صفحه نخست

عصرايران دو

فیلم

ورزشی

بین الملل

فرهنگ و هنر

علم و دانش

گوناگون

صفحات داخلی

کد خبر ۹۱۵۰۳۳
تعداد نظرات: ۲۰ نظر
تاریخ انتشار: ۱۴:۵۳ - ۱۳ آبان ۱۴۰۲ - 04 November 2023

باستان‌شناسان چطور یک لوله‌کشی بزرگ آب متعلق به ۵ هزار سال قبل را پیدا کردند/ احتمالا به شهری باستانی تعلق داشته‌است؛ ردپایی از تمدنی بزرگ در ایران که غرق شد! (فیلم)

بخشی از آن‌چه باستان‌شناسان در این محوطه باستانی پیدا کردند در دریاچه سد سیمره غرق شده‌است.

عصر ایران؛ حسن ظهوری ــ شگفت‌انگیز و اعجاب‌آور؛ این شاید نخستین عباراتی بود که باستان‌شناسان پس از کشف این لوله‌های سفالی به زبان آوردند. سندی از تاسیستات آبرسانی، احتمالا برای شهری متعلق به ۵ هزار سال قبل. سندی که حالا دیگر قابل مشاهده نیست. پس از آن‌که آب سد سیمره بالا آمد، این محوطه باستانی غرق شده‌است.

گزارش را این‌جا ببینید

سال ۱۳۹۴ بود که باستان‌شناسان این محوطه باستانی را کشف کردند. نام‌اش را به دلیل جایی که در آن واقع شده بود، فراش گذاشتند. فراش در نزدیکی رود سیمره و در بخش استان لرستان است. آن‌ها پس از دیدن این لوله‌های سفالی، کاوش‌شان را گسترش دادند. فرصت‌شان کم بود چرا‌که آب دریاچه پشت سد سیمره هر لحظه بالاتر می‌آمد. سدی که در استان ایلام ساخته می‌شد و پیش از پایان یافتن کاوش‌های باستان‌شناسی، آبگیری را آغاز کرده بود و تا به محوطه فراش برسد، ۱۰‌ها محوطه باستانی دیگر را غرق کرده بود. باستان‌شناسان می‌‌دانستند به زودی این محوطه هم غرق خواهد شد.

هنوز اطلاعات بدست‌آمده کم بود اما آن‌ها فهمیده بودندِ، با یکی از شگفت‌‌انگیز‌ترین تاسیستات آبرسانی مواجه هستند. تاسیستاتی که به درستی نمی‌دانیم به دستور چه کسی و یا برای چه شهری ساخته شده‌است. اما آنچه هزاران سال قبل این‌جا ساخته شده نشان می‌دهد، که تمدنی بزرگ در پیدایش آن نقش داشته‌است.

آب دریاچه خیلی بالا آمده بود و باستان‌شناسان مجبور بودند با قایق خودشان را به محوطه فراش برسانند. وقتی به سمت محوطه می‌رفتیم، هیات باستان‌‌شناسی به من گفتند که تعداد زیادی محوطه باستانی اکنون غرق شده‌اند. محوطه‌هایی که از دوره پیش از تاریخ تا دوره ساسانی و اسلامی را در برمی‌گرفته‌است. اما اهمیت کشف باستان‌شناسان در محوطه فراش باعث شد تا آن‌ها برای دومین بار به این محوطه باستانی برگردند و حتی بخواهند کمی روند آبگیری کندتر شود.

در فصل قبل کاوش، آن‌ها برای رسیدن به محوطه نیاز به قایق نداشتند. حالا که آب بالا آماده نه تنها باید با قایق خودشان را برسانند که بخش‌‌هایی از حفاری‌های فصل قبل هم زیر آب غرق شده است.

