عصر ایران - سندرم درسلر به التهاب کیسه اطراف قلب (پریکاردیت) اطلاق می شود. اعتقاد بر این است که چنین اختلالی در نتیجه واکنش سیستم ایمنی بدن به آسیب وارده به بافت قلب یا پوشش اطراف آن (پریکارد) رخ می دهد. این آسیب می تواند ناشی از حمله قلبی، جراحی یا جراحت تروماتیک باشد. علائم معمولا شامل درد قفسه سینه است که می تواند بسیار شبیه درد قفسه سینه ناشی از حمله قلبی باشد.
سندرم درسلر ممکن است به نام های دیگری نظیر سندرم پسا انفارکتوس میوکارد، پریکاردیت پس از ضربه، سندرم پسا آسیب قلبی و یا نشانگان پسا پریکاردیوتومی نیز شناخته شود. این نشانگان در حقیقت یک نوع واکنش خود ایمنی تاخیری بر ضد آنتی ژن های میوکارد است که در هنگام انفارکتوس میوکارد در جریان خون رها شده اند. تمام نکاتی که در ادامه در راستای شناخت بهتر ابعاد مختلف این عارضه بررسی می شوند، با استناد به مقاله ای از مایو کلینیک (از معتبرترین مراکز و دانشگاه های علوم پزشکی جهان) دسته بندی شده اند:
علائم به احتمال زیاد طی هفته ها تا ماه ها پس از حمله قلبی، جراحی یا آسیب به قفسه سینه ظاهر می شوند. نشانه های اصلی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درد قفسه سینه
- تب
اما چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ در صورت هرگونه احساس درد ناگهانی یا مداوم در قفسه سینه باید سریعا به مراکز درمانی مراجعه کرد. چنین وضعیتی می تواند نشانه حمله قلبی یا سایر اختلالات جدی باشد.
متخصصین بر این باور هستند که سندرم درسلر به دنبال پاسخ سیستم ایمنی بدن به آسیب قلبی ایجاد می شود. بدن به بافت آسیب دیده با ارسال سلول های ایمنی و پروتئین ها (آنتی بادی ها)، برای پاک سازی و ترمیم ناحیه مورد نظر واکنش نشان می دهد. گاهی اوقات این پاسخ سبب ایجاد التهاب در پریکارد می شود. سندرم درسلر همچنین ممکن است پس از جراحی های مخصوص یا اجرای یک سری متدهای ویژه درمانی روی قلب هم رخ دهد.
واکنش سیستم ایمنی که باعث سندرم درسلر می شود، ممکن است منجر به تجمع مایع در بافت های اطراف ریه ها (پلورال افیوژن) هم بشود. این سندرم به ندرت منجر به ایجاد عوارض جدی تر از جمله موارد زیر خواهد شد:
- تامپوناد قلبی: التهاب پریکارد می تواند باعث تجمع مایع در پوشش اطراف قلب (پریکاردیال افیوژن) شود. این مایع به قلب فشار وارد می کند، باعث می شود که سخت تر کار کند و توانایی آن را برای پمپاژ موثر خون کاهش می دهد.
- پریکاردیت انقباضی: التهاب مکرر یا مزمن می تواند باعث ضخیم شدن پریکارد یا حتی ایجاد زخم شود. این ضخامت و جای زخم نیز توانایی قلب برای پمپاژ خون را کاهش می دهند.
برخی از مطالعات نشان می دهد که مصرف داروهای ضد التهابی همچون کلشی سین پیش از جراحی قلب، ممکن است به پیشگیری از سندرم درسلر کمک کند.
ابتدا یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی معاینه فیزیکی کاملی از جمله گوش دادن به صدای قلب با گوشی پزشکی را انجام می دهد. زمانی که پریکارد ملتهب است یا تجمع مایع در اطراف قلب رخ داده، صدایی به نام سایش پریکارد شنیده می شود.
تست هایی که می توانند به تشخیص سندرم درسلر کمک کنند عبارت اند از:
- شمارش کامل سلول های خونی: در اکثر افراد مبتلا به سندرم درسلر تعداد گلبول های سفید افزایش می یابد.
- آزمایش خون برای اندازه گیری التهاب: افزایش سطح CRP و همچنین سرعت رسوب گلبول قرمز می تواند نشان دهنده التهابی باشد که با سندرم درسلر همخوانی دارد.
- الکتروکاردیوگرام: این تست سریع و بدون درد، سیگنال های الکتریکی قلب را از طریق سیم های متصل شده به پوست ثبت می کند. تغییرات خاص در سیگنال های الکتریکی می تواند نشان دهنده فشار روی قلب باشد. با توجه به آن که چنین تغییراتی ممکن است پس از جراحی قلب نیز رویت شوند، برای تشخیص سندرم درسلر به نتایج آزمایشات دیگر هم نیاز است.
- ایکس ری قفسه سینه: رادیوگرافی قفسه سینه می تواند به تشخیص وجود مایع اطراف قلب یا ریه ها کمک کند. این روش همچنین در جهت رد سایر علل تجمع مایع مانند ذات الریه نیز یاری رسان است.
- اکوکاردیوگرافی: امواج صوتی تصویری از قلب ارائه می دهند که می تواند نشان دهنده تجمع مایع باشد.
- ام آر آی قلب: این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر ثابت یا متحرک از چگونگی جریان خون در قلب استفاده می کند. در نتیجه با تفسیر آن ضخیم شدن پریکارد مشخص می شود.
اهداف اصلی درمان سندرم درسلر مدیریت درد و کاهش التهاب محسوب می شوند. درمان ممکن است شامل دارو درمانی و در صورت بروز عوارض جدی، جراحی باشد.
خط اول درمان سندرم درسلر علاوه بر کلشی سین، داروهای کاهنده التهاب از جمله داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) است، مانند:
- آسپرین
- ایبوپروفن
اگر سندرم درسلر پس از حمله قلبی رخ دهد، معمولا آسپرین بر سایر NSAID ها ترجیح داده می شود. ایندومتاسین نیز ممکن است در برخی موارد تجویز شود.
در صورتی که این داروها کمکی نکنند، گام بعدی به طور معمول استفاده از کورتیکواستروئیدها است. این سرکوب کننده های قدرتمند سیستم ایمنی می توانند التهاب مربوط به سندرم درسلر را کاهش دهند.
کورتیکواستروئیدها می توانند عوارض جانبی جدی به همراه داشته باشند و ممکن است در بهبود بافت آسیب دیده قلب پس از حمله قلبی یا جراحی اختلال ایجاد کنند. به این دلایل، معمولا کورتیکواستروئیدها تنها زمانی استفاده می شوند که سایر درمانها موثر نبوده نباشند.
علاوه بر موارد فوق، به احتمال زیاد عوارض خطرناک سندرم درسلر به درمان های تهاجمی تری نیاز خواهند داشت از جمله:
- تخلیه مایعات اضافی برای تامپوناد قلبی: درمان ممکن است شامل استفاده از یک سوزن یا لوله کوچک (کاتتر) برای برداشت مایع اضافی باشد. این روش معمولا با استفاده از بی حسی موضعی انجام می شود.
- برداشتن پریکارد: برای پریکاردیت انقباضی، درمان ممکن است شامل جراحی برداشتن پریکارد باشد.