هزاران سال است که بشر مجموعه‌ای از آثار تاریخی را مدفون کرده است. این اشیاء به دلایل مختلفی از جمله پیشکش شدن به ایزدان یا مصون ماندن از دست دشمنان پنهان شده‌اند؛ آثاری که گاه به دست جویندگان آماتور به شیوه‌های غیرباستان‌شناسی کشف شده‌اند.
به گزارش ایسنا، جویندگان آماتور سال‌هاست با استفاده از دستگاه فلزیاب، گنجینه‌های تاریخی را کشف کرده‌اند که قدمتشان به قرن‌ها قبل بازمی‌گردد. هرچند استفاده از فلزیاب در بسیاری از کشورها از جمله ایران، منع قانونی دارد و جرم محسوب می‌شود.
در ادامه به مجموعه اشیاء تاریخی اشاره می‌کنیم که با کمک دستگاه فلزیاب کشف و سپس به موزه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی باستان‌شناسی تحویل داده شده‌اند. این گنجینه‌ها در قالب فهرستی توسط «لایوساینس» معرفی‌شده‌اند. محل کشف بیشتر این آثار در بریتانیا بوده است، کشوری که استفاده از دستگاه فلزیاب در آن قانونی است و یافته‌ها با یک مصوبه مربوط به آثار باستانی، ثبت می‌شوند.
تمام گنجینه‌هایی که به این شکل یافته و در این گزارش معرفی شده‌اند، به مقامات و موزه‌های بریتانیا تحویل داده شده‌اند.
گنجینه «گریت بدو» توسط فردی با استفاده از دستگاه فلزیاب در روستای «گریت بدو» واقع در انگلستان در سال ۲۰۲۰ کشف شد. این گنجینه از ۹۲۳ سکه تشکیل شده است که بیشتر آن‌ها از طلا ساخته شده‌اند و قدمت آن‌ها به حدود ۲۱۰۰ سال قبل، یعنی پیش از فتح انگلستان توسط رومی‌ها می‌رسد.
در این گنجینه همچنین یک سکه با آلیاژ مس، تکه‌هایی از شیشه قرمز و تکه‌هایی از یک صفحه با آلیاژ مس نیز وجود دارد. بررسی‌های اولیه سکه‌ها نشان داد که بسیاری از آن‌ها در منطقه «تیمز شمالی» در فاصله ۶۰ تا ۲۰ پیش از میلاد ساخته شده‌اند. مشخص نیست که چرا این گنجینه دفن شده بود.
گنجینه «اسنتیشام» با توجه به محل کشف آن یعنی روستای «اسنتیشام» واقع در شرق انگلستان نامگذاری شده است. این گنجینه تاریخچه غیرمعمولی دارد. این آثار تاریخی نخستین‌بار در سال ۱۹۴۸ میلادی در قالب مجموعه‌ای متشکل از صدها آثار تاریخی از جمله چندین سکه، شمش و طوق کشف شد.
گمان می‌رفت که محل کشف این گنجینه به طور کامل در سال ۱۹۹۰ میلادی کاوش شده است. با این وحود، در فاصله ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰ میلادی جویندگان با استفاده دستگاه فلزیاب بقایای بیشتری از این گنجینه از جمله ۲۰ طوق طلا و نقره کشف کردند و این گنجینه تحویل داده و ثبت شده است.
گنجینه آنتسی در روستای «آنتسی» واقع در «انگلستان» توسط فردی با استفاده از دستگاه فلزیاب در یک زمین کشت‌شده کشف شده است. این گنجینه از ۲۳۴ سکه نقره تشکیل شده است که قدیمی‌ترین آن‌ها به دوران حکومت «چارلز یکم» (۱۶۴۹-۱۶۲۵) بازمی‌گردد.
در دوران حکومت «چارلز یکم»، جنگ داخلی بین حامیان پادشاه و حامیان پارلمان در بریتانیا شکل گرفت. در نهایت، حامیان پارلمان به رهبری «اولیور کرامول» پیروز شدند و «چارلز یکم» نیز اعدام شد. به نظر می‌رسد که این گنجینه در این مقطع از تاریخ دفن شده است.