آن‌چه باستان‌شناسان کشف کرده‌اند یک سیستم آبرسانی شگفت‌انگیز است که ۵ هزار سال قبل این‌جا ساخته شده‌است. این سیستم آبرسانی با استفاده از این استوانه‌های سفالی که به تنپوشه‌های سفالی شهرت دارند ساخته شده‌اند. وسعت این لوله‌کشی باستانی به درستی معلوم نیست اما باستان‌شناسان حدس می‌زنند شاید به بیش از ۳ کیلومتر هم برسد. هنوز معلوم نیست که این لوله‌کشی آب را از این‌جا به جای دیگر می‌برده و یا آب را به این‌جا می‌آورده‌است. اما هرچه هست برای آن حتی تاسیستاتی هم ساخته بودند. مثل این بقایای حوضچه آب که احتمالا بی‌ارتباط با تنپوشه‌های سفالی نیست. اما آن‌چه ردپای وجود شهری در این‌جا را پررنگ‌تر می‌کند، این بست‌های تقسیم آب است. آب در این‌جا به نقاط دیگری که حالا در دریاچه سد غرق شده‌اند، منتقل می‌شده‌است. مشخص است که عده زیادی از آب این لوله‌کشی بهره می‌بردند. همیشه شهرها در کنار رودخانه‌ها ساخته می‌شدند اما حالا با شهری مواجه هستیم که شاید به رودخانه نزدیک باشد اما آب را هم از جای دیگری به این‌جا آورده است.

این لوله‌کشی عجیب با تنپوشه‌های سفالی مجزا از هم ساخته شده است. آن‌ها را در اندازه‌هایی حدودا یک متری ساخته‌اند و با قرار دادن آن‌ها در هم ایجاد سوراخ‌هایی کار انتقال آب را انجام می‌دادند. بخشی از آن‌چه باستان‌شناسان در این محوطه باستانی پیدا کردند، برداشته شده‌است. اما باقی آن‌چه وجود داشته در دریاچه سد سیمره غرق شده‌است. اگرچه مشابه چنین تاسیستات آبی در شوش هم دیده شده اما تا کنون مشابه آن‌ها دیگر جایی کشف نشده‌است. حالا سندی مهم از علم شهرسازی و ساختن تاسیستات مرتبط با زندگی شهری غرق شده‌است. سندی که شاید دیگر دوباره به این‌سادگی‌ها به دست باستان‌شناسان نرسد.

