پرورش نهال برای داشتن درختان تنومند و استفاده از ثمره‌ی آن یک کار بسیار لذت بخش و مهم است. اگر چه این کار چندان پیچیده نیست، اما نکات بسیار مهمی دارد که یک نهال کوچک به یک درخت پربار تبدیل شود. توجه داشته باشید که در گام اول در خرید نهال، باید بسیار توجه فرمایید.
نهالی را انتخاب نمایید که با شریط اقلیمی منطقه شما سازگار باشد. برای تعیین سازگاری به زمان گلدهی نهال، میزان مقاومت سرما و گرما، نیاز آبی نهال و ... توجه کنید. نهال‌هایی سالم از نهالستانی معتبر خریداری کنید. علاوه بر خرید نهال سالم و مناسب، باید به نکات دیگر نیز توجه کرد. یکی از مهترین مسائل بهترین زمان کاشت نهال است. اگر یک نهال در زمان مناسب کاشته نشود، ممکن است به خوبی رشد نکند و یا خشک شود.
باغداران به طور کلی در این مورد نظرهای متفاوتی دارند. برخی از افراد، فصل پاییز را بهترین زمان کشت نهال معرفی می‌کنند. اما برخی دیگر از باغدران بر این باورند که بهترین زمان کاشت نهال، در اواخر زمستان یا اوایل فصل بهار است. تعیین بهترین زمان کاشت نهال، به منطقه کاشت بستگی دارد. به طور کلی می‌توان گفت در مناطق گرمسیر و معتدل، بهترین زمان کاشت نهال در پاییز است. اما در مناطق بسیار سردسیر بهترین زمان کاشت، اواخر زمستان یا اوایل بهار است.
فصل‌های تابستان و اوایل تا اواسط زمستان برای کاشت نهال مناسب نیست؛ زیرا گرما دشمن نهال است و مانع رشد فعال آن خواهد شد. در فصل زمستان نیز سرمای شدید باعث یخ زدگی زمین می‌شود و باعث اختلال در آبرسانی و کاشت می‌شود.
علاوه بر شرایط آب و هوایی، نوع نهال نیز در تعیین زمان کاشت اهمیت دارد. برای مثال شرایط اقلیمی که برای پرورش نهال گردو نیاز است با شرایط اقلیمی مورد نیاز برای پرورش گیلاس کاملا متفاوت است. در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم.
اغلب باغداران معتقد هستند که بهترین زمان کاشت نهال، فصل پاییز می‌باشد. یکی از دلایل این افراد، به خواب رفتن نهال‌ها در فصل پاییز است. اگر انتقال نهال از گلدان به زمین در زمان خواب زمستانی انجام گیرد، به آن شوک وارد نمی‌شود. بنابراین نهال رشد خوبی خواهد داشت.
نهالی که در فصل پاییز کاشته می‌شود در طول پاییز و زمستان و در زمان استراحت زمستانی، فرصت دارد که تمامی منابع خود را برای ساخت و قدرت گرفتن ریشه به کار گیرد. اما در فصل بهار و تابستان، سرعت رشد نهال بیشتر است، به همین جهت بیشترین تمرکز نهال بر روی رشد میوه است. بنابراین ممکن است ریشه‌های نهال ضعیف بماند.
در ماه‌های ابتدایی پس از کاشت نهال، نیاز به آبیاری بیشتری است. به دلیل بارندگی‌های فراوان فصل پاییز، بهترین زمان کاشت نهال می‌باشد. به طور کلی هوای خنک برای رشد ریشه نهال مناسب‌تر است و به دلیل معتدل بودن آب و هوا، میزان تبخیر آب کمتر است و نهال به آب کمتری نیاز دارد. به همین جهت نگرانی بابت سیراب شدن نهال وجود نخواهد داشت.
اما باید توجه داشت، در مناطق بسیار سردسیر که احتمال سرمای شدید و یخبندان زمستانه وجود دارد، کاشت نهال در فصل پاییز مناسب نیست و احتمال خشک شدن آن وجود دارد. کاشت نهال در پاییز برای مناطقی مناسب است که در فصل پاییز و زمستان، یخبندان و هوای سرد زیر صفر را تجربه نمی‌کنند.
در مناطق کوهستانی و بسیار سردسیر، احتمال یخبندان و دمای هوای زیر صفر درجه افزایش می‌یابد. بنابراین کاشت برخی از نهال‌ها در فصل پاییز ممکن است موجب یخ زدن نهال و از بین رفتن آن شود. بنابراین بهترین زمان کاشت نهال در این مناطق، پس از پایان یخبندان و سرما است.