جوینده‌ای با استفاده از دستگاه فلزیاب گنجینه «هالاتون» (Hallaton) را در روستای «هالاتون» واقع در انگلستان در سال ۲۰۰۰ کشف کرد. این گنجینه از حدود ۲۵۰۰ سکه، یک کلاه‌خود طلایی نقره‌ای سواره‌نظام، بقایای به جای مانده از سنجاق‌سینه و چندین استخوان حیوان تشکیل شده است. قدمت این اشیاء به حوالی ۲۰۰۰ سال قبل بازمی‌گردد.
این گنجینه که سال ۲۰۱۸ میلادی با کمک دستگاه فلزیاب در «درّه بورن» در نزدیکی شهر «سالزبری» کشف شده، از بیش از ۱۸۰۰ سکه رومی تشکیل شده است که همگی در درون یک ظرف رومی قرار داشتند. قدمت این سکه‌ها به اواسط تا اواخر قرن سوم میلادی بازمی‌گردد. سکه‌های قدیمی‌تر این گنحینه از جنس نقره و سکه‌های جدیدتر از جنس مس ساخته شده بودند که نشان دهنده کاهش ارزش پول در منطقه است.
در سال ۱۹۹۹ گروهی با استفاده از دستگاه فلزیاب یک گنجینه بزرگ از اشیاء وایکینگی را در جزیره «گوتلاند» واقع در سوئد کشف کردند. این گنجینه در طول فیلمبرداری یک مستند پیدا شد. این گنجینه نام مزرعه‌ای که در آن پیدا شده است «اسپیلینگز» را گرفته و از ۶۷ کیلوگرم شیء نقره و ۲۰ کیلوگرم شیء برنز تشکیل شده است.
این مجموعه همچنین چند حلقه و دستبند را شامل می‌شود که قدمتشان به حدود ۱۱۰۰ سال قبل، یعنی دوران اوج وایکینگ‌ها در این منطقه تعلق دارد. مشخص نیست چرا این گنجینه دفن شده است.
در سال ۲۰۲۱، یک باستان‌شناس آماتور در دانمارک ۲۲ شیء طلایی را که نمادهای متعلق به قرن ششم میلادی روی آن‌ها نقش بسته است، با استفاده از فلزیاب در دانمارک کشف کرد. روی برخی از این آثار نمادها و نوشته‌های رمزی نقش بسته است که به نظر می‌رسد درباره حکمرانان آن زمان باشد.
این آثار همچنین یادآور اسطوره‌های مردم کشورهای اسکاندیناوی هستند. یکی از این آثار نیز به «کنستانتین» امپراتور روم اشاره دارد. کارشناسان معتقدند نمادهایی که روی آثار نقش بسته سبب ارزشمند شدن آثار شده‌اند، نه شمار آثار. در بین این آثار یک مدال طلایی در اندازه یک بشقاب کوچک نیز کشف شد.
در سال ۲۰۲۰ میلادی، فردی با استفاده از دستگاه فلزیاب گنجینه‌ای را در جزیره « «انگلسی»، واقع در «ولز» کشف کرد. این گنجینه از ۱۶ شیء تاریخی متعلق به عصر رومی و عصر آهن تشکیل شده است. در بین این مجموعه آثار تاریخی، علاوه‌بر قطعاتی از تجهیزات ارابه و سواره‌نظام، یک سنجاق‌سینه مجلل و چهار سکه متعلق به دوران رومی بریتانیا، یعنی از ۴۳ تا ۴۱۰ میلادی کشف شد.
متخصصان معتقدند بسیاری از این اشیاء از جمله اجزاء مربوط به ارابه و سوارکاری در فاصله بین ۵۰ تا ۱۲۰ میلادی در محل دفن شده بودند و سکه‌ها نیز در دوران رومی اضافه شده‌اند.