ارسال به تلگرام
انتشار یافته: ۲۰
در انتظار بررسی: ۱۹
غیر قابل انتشار: ۰
رضا
۰۳:۳۲ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۴
با خاطر بی آبی وخوشکسالی مجبوریم آب مایع حیات است
بازدیدکننده
۰۳:۱۵ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۴
درود بر ایران و ایرانی
ناشناس
۰۱:۰۳ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۴
از این نوع لوله کشی ها در منطقه ما در یکی از شهر های کورد نشین آذربایجان غربی میتونم میشه گفت که همینطوری رها شده و حتی اشاره ای به شگفتی ساختار عجیب این نوع لوله کشی در هیچ سایت و کتابی و ...نشده که جای تاسف داره شایان ذکر هست که قدمتش از اینجا زیادتره و شاید بخاطره اینکه روستای کورد نشینه
علی
۲۳:۵۰ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
درود بر شما دقیقا سال ۵۸ سیل یکی از روستاهای ساوه رود خانه قدیمی بود
سیل زیاد اطراف رود خانه را برده بود شاید ۱۵ متر بیشتر بود لوله سفالی مشخص بود من شکستم ی قسمتی را دقیق هر یک و نیم متر مثل اینکه بست زده بودن کمی بیشر لوله را در آوردیم انشعاب داده بودن مثل لوله ۲ اینچ کمی بزرگ تر اونجا را شکستم دیدم با گل رس واشر درست کردن از دوطرف چسبیده حتی ی جمجمه پیدا کردیم داخل چشم تیله زنگی است بچه ها بازی می کنند به صورت تراشیده تو ی چشم بود
ناشناس
۲۳:۴۷ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
جالب و شگفت انگیز بود.مهندسین الان چیزی بسازند سی سال یا فوقش 50سال عمر مفید دارد ولی قدیمی ها چیزهایی ساخته اندکه از5000 سال قبل تاکنون باقی مانده !
نوراله مرادی
۲۲:۵۷ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
آب برای مردمان سرزمین خشکی مثل ایران باستان، برای پادشاهان قبل از اسلام اهمیت فراوانی داشته، به همین خاطر داریوش در کتیبه بیستون می‌گوید که اهورامزدا سرزمین مان را از 3 چیز حفظ کند؛؛ دروغ، دیو خشکسالی ،دشمن.
که ذکر دیو خشکسالی نشان از اهمیت آب در دوره باستان هست.
اتفاقا"دراستان گلستان هم سازه های بدین شکل که از سفال‌های لوله ای شکل جهت انتقال آب استفاده می‌شده وجود دارد
مجیدقدرتی
۲۲:۰۶ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
ازاین نوع ابرسانی دردامغان ودرشمال روستای بخش اباد یکی ازپایگاههای حسن صباح بنام عامیانه اش .گردکوه یا دژ گنبدان به همین گونه لوله کشی شده واب راازچشمه فیخارازطریق همین نوع لوله های سفالی به بالای دژگنبدان میبرده اند ودراستخرذخیره میکردنند.وبقایای ان بعدازسالهاهنوزقابل مشاهده است
مهدی صاحبی
۲۱:۵۴ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
اینجا ایران است. با تمدن ترین و با فرهنگ ترین کشور جهان کشوری که یکتا پرست بوده و از هر گونه خرافات و جهل و آدم کشی بدور بوده است. دست کم نگیرید
علی گرایی
۲۰:۵۴ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
دقیقا مشابه همین لوله های سفالی در روستایی دیگر کنار رود سیمره در استان ایلام وجود دارد اگه مسئولان میراث فرهنگی تمایل دارند بنده حاضرم راهنماییتون کنم ومکانش را به اونها نشان دهم
عماد
۲۰:۳۳ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
شاید هم لوله های انتقال فاضلاب بودند. به صورت ثقلی از شهری بالادست میامده و در پایین دست تخلیه میشده
صدرا
۲۰:۱۰ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
درروستای آبطاف واقع در حومه شهر مورموری این لوله های سفالی پیدا شده است
سالار
۲۰:۰۷ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
مو به تنم سیخ شد. از کجا به کجا رسیدیم.
ناشناس
۱۸:۲۶ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
متاسفم برای کسانی که بدون اندیشه حرف عده‌ای( که البته اون عده می‌دانند دنبال چه هستند) را تکرار میکنند!
حواستون هست که تاسیس سد تمدن ساز هست و تولید ثروت میکنه و برای احداث این سد دولت کلی هزینه کرده برای مردم!!
بله میراث گذشتگان باید حفظ و ضبط بشه اما نباید گذشته پرست بود و فقط گذشته را پرستید آینده مهمتر هست یا گذشته؟؟!
برخی رسانه های مغرض با تهییج احساسات مردم سعی در انحراف افکار مردم از خدماتی که خدمتگزاران مردم برای آنها فراهم می‌کنند را دارند و مسائل را وارونه نشان می‌دهند.!
ناشناس
۱۷:۲۸ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
سال ۹۴ کشف شده چرا تا حالا خبر ندادن
ناشناس
۱۶:۴۵ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
اونجا آثارباستانی بی نظیری داره ولی متاسفانه کاوش نمیشن یابه حال خودشون رها شدن?
ناشناس
۱۶:۲۷ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
این سیستم ابرسانی در تفرش هم هست آب رو به قله گندم کوه که قلعه بوده می بردند از دامنه یک کوه دیگه که ارتفاع چشمه اش بالاتر از قله گندم کوه بوده ...
محمد پاکدل
۱۶:۲۱ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
‌این نوع لوکشی با سفال چند سال پیش در شمال سبزوار در اراضی روستای قز پیدا شد پس از یک سیل اما هیچ کس اهمیتی نمیدهد
علیزاده
۱۶:۱۸ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
سلام وقت بخیر
در مناطقی از مازندران ، ارتفاعات قله دماوند و شهرستان های نور و آمل و بهشهر ازاین نوع تمدن و تاسیسات باستانی به وفور یافت شده اما سوء مدیریت میراث و عدم کاووش سبب فراموشی رد به همراه داشته.
ناشناس
۱۵:۳۴ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
این گونه سهل انگاری ها کم نبودند و آثار مخرب آن بر تاریخ ایران خواهد ماند. حیف این کشور غنی که دولت و ملت وطن دوست ندارد . همه چیز باری به هر جهت ..........
ناشناس
۱۵:۱۰ - ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
سد سیمره شهر باستانی برز قباله در حد فاصل لرستان و ایلام را قبل از تکمیل کاوش به زیر آب برد، در واقع سهل انگاری غیر موجه میراث فرهنگی و ناهماهنگی با وزارت نیرو این شهر باستانی با بناها و گج بری های شگفت انگیز نابود کرد،
موقعیت تاریخی جالبی بود، دور دور احمدی نژاد بود و رسانه های حکومتی به عمد پوشش ندادن و چشم خودشان را بستند.
تعداد کاراکترهای مجاز:1200