در مناطق مختلف، این زمان ممکن در اواخر زمستان تا اواسط بهار باشد. البته فراموش نکنید که باید پیش از برخاستن نهال از خواب زمستانی آن را به زمین اصلی منتقل کنید. کاشت نهال در فصل بهار، ممکن است موجب شود نهال اغلب انرژی خود را صرف گسترش برگ‌ها نماید و رشد ریشه کاهش یابد و ضعیف گردد. از طرف دیگر نهال تازه کاشته شده نیاز به آبیاری بیشتری دارد و گرمای هوای بهار و زمستان موجب می‌شود که آب با سرعت بیشتری تبخیر و نیاز آبی نهال به خوبی فراهم نگردد.
برای مثال فصل بهار برای کاشت نهال گیلاس و آلو مناسب نیست؛ زیرا این نهال‌ها به بی آبی و خشکی تابستان حساسیت بالایی دارند. بنابراین بهتر است در فصل پاییز کاشته شوند.
همان گونه که پیشتر گفته شد، در مناطق سردسیر، کاشت نهال در فصل پاییز ممکن است موفقیت آمیز نباشد. بنابراین بهترین زمان کاشت نهال در مناطق سردسیر، پس از فروکش کردن سرمای شدید زمستانی و پایان احتمال یخبندان است. با توجه به آب و هوای منطقه می‌توان از اواخر زمستان تا فصل بهار نهال را کاشت.
زمان مناسب کاشت، علاوه بر منطقه کاشت به نوع نهال نیز بستگی دارد. برای مثال درختان گردو در آب و هوای سردسیر رشد بسیار خوبی خواهند داشت، بنابراین در مناطق سردسیر، کاشت نهال گردو در فصل پاییز ممکن است و سرمای زمستان هیچ آسیبی به نهال وارد نمی‌کند. به علاوه اینکه هوای معتدل و خنک پاییز و زمستان به نهال گردو کمک خواهد کرد که ریشه قوی‌تری داشته باشد. زیرا در صورت کاشت نهال در فصل بهار، بیشتر انرژی آن صرف گسترش شاخ و برگ می‌شود. برای موفقیت بیشتر باید از انواع نهال گردو استفاده کرد که مناسب کاشت در مناطق سردسیر باشند. در ادامه به معرفی چند نهال می‌پردازیم.
معمولا باغداران هنگام کاشت نهال گردو، تمایل دارند انواعی از گردو را انتخاب کنند که محصولات مرغوب و با کیفیتی دارند. انواع گردو دارای تنوع بسیاری بالایی است. حال از بین انواع با کیفیت و پربار گردو باید نهال‌هایی انتخاب گردند که مناسب کاشت در منطقه مورد نظر باشند.
بهترین نهال گردو برای مناطق سردسیر باید دارای ویژگی‌هایی باشند. از جمله اینکه این نهال باید در برابر سرمای زمستانه مقاومت کافی داشته باشد. همچنین زمان گلدهی نهال نیز بسیار حایز اهمیت است. نهال‌هایی که دیرگل می‌باشند برای کاشت در مناطق سردسیر مناسب‌تر هستند. زیرا شکوفه‌های نهال زودگل، ممکن است در اثر سرمای دیررس بهاره از بین بروند.
از جمله انواع بهترین نهال گردو که برای کاشت در مناطق سردسیر مناسب هستند، رقم‌های گردو چندلر و گردوی فرنور می‌باشند. این دو رقم از انواع درختان پربار و دارای محصولات مرغوب می‌باشد.
یکی از مناطقی که بیشترین پرورش نهال گردو در آن رواج دارد، استان مازندران است. خوشبختانه به دلیل بارندگی‌های فراوان این منطقه و خاک حاصلخیز آن، کاشت نهال گردو در این منطقه، بسیار موفقیت آمیز است. البته نکته بسیار حایز اهمیت، انتخاب بهترین نهال گردو برای کاشت در مازندران است. این نهال‌ها با توجه به آب و هوای منطقه انتخاب می‌شوند. استان مازندران دارای شرایط اقلیمی معتدل و مرطوب کوهستانی است.
مهمترین و بهترین نهال گردویی که مناسب کاشت در این استان می‌باشد، نهال گردو چندلر است. محصول این نهال دارای مغز درشت و مرغوبی است. درختان گردو چندلر باردهی بسیار بالایی دارند. این گردو از ارقام صادراتی به شمار می‌رود. همچنین نهال گردو فرنور، گردو ژنوتیپ، گردو دماوند و گردو تویسرکان از بهترین ارقامی است که می‌تواند در مناطق سردسیر پرورش یابد.