آمریکا از مخالفت با تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام دست کشید؛ «هماهنگ با متحدان اروپایی عمل می‌کنیم»

آمریکا اعلام کرد که این کشور در هماهنگی با متحدان اروپایی خود در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد برنامه هسته‌ای ایران عمل خواهد کرد.

 

به گزارش عصر ایران به نقل از یورو نیوز؛ متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوالی درباره گزارش‌ها از مخالفت واشنگتن با قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی علیه ایران گفت موضع کشورش وقتی که قطعنامه منتشر شود، مشخص خواهد شد. او در ادامه گفت نباید انتظار داشته باشید آمریکا با تروئیکای اروپایی که متحدانش هستند، ناهماهنگ باشد.

 

هفته گذشته نشریه وال استریت ژورنال آمریکا گزارش داده بود که دولت جو بایدن به متحدان اروپایی فشار می‌آورد تا قطعنامه پیشنهادی خود در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران را پس بگیرند. جو بایدن گفته بود مخالف چنین اقدامی است زیرا می‌خواهد از تشدید تنش‌ها با تهران قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در پائیز امسال جلوگیری کند.

 

بریتانیا، فرانسه و آلمان روز دوشنبه 14 خرداد با توزیع پیش‌نویس قطعنامه‌ای در میان ۳۵ عضو شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، خواستار افزایش فشار بر ایران شدند.

 

به‌دنبال ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ فرانسه، آلمان و بریتانیا به شورای حکام، دفتر ریاست جمهوری فرانسه روز سه شنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که رئیس‌جمهور این کشور در تماس تلفنی با نخست وزیر اسرائیل از «نگرانی عمیق» خود درباره مسیر برنامه هسته‌ای ایران خبر داده‌ است.

 

دفتر ریاست‌جمهوری فرانسه اعلام کرد در گفتگوی تلفنی امانوئل ماکرون با بنیامین نتانیاهو، رئیس جمهوری فرانسه اطمینان داد که کشورش همراه با شرکای خود به ایران فشار خواهند آورد تا اطمینان حاصل شود ایران به تعهدات بین‌المللی خود احترام می‌گذارد.

 

همزمان با تلاش سه کشور قدرتمند اروپایی برای تصویب قطعنامه‌ای علیه تهران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نمایندگی ایران در این آژانس در واکنش به گزارش اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که تهران «موظف نبوده و نیست» به درخواست‌های این آژانس درباره «اسناد غیر معتبر و ساختگی» پاسخ دهد.

 

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرده بود که موارد اختلاف این نهاد بین‌المللی با ایران تهران همچنان حل نشده باقی مانده است.

 

اینک نمایندگی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای اعلام کرد که آژانس «اسناد معتبری» را درباره ادعای «مواد هسته‌ای اعلام نشده و فعالیت‌های مرتبط هسته‌ای» به تهران ارائه نکرده است.

 

در بیانیه نمایندگی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصریح شده است که پرسش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تهران بر اساس «اسناد ساختگی و اطلاعات جعلی» است که اسرائیل ارائه کرده است.

 

این نمایندگی در بیانیه خود اعلام کرده است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «همه اسناد ساختگی و اطلاعات جعلی ارائه شده توسط اسرائیل را معتبر می‌داند و همین امر باعث نتیجه‌گیری‌های آژانس براساس مفروضات نادرست و غیرقابل اعتماد شده است.»

 

از سوی دیگر نماینده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست روز سه‌شنبه شورای حکام این آژانس خبر داد که در سال ۲۰۲۲، ایران دو پیشنهاد احیای برجام را رد کرده است.

 

او با انتقاد از نحوه همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که تهران هر دو پیشنهاد «قابل اجرا» را با «درخواست‌های غیرقابل قبول فراتر از برجام» رد کرده است.

 

محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در واکنش به تلاش سه کشور قدرتمند اروپایی برای تصویب قطعنامه‌ای علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «اگر قطعنامه دهند یا فشار سیاسی بیاورند، قطعاً عکس‌العمل نشان خواهیم داد.»

 

او روز سه‌شنبه 15 خرداد با هشدار نسبت به هرگونه فشار سیاسی بر تهران گفت که فعالیت‌های هسته‌ای ایران در چارچوب «قانون ملی، پادمان و ان‌پی‌تی» است.

 

آقای اسلامی در ادامه در خصوص مغایرت‌ موجود در گزارش گفت که دلیل آن این است که «آن‌ها در برجام به تعهدات خود عمل نکردند که لازم است به تعهدات خود برگردند، ما هم تعهدات خود را انجام می‌دهیم.»

 

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران پیش از این و در جریان سفر روز سه‌شنبه خود به شهرکرد گفته بود که ملاک برای ایران، قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» است که در آذر ۱۳۹۹ در مجلس ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام به تصویب رسید.

