گروهی از محققان کشور به دانش ساخت نانو سنسورهایی دست یافتند که با اتصال بر روی ماسک، علاوه بر تشخیص کووید-۱۹ از هوای بازدم فرد، می‌تواند بیماری‌هایی چون دیابت و مشکلات ریوی و کلیوی را تشخیص دهد.
به گزارش ایسنا، یکی از شتابنده‌های تخصصی به عنوان اولین شتابدهنده در زمینه سنسورها و بیوسنسورها با هدف حمایت از استارت‌آپ‌های نوپا و ایده‌های خلاقانه، خدمات را در راستای توسعه روش‌های تشخیص آزمایشگاهی سریع و نوین مبتنی بر سنسورها، بیوسنسورها با قابلیت به کارگیری در حوزه سلامت شامل تشخیص‌های بالینی، محیط زیستی و ایمنی غذا ارائه می‌دهد.
این شرکت اکنون پس از چندین سال فعالیت در زمینه طراحی و ساخت کیت‌های تشخیص سریع به دانش فنی این تکنولوژی دست یافته و توانسته است محصولات خود را به بازار معرفی کند.
یکی از این محصولات تشخیص غیر تهاجمی بیماری‌های تنفسی با استفاده از آنالیز متابولیت‌های هوای بازدمی است. این فناوری یک روش ساده، در دسترس و سریع است که می‌تواند به سرعت مورد استقبال عموم جامعه قرار گیرد و با توجه به اینکه این حسگر طراحی ارزان و ساده‌ای دارد، امکان ساخت و عرضه گسترده آن به میزان سالانه ۵ میلیون عدد وجود دارد.
دکتر محمدمهدی بردبار، یکی از اعضای این شتابدهنده تخصصی در گفت‌وگو با ایسنا، "آرایه حسگر رنگی" را عنوان این حسگر ذکر کرد که مبتنی بر آنالیز هوای بازدمی برای تشخیص بیماری کووید-۱۹ طراحی و ساخته شده است.
وی آرایه رنگی را ساخته شده از ۳۲ پذیرنده متشکل از "پورفیرازین‌ها"، رنگ‌های آلی اصلاح شده، "پورفیرین‌ها"، کمپلکس‌های معدنی و نانو ذرات طلا نشانده شده بر روی یک بستر کاغذی دانست و گفت: این آرایه حسگر بر روی یک ماسک پارچه‌ای نازک تعبیه می‌شود و به طور مستقیم به مدت ۷۵ دقیقه در معرض جریان هوای بازدمی قرار می‌گیرد و برهمکنش ترکیبات فرار آلی موجود در هوای بازدمی با عناصر حس‌کننده منجر به تغییر رنگ آنها می‌شود که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است و با یک ابزار ثبت کننده، رصد می‌شود.
بردبار با تاکید بر اینکه مبنای تشخیصی بیماری کووید-۱۹ این حسگر از طریق این آرایه متابولیت‌های هوای بازدمی است، اظهار کرد: در این آرایه از نانو گیرنده‌های اختصاصی استفاده شد و این قابلیت را دارد که در یک بازه زمانی یک ساعته بدون آنکه فرد در معرض محیط آلوده آزمایشگاه‌های تشخیصی قرار گیرد، ابتلای وی به این بیماری را تشخیص دهد.
وی خاطر نشان کرد: در این روش ماسک تجهیز شده با آرایه حسگر رنگی، بر روی صورت فرد قرار می‌گیرد و سنسور می‌تواند در مدت یک ساعت بیماری فرد را تشخیص دهد.
این محقق حوزه بیوتکنولوژی در خصوص مکانیزم عملکردی این سنسور، توضیح داد: بر اثر دم و بازدم فرد، تغییر رنگی در ماسک رخ می‌دهد. این تغییر رنگ برای افراد سالم و بیمار دارای الگوی رنگی منحصر به فردی است.
به گفته وی، این ماسک علاوه بر آنکه افراد سالم را از افراد مبتلا به کووید-۱۹ تشخیص می‌دهد، در صورتی که فرد سیگاری باشد و یا دچار بیماری‌هایی مانند دیابت، کلیوی و نارسایی حاد ریوی باشد، می‌تواند آنها را نیز تشخیص دهد.
بردبار تاکید کرد: تشخیص شدت بیماری از دیگر مزایای این حسگر است و این قابلیتی است که در حسگرهای تست سریع کرونا که در حال حاضر در بازار موجود هستند، وجود ندارد.
عضو این شتابدهنده تخصصی خاطرنشان کرد: ماسک استفاده شده برای این سنسور به نوعی طراحی شده که رطوبت هوای بازدمی را به کمتر از ۵ درصد کاهش می‌دهد و مانع از ورود عوامل مزاحم به داخل ماسک می‌شود.