در طول چند دههی گذشته، شواهد رو به رشد نشان دادهاند که میانگین دمای بدن انسان ۳۷ درجهی سانتیگراد نیست و دمای مبنای بیشتر افراد کمی سردتر از آن است. استاندارد ۳۷ درجه بیش از ۱۵۰ سال پیش بهدست پزشکی آلمانی بهنام کارل ووندرلیش تعیین شد.
طبق گزارشها او برای تعیین این میانگین، دمای بدن ۲۵ هزار نفر را بیش از یک میلیون بار اندازهگیری کرد. دامنهی دماهای اندازهگیریشده بین ۳۶٫۲ تا ۳۷٫۵ درجه سانتیگراد بود که میانگین آنها ۳۷ درجه درنظر گرفته شد. دکتر ووندرلیش همچنین دمای ۳۸ درجه سانتیگراد را بهعنوان تب احتمالی تعیین کرد.
به گزارش زومیت، مطالعهای که سپتامبر گذشته منتشر شد و دمای بدن بیش از ۱۲۶ هزار نفر را بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۷ اندازهگیری کرده بود، نشان داد که دمای عادی بدن انسان به ۳۶٫۶ درجهی سانتیگراد نزدیکتر است.
سایر مطالعات امروزی نیز اعداد مشابهی را گزارش کردهاند. کارشناسان مختلفی که به مطالعهی دمای بدن انسان مشغول هستند نظرات متفاوتی در مورد علت سردترشدن بدن انسان در طول زمان و تأثیر احتمالی این موضوع در ارزیابی تب و اهمیت آن در تشخیص عفونت دارند.
برخی از محققان بر این باور هستند که تفاوت بین عدد دکتر ووندرلیش و اندازههای امروزی ممکن است به اندازهگیری دما مرتبط باشد. بهگفتهی آنها، ووندرلیش احتمالاً از روشها و استانداردهای متفاوتی برای اندازهگیری دمای بدن افراد استفاده کرده بود.
براساس گزارشها او از دماسنج پایهبلندی که در زیربغل افراد قرار میگرفت برای اندازهگیریهای خود استفاده میکرد.
تفاوت بین عدد دکتر ووندرلیش و اندازههای امروزی ممکن است با اندازهگیری دما مرتبط باشد
عوامل متعددی میتوانند روی دمای بدن انسان تأثیرگذار باشند که مهمترین آن ها جایی است که این دما را دریافت میکنید. دمای مقعدی بهطور مطمئنی بالاتر از دمای دهانی و دمایی است که از روی پوست بدن گرفته میشود.
دمای بدن انسان تحتتأثیر زمان و دمای اطراف هم قرار دارد؛ حتی نوشیدنی و غذایی که افراد میخورند نیز میتواند روی دمای بدن آنها تأثیرگذار باشد. با توجه به نحوهی کالیبرهشدن دماسنجها، نحوهی خوانش انواع مختلف این ابزارها با یکدیگر تفاوت دارد.
دکتر فلیپ ماکوویاک، استاد بازنشستهی پزشکی از دانشکدهی پزشکی دانشگاه مریلند یکی از اولین کسانی بود که در سال ۱۹۹۲ در مقالهای اندازهگیریهای دکتر ووندرلیش را بهدقت بررسی کرد.
او میگوید: «مقایسهی دادههای تاریخی و امروزی، مخلوطی درهموبرهم از مشاهدات را در اختیار شما قرار میدهد. افت دمای بدن انسان ممکن است یک پدیدهی واقعی باشد؛ اما راهی برای دانستن آن وجود ندارد؛ چراکه دادهها بسیار متنوع هستند.»
سایر کارشناسان بر این عقیدهاند که انسان واقعاً در طول ۱۵۰ سال گذشته سردتر شده است. دکتر جولی پارسونت، استاد پزشکی، همهگیرشناسی و سلامت جمعیت در استنفورد که رهبری مطالعهی سپتامبر را برعهده داشت، میگوید: «ما بسیار خوششانسیم که نسبت به گذشته سالمتر هستیم و احتمالاً به همین دلیل دمای بدنمان کاهش یافته است.»
