکی از سنتهایی که در سالهای اخیر و بهپشتوانه تجربه پیادهروی اربعین مورد توجه زائران حرم رضوی قرار گرفته، پیادهروی عزاداران به سمت مشهد است. «تپه سلام» یکی از اقامتگاههای معروف در همین مسیر است که برپایه یک سنت قدیمی در روزهای پایانی ماه صفر، افراد توانمند، به آنجا میروند و با قربانی کردن گوسفند، از زائران پیاده، استقبال میکنند.
یکی از سنتهای رضوی که با محوریت زنان برای عرض ارادت به ساحت امام رضا (ع) برگزار میشود، آیین عزاداری زنان نوغان است. این مراسم عصر روز شهادت حضرت و در قالب تشییعپیکر نمادین برگزار میشود و علاقهمندان بسیاری هم به تماشای آن میروند.
مجلس «شبیهخوانی مأمون» و یا آیین «سنت سقایی» هم از دیگر آیینهای رضوی است که در روزهای پایان ماه صفر برگزار میشود و نسخههای ویدئویی متعددی از اجراهای مختلف آن در فضای مجازی در دسترس علاقهمندان قرار دارد.
در کنار این آیینهای بومی، اصلیترین آیینهای عزاداری هم در قالب حرکت هیأتهای عزاداری در حرم مطهر رضوی، به منصه ظهور میرسد که علاوهبر نسخههای ویدئویی سالهای قبل، امسال و همزمان با روز شهادت حضرت رضا (ع) مخاطبان میتوانند در بخش پوشش زنده سایت آپارات، در جریان برگزاری و حس و حال معنوی آن قرار بگیرند.