دولت ایران هفته گذشته ادعا کرد که ذخایر عظیمی از لیتیوم را در استان همدان کشف کرده است و با اعلام این خبر خود را به عنوان یک بازیگر اصلی در رقابت جهانی برای این فلز راهبردی مورد استفاده در تلفن های همراه، لپ تاپ ها و وسایل نقلیه الکتریکی قرار داده است.
به گزارش عصرایران وبگاه "کوارتز" با اشاره به " کشف بازی عوض کن" لیتیومی در ایران، نوشت:
محمدهادی احمدی، یکی از مقامات وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران با بیان اینکه برای اولین بار در ایران ذخائر لیتیوم در استان همدان کشف شده، گفت: وزارت متبوعش معتقد است که این معدن حدود 8.5 میلیون تن لیتیوم در خود جای داده است.
اگر این عدد دقیق باشد، به این معنی است که ایران اکنون بزرگترین ذخایر لیتیوم را در خارج از آمریکای جنوبی در اختیار دارد. سازمان زمین شناسی ایالات متحده در سال گذشته، کل ذخایر لیتیوم در جهان را تقریبا 89 میلیون تن برآورد کرد، به این معنی که این کشف می تواند نزدیک به یک دهم لیتیوم جهان باشد.
قیمت لیتیوم در سال‌های اخیر افزایش یافته است که عمدتا ناشی از اهداف بلندپروازانه کشورهای غربی برای مقابله با انتشار گازهای گلخانه‌ای است که باعث افزایش تقاضا برای خودروهای الکتریکی شده است که از باتری‌های لیتیومی استفاده می‌کنند. یک مطالعه در سال گذشته از افزایش سالانه 550 درصدی قیمت این فلز خبر داد.
توماس چندلر، تحلیلگر اصلی لیتیوم در آکسفورد، دامنه کشف ایران را تشریح کرد. چندلر گفت: «سوالات کلیدی این است که این ذخائر کشف شده دقیقا درجه خلوصی دارد و چقدر ممکن است برای استخراج آن مقرون به صرفه باشد. بنابراین، مسایل زیادی در مورد این اعداد بزرگ وجود دارد، اما به خودی خود، منبعی با آن اندازه، مقدار قابل توجهی است.»
معنای کشف لیتیوم در ایران در برابر تحریم های غرب چیست؟
اندکی پس از اعلام کشف لیتیوم از سوی ایران، رسانه دولتی اسپوتنیک روسیه مطلبی منتشر کرد که می‌گفت ذخایر لیتیوم «تحریم‌های غرب را بی‌ارزش کرده است» و این خبر را به عنوان یک پیروزی برای کشوری که به دلیل تحریم‌ها از نظر اقتصادی منزوی شده است، توصیف کرد.
در حالی که غرب می کوشد به طور فزاینده ای بر سر بحران اوکراین مسکو را منزوی می کند، همزمان رهبران آمریکایی و اروپایی نزدیکی ایران به روسیه و تامین سلاح برای مسکو را محکوم کرده و به این بهانه تحریم های جدیدی را علیه ایران اعمال کرده اند، البته با توجه به اینکه دیگر چیزی در ایران نمانده که در لیست تحریم نباشد، این بار این تحریم ها افراد مختلف را هدف قرار داده اند.
با توجه به افزایش تقاضا برای لیتیوم با تکثیر خودروهای برقی، به ویژه در کشورهای اروپایی با هدف به صفر رساندن انتشار کرین، مطمئنا کشف این ذخایر می تواند به ایران رونق اقتصادی و یک اهرم چانه زنی بدهد.
چرا کشف لیتیوم در ایران خبر خوبی برای چین است؟
چین که یکی دیگر از معدود متحدان اقتصادی ایران است، به دنبال یافتن منابع جدید لیتیوم برای صنعت باتری سازی خود که به سرعت در حال رشد است، بوده است. چین که بزرگترین بازار خودروهای الکتریکی جهان را در خود جای داده است، سرمایه گذاری زیادی برای افزایش تولید لیتیوم در بازارهای جدید انجام داده است، از جمله سرمایه گذاری میلیارد دلاری اخیر در یک پالایشگاه دولتی لیتیوم در بولیوی.
چین روابط اقتصادی نزدیکی با ایران دارد و پس از اعمال مجدد تحریم‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا علیه ایران در سال 2020، به خریدار اصلی نفت این کشور تبدیل شد. ایران و چین احتمالا از این ذخایر جدید لیتیومی سود خواهند برد.
بعلاوه، اگر اولین کشف لیتیوم در این کشور ثابت شود، ایران احتمالا باید به سرمایه گذاری چینی برای استخراج و پالایش معدن لیتیوم خود تکیه کند. به گفته چندلر، ایران فناوری و منابع کافی برای استخراج و فرآوری چنین ذخیره عظیم لیتیومی ندارد.
چندلر گفت: «مطمئنا این معدن تازه کشف شده در ایران، برای سرمایه گذاری و اکتشاف چینی بسیار مناسب تر است. ایران در حالت ایده‌آل می‌خواهد شرکت‌های چینی وارد شوند و کارهای زیادی را انجام دهند.»