 

از همین رو آقای اسلامی با طبیعی دانستن کاهش تعهدات ایران در بخش برجام گفت که ایران در حال حاضر در فاز «کاهش» تعهدات است.

 

پیش‌نویس قطعنامه بریتانیا، فرانسه و آلمان علیه ایران، که نسخه‌ای از آن به رویت خبرگزاری رویترز رسیده است، از ایران می‌خواهد منشأ آثار اورانیوم یافت‌شده در سایت‌های اعلام‌نشده خود را اعلام کرده و همچنین موضوعاتی مانند ممانعت از ورود بازرسان آژانس را توضیح دهد.

 

در این پیش‌نویس از تهران خواسته شده بدون تاخیر در تمامی زمینه‌ها با آژانس همکاری کند و به ماموران این نهاد اجازه نمونه‌برداری از سایت‌ها را در صورت نیاز بدهد.

 

متن جدید به مشکلاتی مانند ممانعت ایران از حضور بسیاری از کارشناسان ارشد غنی‌سازی اورانیوم آژانس در تیم بازرسی می‌پردازد که اخیراً به وجود آمده‌اند. در این بیانیه به ایران دستور داده شده که در تصمیم خود بازنگری کرده و بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳ با آژانس را در خصوص همکاری مشترک اجرایی کند.

 

در این بیانیه آمده است: «شورای حکام از ایران می‌خواهد که با آژانس همکاری کافی داشته باشد و اقدامات ضروری و فوری را، همانطور که در قطعنامه نوامبر ۲۰۲۲ این شورا آمده است، انجام دهد تا مسائل پادمانی حل‌نشده از سال ۲۰۱۹ بدین سو، حل و فصل شوند.»

 

در این متن آمده است اگر ایران همکاری نکند، رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند گزارشی «جامع» تهیه کند که فشار بر تهران را بیشتر خواهد کرد.

 

 

برای آخرین بار ۱۸ ماه پیش بود که قطعنامه مشابهی علیه تهران در آژانس به تصویب رسید. آن قطعنامه به ایران دستور می‌داد که در خصوص سایت‌های محل پیدا شدن اورانیوم با منشأ نامعلوم فوراً با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند.

 

پس از آن قطعنامه تعداد سایت‌های محل اختلاف از ۳ به ۲ مورد کاهش یافته است، اما ایران هنوز توضیح نداده است که چگونه مواد غنی‌شده از این مکان‌ها سر درآورده‌اند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از این اختلافات تحت عنوان «مسائل پادمانی باقی‌مانده» یاد می‌کند.

 

شورای حکام متشکل از نمایندگان ۳۵ کشور هر سه ماه یکبار تشکیل جلسه می‌دهد و یکی از دو نهاد اصلی سیاست‌گذاری آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شمار می‌رود. شورای دیگر این آژانس فقط یک بار در سال تشکیل جلسه می‌دهد.

 

مطابق گزارش‌ها بریتانیا، فرانسه و آلمان که به عنوان« تروئیکای اروپایی» شناخته می‌شوند، این قطعنامه را علی‌رغم مخالفت آمریکا بین اعضا توزیع کرده‌اند.

 

پیش‌تر خبرگزاری رویترز گزارش داده بود دولت جو بایدن نگران است که تصویب این قطعنامه ایران را به سمت تشدید فعالیت‌های هسته‌ای خود سوق داده و منجر به تشدید تنش در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده شود.

 

 

به گفته دیپلمات‌ها سه کشور اروپایی در مقابل استدلال می‌کنند ادامه عدم همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و پیشرفت برنامه هسته‌ای تهران صدور چنین قطعنامه‌ای را ضروری کرده است.

 

کارشناسان می‌گویند این قطعنامه از تصویب اعضای شورای حکام خواهد گذشت، چرا که اگر تروئیکای اروپایی در این خصوص اطمینان نداشت پیش‌نویس تا مرحله توزیع در دبیرخانه آژانس نمی‌رسید.

 

تنها روسیه و چین با آخرین قطعنامه علیه ایران مخالفت کرده بودند.

 

طبق گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ایران در حال غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد، نزدیک به ۹۰ درصد تسلیحاتی، است و به اندازه کافی مواد غنی‌شده تا این سطح برای تولید «سه بمب هسته‌ای» جمع‌آوری کرده است.

 

قدرت‌های غربی می‌گویند که هیچ توجیه غیرنظامی معتبری برای غنی‌سازی تا این سطح وجود ندارد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده است هیچ کشور دیگری بدون تولید سلاح هسته‌ای این کار را انجام نداده است. ایران می گوید اهدافش «کاملا صلح‌آمیز» است.