محمدرضا عارف (زادهٔ ۲۷ آذر ۱۳۳۰) سیاستمدار اصلاح‌طلب ایرانی و مدرس دانشگاه است؛ و به عنوان معاون اول رئیس‌جمهور در دولت چهاردهم فعالیت می‌کند. او همچنین رئیس بنیاد امید ایرانیان، عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو پیوسته و رئیس گروه علوم مهندسی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و رئیس هیئت مدیرهٔ بنیاد باران است.