عصر ایران؛ مجله تصویری سلاح - در حوزه فناوری مدرن توپخانه، هویتزر خودکششی 155 میلیمتری آرچر (Archer) محصول شرکت بی ای ئی سیستمز بوفورس سوئد، به عنوان گواهی بر نوآوری شناخته می شود. آرچر یک سامانه توپخانه نسل بعدی است. نام این شرکت سوئدی برای بیش از ۳۵۰ سال با تولید آهن و ساخت توپخانه عجین بوده است.
هویتزر آرچر با هدف معرفی یک نسخه با قابلیت تحرک و برد بیشتر از هویتزر اف اچ 77بی (FH 77B) توسعه یافته است. نخستین مطالعات فنی برای ادغام مهمات 155 میلیمتری اف اچ 77بی روی یک شاسی چرخدار در سال 1995 آغاز شد.
نمونه اولیه به نام اف اچ-77 بی دبلیو ال52 شناخته می شد. این سامانه توپخانه بر مبنای شاسی چرخدار ولوو ای25سی با پیکربندی 6 در 6 شکل گرفت. توسعه آن در سال 2003 آغاز شد. نمونه های اولیه هویتزر آرچر در سال های 2005 و 2006 آزمایش شدند.
سوئد و نروژ دو کشوری بودند که هر کدام 24 عراده از این سامانه توپخانه را سفارش دادند. چند کشور دیگر نیز برای خرید آرچر ابراز تمایل کردند. از این رو، در آن زمان طرحی امیدوارکننده بود.
چهار عراده هویتزر 155 میلیمتری آرچر پیش از تولید انبوه در سال 2013 به ارتش سوئد تحویل داده شد. اما در همان سال نروژ به دلیل مشکلات تامین مالی این پروژه را ترک کرد. ارتش بریتانیا و نیروی زمینی اوکراین از دیگر اپراتورهای فعلی هویتزر آرچر هستند.
آرچر به سامانه پر کردن سریع و خودکار مهمات مجهز است. این هویتزر توانایی شلیک پرتابه های انفجار قوی عادی به فاصله 30 کیلومتری و پرتابه های انفجار قوی با کمک پیشران راکت به فاصله 40 کیلومتری را دارد. آرچر همچنین پرتابه های هدایت شونده دقیق برد گسترده اکس کالیبر (Excalibur) با بیشینه برد 60 کیلومتر را شلیک می کند. این سامانه توپخانه ای با پرتابه های هدایت شونده دقیق بوناس (Bonus) نیز سازگار است. این پرتابه ها بردی 34 کیلومتری داشته و دو گلوله هوشمند ضد تانک را حمل می کنند.
بیشینه نواخت تیر آرچر 8 تا 9 گلوله در دقیقه است. این سامانه توپخانه ظرفیت حمل داخلی 20 گلوله را دارد.
توقف و آماده شدن برای شلیک آرچر تنها به حدود 20 ثانیه زمان نیاز دارد. در مقام مقایسه، هویتزرهای سری اف اچ 77 به حدود 10 دقیقه زمان برای استقرار و آماده شدن برای شلیک نیاز دارند. زمان استقرار کوتاه می تواند به معنای پرهیز از آتش متقابل دشمن به سمت آرچر باشد.
جدا از توپ 155 میلیمتری، آرچر به یک جایگاه سلاح کنترل از راه دور LEMUR مجهز به مسلسل سنگین 12.7 میلیمتری و سامانه پرتاب نارنجک های دودزا برای دفاع از خود مجهز شده است.
آرچر دارای 4 خدمه شامل راننده، فرمانده و دو اپراتور است. در موارد اضطراری، این سامانه توپخانه می تواند تنها توسط یک خدمه دو نفره متشکل از راننده و اپراتور نیز اداره شود. کنترل شلیک از راه دور و از داخل کابین صورت می گیرد.
کابین و مهمات آرچر در برابر گلوله های ضد زره 7.62 میلیمتری و ترکش های گلوله توپ محافظت می شوند. این هویتزر به سامانه خاموش کردن آتش خودکار نیز مجهز است. کابین آرچر به سامانه حفاظتی ان بی سی مجهز است. همچنین، این هویتزر در برابر انفجار مین معادل 6 کیلوگرم تی ان تی مقاومت می کند.
کشنده آرچر به سامانه حرکت با چرخ پنچر مجهز است که امکان حرکت حتی زمانی که تمام چرخ ها پنچر هستند را فراهم می کند.
امکان جابجایی سامانه توپخانه ای آرچر با هوایپیماهای ترابری نظامی مانند ایرباس ای400ام وجود دارد.
در سال 2019، نسخه جدیدی از هویتزر آرچر بر مبنای کامیون سری مان اچ اکس2 با پیکربرندی 8 در 8 رونمایی شد.