بهعنوان مثال ممکن است بسیاری از افراد در نمونهی دکتر ووندرلیش دمای کمی بالاتر از التهاب درجه پایین داشته باشند. بهگفتهی دکتر پارسونت، درمان بهتر عفونتها، بهبود مراقبتهای دندانی و ساخت و استفاده از داروهایی مانند استاتینها و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی همگی احتمال دارد به کاهش التهاب بدن انسان از قرن نوزدهم تاکنون کمک کرده باشند که این موضوع بهنوبهی خود به کاهش میانگین دمای بدن انسان منجر شده است.
صرفنظر از دلیل تغییر دمای بدن انسان طی دهههای گذشته، کارشناسانی که برای مقالهی اخیر مصاحبه کرده بودند همگی بر این عقیده هستند که استاندارد ۳۷ درجه دیگر نباید بهعنوان دمای عادی بدن انسان درنظر گرفته شود.
دکتر ولید جاوید، استاد پزشکی از مدرسه پزشکی آیکان در ماونت ساینای بر این باور است که بهجای کاهش یک درجهای یا بیشتر در میانگین دمای استاندارد بدن انسان، باید این دما را بهصورت یک محدوده درنظر بگیریم.
دمای عادی بدن انسان باید بهصورت محدوده درنظر گرفته شود
انتخاب محدوده برای دمای استاندارد بدن انسان میتواند توضیح مناسبی برای تغییرات طبیعی دما بین جنسیتها و سنین مختلف ارائه دهد. براین اساس زنان معمولاً کمی گرمتر از مردان هستند و دمای بدن افراد مسن مقداری سردتر از جوانان است.
علاوهبر این دمای بدن انسان در همهی ساعات روز یکسان نیست؛ این دما معمولاً در اوایل صبح در سردترین حد ممکن و در اواخر بعدازظهر در بالاترین میزان خود قرار دارد. دکتر جاوید میگوید: «مانند محدودههایی که برای ضربان قلب و فشار خون درنظر گرفته شده است، محدودهای نیز برای دمای طبیعی بدن وجود دارد.»
اگر دمای بدن انسان را دوباره و بهصورت محدوده تعریف کنیم، پس چه دمایی غیرطبیعی است و باید بهعنوان تب درنظر گرفته شود؟ مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها میگوید دمای ۳۸ درجهی سانتیگراد و بالاتر از آن بهعنوان تب درنظر گرفته میشود؛ اما اگر دمای بدن انسان پایینتر از ۳۷ درجهی سانتیگراد باشد، ممکن است دمای نشاندهندهی تب نیز پایینتر باشد.
بهعقیدهی دکتر پارسونت، مشخصکردن تب در افراد مختلف باید با رویکرد شخصی مورد بررسی قرار بگیرد. بهگفتهی او، پزشکان باید هریک از بیماران را با دمای مبنای خود آنها مقایسه کنند تا تبهایی با درجهی پایین در افرادی که دمای بدن سردتری دارند نادیده گرفته نشود.
این مأموریت تا حدودی برای پارسونت شخصی است. مادر همسر پارسونت به عفونت قلبی مبتلا است و بیماری او ماهها تشخیص داده نشده بود؛ چراکه او هیچوقت تب نداشت. دمای بدن او همیشه ۳۷ درجه بود و بهگفتهی دکتر پارسونت این دما برای سن او طبیعی بهشمار نمیرود.
دکتر ماکوویاک معتقد است که رویکرد شخصی بسیار ایدئال خواهد بود؛ اما با توجه به محدودیت زمانی پزشکان و پرستاران عملی نخواهد شد. او و دکتر جاوید بهدلیل وجود استانداردهای فعلی برای اندازهگیری دمای بدن، نگران نادیده گرفتهشدن تبهایی با درجهی پایین نیستند.
آنها بر این عقیدهاند که بهجای تغییر تعریف تب، بهتر است بهطور کلی تأکید کمتری روی تب داشته باشیم و آن را بهعنوان یکی از علائم موجود در بسیاری از موارد درنظر بگیریم.
این رویکرد دقیقا همان کاری است که بسیاری از پزشکان پیش از این هم انجام میدادند. این توصیه هم برای والدین و هم برای پزشکان کاربرد دارد.