کیفیت پایین
کیفیت خوب
عصر ایران؛ حسن ظهوری ــ ما داخل یکی از عجیب‌ترین قلعه‌های تاریخی ایران شدیم. ساسانیان ۱۷۰۰ سال قبل آن را طراحی و ساخته‌اند. کاربری‌اش باعث شده تا عجیب و باورنکردنی باشد. اینجا قدیمی‌ترین صندوق امانات تاریخی جهان است. آن را در سریزد ساخته‌اند که محل اتصال دو جاده ادویه و ابریشم بود. درست جایی که تجار در آن تردد می‌کردند و دزدان در انتظارشان بودند.
ما به قلعه سریزد در استان یزد رفتیم. جایی که برای نخستین‌بار ایده به امانت گذاشتن اشیاء گرانقیمت به وجود آمده و این قلعه برای همین ساخته شده‌است. دژی با شکوه و غیرقابل نفو‌ذ که حتی تا ۸۰ سال قبل توسط اهالی سریزد استفاده می‌شده‌است.
تمام اتاق‌هایی که در فیلم می‌بینید جایی برای نگهداری اشیاء قیمیتی یا غلات و آذوقه بوده‌است. کسی اینجا زندگی نمی‌کرده و قلعه با سربازان زیادی که داشته به شدت محافظت می‌شده است. تعداد اطاق‌ها و حجره‌ها به ۴۶۸ تا می‌رسد و این نشان می‌دهد چه تجارت عظیمی در منطقه جریان داشته‌است.
دور تا دور این قلعه خندق بوده و راه ارتباطی آن از بیرون بسته می‌شده‌است. تمام راه‌های ارتباطی قلعه شامل راهروهای اصلی و فرعی کاملا به شکل دفاعی ساخته شده‌اند. کارهای زیادی برای آنکه این قلعه ایمن باشد توسط معماران انجام گرفته‌است. مهمترین کار ممانعت از ورود دزدان و دشمنان به قلعه بوده‌است.
هرکسی اینجا اطاقی داشته. در هر اطاق یک یا چند خمره و یا حوضچه وجود داشته که اهالی می‌توانستند آذوقه و غلات خود را در آن نگهداری کنند. برای سهولت در این کار هم از تکنیک جالبی استفاده می‌شده تا نه وقت کسی گرفته شود و نه درها بی‌جهت باز و بسته شوند.
قلعه سریزد را استحکامات معماری هم ایمن کرده‌است. آنچه به عنوان معماری ضد زلزله در این بنا به کار رفته اعجاب انگیز است. ساسانیان کاری کرده‌اند که در تمام این سال‌ها هرچه زلزله آمده اما سقف‌های این بنا نریخته است.
دسترسی به برج اصلی آسان نبوده چرا که دشمنان نباید می‌توانستند قلعه را از پا در بیاورند. برای همین راهروها به دنبال هم ساخته نشده‌اند. در بالای برج هم تمام قلعه و زمین‌های اطراف به خوبی دیده می‌شوند تا دشمن پیش از آنکه به قلعه نزدیک شود دیده شده و همه برای نبرد آماده شوند.
تا به حال دراین‌باره که قلعه سریزد غارت شده باشد چیزی گفته نشده‌است. وقتی به قلعه نگاه می‌کنید هنوز هم می‌شود شکوه تسخیرناپذیر بودند آن را دید. این قلعه صندوق اماناتی بوده که به این سادگی‌ها فتح نمی‌شده و مخزن‌های امانت قلعه را فقط صاحبان آن‌ها می‌توانستند باز کنند.